diaforos

Ζεὺς δ᾽ ἐπεὶ οὖν Τρῶάς τε καὶ Ἕκτορα νηυσὶ πέλασσε,
τοὺς μὲν ἔα παρὰ τῇσι πόνον τ᾽ ἐχέμεν καὶ ὀϊζὺν
νωλεμέως, αὐτὸς δὲ πάλιν τρέπεν ὄσσε φαεινώ,
νόσφιν ἐφ᾽ ἱπποπόλων Θρῃκῶν καθορώμενος αἶαν

5 Μυσῶν τ᾽ ἀγχεμάχων καὶ ἀγαυῶν Ἱππημολγῶν
γλακτοφάγων, Ἀβίων τε δικαιοτάτων ἀνθρώπων.
ἐς Τροίην δ᾽ οὐ πάμπαν ἔτι τρέπεν ὄσσε φαεινώ·
οὐ γὰρ ὅ γ᾽ ἀθανάτων τινα ἔλπετο ὃν κατὰ θυμὸν
ἐλθόντ᾽ ἢ Τρώεσσιν ἀρηξέμεν ἢ Δαναοῖσιν.

10 Οὐδ᾽ ἀλαοσκοπιὴν εἶχε κρείων ἐνοσίχθων·
καὶ γὰρ ὁ θαυμάζων ἧστο πτόλεμόν τε μάχην τε
ὑψοῦ ἐπ᾽ ἀκροτάτης κορυφῆς Σάμου ὑληέσσης
Θρηϊκίης· ἔνθεν γὰρ ἐφαίνετο πᾶσα μὲν Ἴδη,
φαίνετο δὲ Πριάμοιο πόλις καὶ νῆες Ἀχαιῶν.

15 ἔνθ᾽ ἄρ᾽ ὅ γ᾽ ἐξ ἁλὸς ἕζετ᾽ ἰών, ἐλέαιρε δ᾽ Ἀχαιοὺς
Τρωσὶν δαμναμένους, Διὶ δὲ κρατερῶς ἐνεμέσσα.
Αὐτίκα δ᾽ ἐξ ὄρεος κατεβήσετο παιπαλόεντος
κραιπνὰ ποσὶ προβιβάς· τρέμε δ᾽ οὔρεα μακρὰ καὶ ὕλη
ποσσὶν ὑπ᾽ ἀθανάτοισι Ποσειδάωνος ἰόντος.

20 τρὶς μὲν ὀρέξατ᾽ ἰών, τὸ δὲ τέτρατον ἵκετο τέκμωρ,
Αἰγάς, ἔνθα δέ οἱ κλυτὰ δώματα βένθεσι λίμνης
χρύσεα μαρμαίροντα τετεύχαται, ἄφθιτα αἰεί.
ἔνθ᾽ ἐλθὼν ὑπ᾽ ὄχεσφι τιτύσκετο χαλκόποδ᾽ ἵππω,
ὠκυπέτα, χρυσέῃσιν ἐθείρῃσιν κομόωντε,

25 χρυσὸν δ᾽ αὐτὸς ἔδυνε περὶ χροΐ, γέντο δ᾽ ἱμάσθλην
χρυσείην εὔτυκτον, ἑοῦ δ᾽ ἐπιβήσετο δίφρου,
βῆ δ᾽ ἐλάαν ἐπὶ κύματ᾽· ἄταλλε δὲ κήτε᾽ ὑπ᾽ αὐτοῦ
πάντοθεν ἐκ κευθμῶν, οὐδ᾽ ἠγνοίησεν ἄνακτα·
γηθοσύνῃ δὲ θάλασσα διίστατο· τοὶ δὲ πέτοντο

30 ῥίμφα μάλ᾽, οὐδ᾽ ὑπένερθε διαίνετο χάλκεος ἄξων·
τὸν δ᾽ ἐς Ἀχαιῶν νῆας ἐΰσκαρθμοι φέρον ἵπποι.
Ἔστι δέ τι σπέος εὐρὺ βαθείης βένθεσι λίμνης,
μεσσηγὺς Τενέδοιο καὶ Ἴμβρου παιπαλοέσσης·
ἔνθ᾽ ἵππους ἔστησε Ποσειδάων ἐνοσίχθων

35 λύσας ἐξ ὀχέων, παρὰ δ᾽ ἀμβρόσιον βάλεν εἶδαρ
ἔδμεναι· ἀμφὶ δὲ ποσσὶ πέδας ἔβαλε χρυσείας,
ἀρρήκτους ἀλύτους, ὄφρ᾽ ἔμπεδον αὖθι μένοιεν
νοστήσαντα ἄνακτα· ὁ δ᾽ ἐς στρατὸν ᾤχετ᾽ Ἀχαιῶν.
Τρῶες δὲ φλογὶ ἶσοι ἀολλέες ἠὲ θυέλλῃ

40 Ἕκτορι Πριαμίδῃ ἄμοτον μεμαῶτες ἕποντο,
ἄβρομοι αὐΐαχοι· ἔλποντο δὲ νῆας Ἀχαιῶν
αἱρήσειν, κτενέειν δὲ παρ᾽ αὐτόθι πάντας ἀρίστους.
ἀλλὰ Ποσειδάων γαιήοχος ἐννοσίγαιος
Ἀργείους ὤτρυνε, βαθείης ἐξ ἁλὸς ἐλθών,

45 εἰσάμενος Κάλχαντι δέμας καὶ ἀτειρέα φωνήν·
Αἴαντε πρώτω προσέφη, μεμαῶτε καὶ αὐτώ·
«Αἴαντε, σφὼ μέν τε σαώσετε λαὸν Ἀχαιῶν
ἀλκῆς μνησαμένω, μηδὲ κρυεροῖο φόβοιο.
ἄλλῃ μὲν γὰρ ἔγωγ᾽ οὐ δείδια χεῖρας ἀάπτους

50 Τρώων, οἳ μέγα τεῖχος ὑπερκατέβησαν ὁμίλῳ·
ἕξουσιν γὰρ πάντας ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοί·
τῇ δὲ δὴ αἰνότατον περιδείδια μή τι πάθωμεν,
ᾗ ῥ᾽ ὅ γ᾽ ὁ λυσσώδης φλογὶ εἴκελος ἡγεμονεύει,
Ἕκτωρ, ὃς Διὸς εὔχετ᾽ ἐρισθενέος πάϊς εἶναι.

55 σφῶϊν δ᾽ ὧδε θεῶν τις ἐνὶ φρεσὶ ποιήσειεν
αὐτώ θ᾽ ἑστάμεναι κρατερῶς καὶ ἀνωγέμεν ἄλλους·
τῶ κε καὶ ἐσσύμενόν περ ἐρωήσαιτ᾽ ἀπὸ νηῶν
ὠκυπόρων, εἰ καί μιν Ὀλύμπιος αὐτὸς ἐγείρει.»
Ἦ, καὶ σκηπανίῳ γαιήοχος ἐννοσίγαιος

60 ἀμφοτέρω κεκόπων πλῆσεν μένεος κρατεροῖο,
γυῖα δὲ θῆκεν ἐλαφρά, πόδας καὶ χεῖρας ὕπερθεν.
αὐτὸς δ᾽ ὥς τ᾽ ἴρηξ ὠκύπτερος ὦρτο πέτεσθαι,
ὅς ῥά τ᾽ ἀπ᾽ αἰγίλιπος πέτρης περιμήκεος ἀρθεὶς
ὁρμήσῃ πεδίοιο διώκειν ὄρνεον ἄλλο,

65 ὣς ἀπὸ τῶν ἤϊξε Ποσειδάων ἐνοσίχθων.
τοῖιν δ᾽ ἔγνω πρόσθεν Ὀϊλῆος ταχὺς Αἴας,
αἶψα δ᾽ ἄρ᾽ Αἴαντα προσέφη Τελαμώνιον υἱόν·
«Αἶαν, ἐπεί τις νῶϊ θεῶν, οἳ Ὄλυμπον ἔχουσι,
μάντεϊ εἰδόμενος κέλεται παρὰ νηυσὶ μάχεσθαι,

70 οὐδ᾽ ὅ γε Κάλχας ἐστί, θεοπρόπος οἰωνιστής·
ἴχνια γὰρ μετόπισθε ποδῶν ἠδὲ κνημάων
ῥεῖ᾽ ἔγνων ἀπιόντος· ἀρίγνωτοι δὲ θεοί περ·
καὶ δ᾽ ἐμοὶ αὐτῷ θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισι
μᾶλλον ἐφορμᾶται πολεμίζειν ἠδὲ μάχεσθαι,

75 μαιμώωσι δ᾽ ἔνερθε πόδες καὶ χεῖρες ὕπερθε.»
Τὸν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη Τελαμώνιος Αἴας·
«οὕτω νῦν καὶ ἐμοὶ περὶ δούρατι χεῖρες ἄαπτοι
μαιμῶσιν, καί μοι μένος ὤρορε, νέρθε δὲ ποσσὶν
ἔσσυμαι ἀμφοτέροισι· μενοινώω δὲ καὶ οἶος

80 Ἕκτορι Πριαμίδῃ ἄμοτον μεμαῶτι μάχεσθαι.»
Ὣς οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον,
χάρμῃ γηθόσυνοι, τήν σφιν θεὸς ἔμβαλε θυμῷ·
τόφρα δὲ τοὺς ὄπιθεν γαιήοχος ὦρσεν Ἀχαιούς,
οἳ παρὰ νηυσὶ θοῇσιν ἀνέψυχον φίλον ἦτορ.

85 τῶν ῥ᾽ ἅμα τ᾽ ἀργαλέῳ καμάτῳ φίλα γυῖα λέλυντο,
καί σφιν ἄχος κατὰ θυμὸν ἐγίγνετο δερκομένοισι
Τρῶας, τοὶ μέγα τεῖχος ὑπερκατέβησαν ὁμίλῳ.
τοὺς οἵ γ᾽ εἰσορόωντες ὑπ᾽ ὀφρύσι δάκρυα λεῖβον·
οὐ γὰρ ἔφαν φεύξεσθαι ὑπὲκ κακοῦ· ἀλλ᾽ ἐνοσίχθων

90 ῥεῖα μετεισάμενος κρατερὰς ὄτρυνε φάλαγγας.
Τεῦκρον ἔπι πρῶτον καὶ Λήϊτον ἦλθε κελεύων
Πηνέλεών θ᾽ ἥρωα Θόαντά τε Δηΐπυρόν τε
Μηριόνην τε καὶ Ἀντίλοχον, μήστωρας ἀϋτῆς·
τοὺς ὅ γ᾽ ἐποτρύνων ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·

95 «αἰδὼς Ἀργεῖοι, κοῦροι νέοι· ὔμμιν ἔγωγε
μαρναμένοισι πέποιθα σαωσέμεναι νέας ἁμάς·
εἰ δ᾽ ὑμεῖς πολέμοιο μεθήσετε λευγαλέοιο,
νῦν δὴ εἴδεται ἦμαρ ὑπὸ Τρώεσσι δαμῆναι.
ὢ πόποι, ἦ μέγα θαῦμα τόδ᾽ ὀφθαλμοῖσιν ὁρῶμαι,

100 δεινόν, ὃ οὔ ποτ᾽ ἔγωγε τελευτήσεσθαι ἔφασκον,
Τρῶας ἐφ᾽ ἡμετέρας ἰέναι νέας, οἳ τὸ πάρος περ
φυζακινῇς ἐλάφοισιν ἐοίκεσαν, αἵ τε καθ᾽ ὕλην
θώων παρδαλίων τε λύκων τ᾽ ἤϊα πέλονται
αὔτως ἠλάσκουσαι ἀνάλκιδες, οὐδ᾽ ἔπι χάρμη·

105 ὣς Τρῶες τὸ πρίν γε μένος καὶ χεῖρας Ἀχαιῶν
μίμνειν οὐκ ἐθέλεσκον ἐναντίον, οὐδ᾽ ἠβαιόν·
νῦν δὲ ἑκὰς πόλιος κοίλῃς ἐπὶ νηυσὶ μάχονται
ἡγεμόνος κακότητι μεθημοσύνῃσί τε λαῶν,
οἳ κείνῳ ἐρίσαντες ἀμυνέμεν οὐκ ἐθέλουσι

110 νηῶν ὠκυπόρων, ἀλλὰ κτείνονται ἀν᾽ αὐτάς.
ἀλλ᾽ εἰ δὴ καὶ πάμπαν ἐτήτυμον αἴτιός ἐστιν
ἥρως Ἀτρεΐδης, εὐρὺ κρείων Ἀγαμέμνων,
οὕνεκ᾽ ἀπητίμησε ποδώκεα Πηλεΐωνα,
ἡμέας γ᾽ οὔ πως ἔστι μεθιέμεναι πολέμοιο.

115 ἀλλ᾽ ἀκεώμεθα θᾶσσον· ἀκεσταί τοι φρένες ἐσθλῶν.
ὑμεῖς δ᾽ οὐκέτι καλὰ μεθίετε θούριδος ἀλκῆς
πάντες ἄριστοι ἐόντες ἀνὰ στρατόν. οὐδ᾽ ἂν ἔγωγε
ἀνδρὶ μαχεσσαίμην ὅς τις πολέμοιο μεθείη
λυγρὸς ἐών· ὑμῖν δὲ νεμεσσῶμαι περὶ κῆρι.

120 ὦ πέπονες, τάχα δή τι κακὸν ποιήσετε μεῖζον
τῇδε μεθημοσύνῃ· ἀλλ᾽ ἐν φρεσὶ θέσθε ἕκαστος
αἰδῶ καὶ νέμεσιν· δὴ γὰρ μέγα νεῖκος ὄρωρεν.
Ἕκτωρ δὴ παρὰ νηυσὶ βοὴν ἀγαθὸς πολεμίζει
καρτερός, ἔρρηξεν δὲ πύλας καὶ μακρὸν ὀχῆα.»

125 Ὥς ῥα κελευτιόων γαιήοχος ὦρσεν Ἀχαιούς.
ἀμφὶ δ᾽ ἄρ᾽ Αἴαντας δοιοὺς ἵσταντο φάλαγγες
καρτεραί, ἃς οὔτ᾽ ἄν κεν Ἄρης ὀνόσαιτο μετελθὼν
οὔτε κ᾽ Ἀθηναίη λαοσσόος· οἳ γὰρ ἄριστοι
κρινθέντες Τρῶάς τε καὶ Ἕκτορα δῖον ἔμιμνον,

130 φράξαντες δόρυ δουρί, σάκος σάκεϊ προθελύμνῳ·
ἀσπὶς ἄρ᾽ ἀσπίδ᾽ ἔρειδε, κόρυς κόρυν, ἀνέρα δ᾽ ἀνήρ·
ψαῦον δ᾽ ἱππόκομοι κόρυθες λαμπροῖσι φάλοισι
νευόντων, ὡς πυκνοὶ ἐφέστασαν ἀλλήλοισιν·
ἔγχεα δὲ πτύσσοντο θρασειάων ἀπὸ χειρῶν

135 σειόμεν᾽· οἱ δ᾽ ἰθὺς φρόνεον, μέμασαν δὲ μάχεσθαι.
Τρῶες δὲ προὔτυψαν ἀολλέες, ἦρχε δ᾽ ἄρ᾽ Ἕκτωρ
ἀντικρὺ μεμαώς, ὀλοοίτροχος ὣς ἀπὸ πέτρης,
ὅν τε κατὰ στεφάνης ποταμὸς χειμάρροος ὤσῃ,
ῥήξας ἀσπέτῳ ὄμβρῳ ἀναιδέος ἔχματα πέτρης·

140 ὕψι δ᾽ ἀναθρῴσκων πέτεται, κτυπέει δέ θ᾽ ὑπ᾽ αὐτοῦ
ὕλη· ὁ δ᾽ ἀσφαλέως θέει ἔμπεδον, ἧος ἵκηται
ἰσόπεδον, τότε δ᾽ οὔ τι κυλίνδεται ἐσσύμενός περ·
ὣς Ἕκτωρ ἧος μὲν ἀπείλει μέχρι θαλάσσης
ῥέα διελεύσεσθαι κλισίας καὶ νῆας Ἀχαιῶν

145 κτείνων· ἀλλ᾽ ὅτε δὴ πυκινῇς ἐνέκυρσε φάλαγξι
στῆ ῥα μάλ᾽ ἐγχριμφθείς· οἱ δ᾽ ἀντίοι υἷες Ἀχαιῶν
νύσσοντες ξίφεσίν τε καὶ ἔγχεσιν ἀμφιγύοισιν
ὦσαν ἀπὸ σφείων· ὁ δὲ χασσάμενος πελεμίχθη.
ἤϋσεν δὲ διαπρύσιον Τρώεσσι γεγωνώς·

150 «Τρῶες καὶ Λύκιοι καὶ Δάρδανοι ἀγχιμαχηταί,
παρμένετ᾽· οὔ τοι δηρὸν ἐμὲ σχήσουσιν Ἀχαιοί,
καὶ μάλα πυργηδὸν σφέας αὐτοὺς ἀρτύναντες,
ἀλλ᾽, ὀΐω, χάσσονται ὑπ᾽ ἔγχεος, εἰ ἐτεόν με
ὦρσε θεῶν ὤριστος, ἐρίγδουπος πόσις Ἥρης.»

155 Ὣς εἰπὼν ὤτρυνε μένος καὶ θυμὸν ἑκάστου.
Δηΐφοβος δ᾽ ἐν τοῖσι μέγα φρονέων ἐβεβήκει
Πριαμίδης, πρόσθεν δ᾽ ἔχεν ἀσπίδα πάντοσ᾽ ἐΐσην,
κοῦφα ποσὶ προβιβὰς καὶ ὑπασπίδια προποδίζων.
Μηριόνης δ᾽ αὐτοῖο τιτύσκετο δουρὶ φαεινῷ,

160 καὶ βάλεν, οὐδ᾽ ἀφάμαρτε, κατ᾽ ἀσπίδα πάντοσ᾽ ἐΐσην
ταυρείην· τῆς δ᾽ οὔ τι διήλασεν, ἀλλὰ πολὺ πρὶν
ἐν καυλῷ ἐάγη δολιχὸν δόρυ· Δηΐφοβος δὲ
ἀσπίδα ταυρείην σχέθ᾽ ἀπὸ ἕο, δεῖσε δὲ θυμῷ
ἔγχος Μηριόναο δαΐφρονος· αὐτὰρ ὅ γ᾽ ἥρως

165 ἂψ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο, χώσατο δ᾽ αἰνῶς
ἀμφότερον, νίκης τε καὶ ἔγχεος ὃ ξυνέαξε.
βῆ δ᾽ ἰέναι παρά τε κλισίας καὶ νῆας Ἀχαιῶν
οἰσόμενος δόρυ μακρόν, ὅ οἱ κλισίηφι λέλειπτο.
Οἱ δ᾽ ἄλλοι μάρναντο, βοὴ δ᾽ ἄσβεστος ὀρώρει.

170 Τεῦκρος δὲ πρῶτος Τελαμώνιος ἄνδρα κατέκτα,
Ἴμβριον αἰχμητήν, πολυΐππου Μέντορος υἱόν·
ναῖε δὲ Πήδαιον, πρὶν ἐλθεῖν υἷας Ἀχαιῶν,
κούρην δὲ Πριάμοιο νόθην ἔχε, Μηδεσικάστην·
αὐτὰρ ἐπεὶ Δαναῶν νέες ἤλυθον ἀμφιέλισσαι,

175 ἂψ ἐς Ἴλιον ἦλθε, μετέπρεπε δὲ Τρώεσσι,
ναῖε δὲ πὰρ Πριάμῳ· ὁ δέ μιν τίεν ἶσα τέκεσσι.
τόν ῥ᾽ υἱὸς Τελαμῶνος ὑπ᾽ οὔατος ἔγχεϊ μακρῷ
νύξ᾽, ἐκ δ᾽ ἔσπασεν ἔγχος· ὁ δ᾽ αὖτ᾽ ἔπεσεν μελίη ὥς,
ἥ τ᾽ ὄρεος κορυφῇ ἕκαθεν περιφαινομένοιο

180 χαλκῷ ταμνομένη τέρενα χθονὶ φύλλα πελάσσῃ·
ὣς πέσεν, ἀμφὶ δέ οἱ βράχε τεύχεα ποικίλα χαλκῷ.
Τεῦκρος δ᾽ ὁρμήθη μεμαὼς ἀπὸ τεύχεα δῦσαι·
Ἕκτωρ δ᾽ ὁρμηθέντος ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ.
ἀλλ᾽ ὁ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο χάλκεον ἔγχος

185 τυτθόν· ὁ δ᾽ Ἀμφίμαχον, Κτεάτου υἷ᾽ Ἀκτορίωνος,
νισόμενον πόλεμόνδε κατὰ στῆθος βάλε δουρί·
δούπησεν δὲ πεσών, ἀράβησε δὲ τεύχε᾽ ἐπ᾽ αὐτῷ.
Ἕκτωρ δ᾽ ὁρμήθη κόρυθα κροτάφοις ἀραρυῖαν
κρατὸς ἀφαρπάξαι μεγαλήτορος Ἀμφιμάχοιο·

190 Αἴας δ᾽ ὁρμηθέντος ὀρέξατο δουρὶ φαεινῷ
Ἕκτορος· ἀλλ᾽ οὔ πῃ χροὸς εἴσατο, πᾶς δ᾽ ἄρα χαλκῷ
σμερδαλέῳ κεκάλυφθ᾽· ὁ δ᾽ ἄρ᾽ ἀσπίδος ὀμφαλὸν οὖτα,
ὦσε δέ μιν σθένεϊ μεγάλῳ· ὁ δὲ χάσσατ᾽ ὀπίσσω
νεκρῶν ἀμφοτέρων, τοὺς δ᾽ ἐξείρυσσαν Ἀχαιοί.

195 Ἀμφίμαχον μὲν ἄρα Στιχίος δῖός τε Μενεσθεύς,
ἀρχοὶ Ἀθηναίων, κόμισαν μετὰ λαὸν Ἀχαιῶν·
Ἴμβριον αὖτ᾽ Αἴαντε, μεμαότε θούριδος ἀλκῆς,
ὥς τε δύ᾽ αἶγα λέοντε κυνῶν ὕπο καρχαροδόντων
ἁρπάξαντε φέρητον ἀνὰ ῥωπήϊα πυκνά,

200 ὑψοῦ ὑπὲρ γαίης μετὰ γαμφηλῇσιν ἔχοντε,
ὥς ῥα τὸν ὑψοῦ ἔχοντε δύω Αἴαντε κορυστὰ
τεύχεα συλήτην· κεφαλὴν δ᾽ ἁπαλῆς ἀπὸ δειρῆς
κόψεν Ὀϊλιάδης, κεχολωμένος Ἀμφιμάχοιο,
ἧκε δέ μιν σφαιρηδὸν ἑλιξάμενος δι᾽ ὁμίλου·

205 Ἕκτορι δὲ προπάροιθε ποδῶν πέσεν ἐν κονίῃσι.
Καὶ τότε δὴ περὶ κῆρι Ποσειδάων ἐχολώθη
υἱωνοῖο πεσόντος ἐν αἰνῇ δηϊοτῆτι,
βῆ δ᾽ ἰέναι παρά τε κλισίας καὶ νῆας Ἀχαιῶν
ὀτρυνέων Δαναούς, Τρώεσσι δὲ κήδε᾽ ἔτευχεν.

210 Ἰδομενεὺς δ᾽ ἄρα οἱ δουρικλυτὸς ἀντεβόλησεν,
ἐρχόμενος παρ᾽ ἑταίρου, ὅ οἱ νέον ἐκ πολέμοιο
ἦλθε κατ᾽ ἰγνύην βεβλημένος ὀξέϊ χαλκῷ.
τὸν μὲν ἑταῖροι ἔνεικαν, ὁ δ᾽ ἰητροῖς ἐπιτείλας
ἤϊεν ἐς κλισίην· ἔτι γὰρ πολέμοιο μενοίνα

215 ἀντιάαν· τὸν δὲ προσέφη κρείων ἐνοσίχθων,
εἰσάμενος φθογγὴν Ἀνδραίμονος υἷϊ Θόαντι,
ὃς πάσῃ Πλευρῶνι καὶ αἰπεινῇ Καλυδῶνι
Αἰτωλοῖσιν ἄνασσε, θεὸς δ᾽ ὣς τίετο δήμῳ·
«Ἰδομενεῦ, Κρητῶν βουληφόρε, ποῦ τοι ἀπειλαὶ

220 οἴχονται, τὰς Τρωσὶν ἀπείλεον υἷες Ἀχαιῶν;»
Τὸν δ᾽ αὖτ᾽ Ἰδομενεύς, Κρητῶν ἀγός, ἀντίον ηὔδα·
«ὦ Θόαν, οὔ τις ἀνὴρ νῦν γ᾽ αἴτιος, ὅσσον ἔγωγε
γιγνώσκω· πάντες γὰρ ἐπιστάμεθα πτολεμίζειν.
οὔτε τινὰ δέος ἴσχει ἀκήριον οὔτε τις ὄκνῳ

225 εἴκων ἀνδύεται πόλεμον κακόν· ἀλλά που οὕτω
μέλλει δὴ φίλον εἶναι ὑπερμενέϊ Κρονίωνι,
νωνύμνους ἀπολέσθαι ἀπ᾽ Ἄργεος ἐνθάδ᾽ Ἀχαιούς.
ἀλλά, Θόαν, καὶ γὰρ τὸ πάρος μενεδήϊος ἦσθα,
ὀτρύνεις δὲ καὶ ἄλλον, ὅθι μεθιέντα ἴδηαι·

230 τῶ νῦν μήτ᾽ ἀπόληγε κέλευέ τε φωτὶ ἑκάστῳ.»
Τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα Ποσειδάων ἐνοσίχθων·
«Ἰδομενεῦ, μὴ κεῖνος ἀνὴρ ἔτι νοστήσειεν
ἐκ Τροίης, ἀλλ᾽ αὖθι κυνῶν μέλπηθρα γένοιτο,
ὅς τις ἐπ᾽ ἤματι τῷδε ἑκὼν μεθίῃσι μάχεσθαι.

235 ἀλλ᾽ ἄγε τεύχεα δεῦρο λαβὼν ἴθι· ταῦτα δ᾽ ἅμα χρὴ
σπεύδειν, αἴ κ᾽ ὄφελός τι γενώμεθα καὶ δύ᾽ ἐόντε.
συμφερτὴ δ᾽ ἀρετὴ πέλει ἀνδρῶν καὶ μάλα λυγρῶν
νῶϊ δὲ καί κ᾽ ἀγαθοῖσιν ἐπισταίμεσθα μάχεσθαι.»
Ὣς εἰπὼν ὁ μὲν αὖτις ἔβη θεὸς ἂμ πόνον ἀνδρῶν·

240 Ἰδομενεὺς δ᾽ ὅτε δὴ κλισίην εὔτυκτον ἵκανε
δύσετο τεύχεα καλὰ περὶ χροΐ, γέντο δὲ δοῦρε,
βῆ δ᾽ ἴμεν ἀστεροπῇ ἐναλίγκιος, ἥν τε Κρονίων
χειρὶ λαβὼν ἐτίναξεν ἀπ᾽ αἰγλήεντος Ὀλύμπου,
δεικνὺς σῆμα βροτοῖσιν· ἀρίζηλοι δέ οἱ αὐγαί·

245 ὣς τοῦ χαλκὸς ἔλαμπε περὶ στήθεσσι θέοντος.
Μηριόνης δ᾽ ἄρα οἱ θεράπων ἐῢς ἀντεβόλησεν
ἐγγὺς ἔτι κλισίης· μετὰ γὰρ δόρυ χάλκεον ᾔει
οἰσόμενος· τὸν δὲ προσέφη σθένος Ἰδομενῆος·
«Μηριόνη, Μόλου υἱέ, πόδας ταχύ, φίλταθ᾽ ἑταίρων,

250 τίπτ᾽ ἦλθες πόλεμόν τε λιπὼν καὶ δηϊοτῆτα;
ἠέ τι βέβληαι, βέλεος δέ σε τείρει ἀκωκή,
ἦέ τευ ἀγγελίης μετ᾽ ἔμ᾽ ἤλυθες; οὐδέ τοι αὐτὸς
ἧσθαι ἐνὶ κλισίῃσι λιλαίομαι, ἀλλὰ μάχεσθαι.»
Τὸν δ᾽ αὖ Μηριόνης πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·

255 «Ἰδομενεῦ, Κρητῶν βουληφόρε χαλκοχιτώνων,
ἔρχομαι, εἴ τί τοι ἔγχος ἐνὶ κλισίῃσι λέλειπται,
οἰσόμενος· τό νυ γὰρ κατεάξαμεν, ὃ πρὶν ἔχεσκον,
ἀσπίδα Δηϊφόβοιο βαλὼν ὑπερηνορέοντος.»
Τὸν δ᾽ αὖτ᾽ Ἰδομενεύς, Κρητῶν ἀγός, ἀντίον ηὔδα·

260 «δούρατα δ᾽, αἴ κ᾽ ἐθέλῃσθα, καὶ ἓν καὶ εἴκοσι δήεις
ἑσταότ᾽ ἐν κλισίῃ πρὸς ἐνώπια παμφανόωντα,
Τρώϊα, τὰ κταμένων ἀποαίνυμαι· οὐ γὰρ ὀΐω
ἀνδρῶν δυσμενέων ἑκὰς ἱστάμενος πολεμίζειν.
τῶ μοι δούρατά τ᾽ ἔστι καὶ ἀσπίδες ὀμφαλόεσσαι,

265 καὶ κόρυθες καὶ θώρηκες λαμπρὸν γανόωντες.»
Τὸν δ᾽ αὖ Μηριόνης πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα·
«καί τοι ἐμοὶ παρά τε κλισίῃ καὶ νηῒ μελαίνῃ
πόλλ᾽ ἔναρα Τρώων· ἀλλ᾽ οὐ σχεδόν ἐστιν ἑλέσθαι.
οὐδὲ γὰρ οὐδ᾽ ἐμέ φημι λελασμένον ἔμμεναι ἀλκῆς,

270 ἀλλὰ μετὰ πρώτοισι μάχην ἀνὰ κυδιάνειραν
ἵσταμαι, ὁππότε νεῖκος ὀρώρηται πολέμοιο.
ἄλλον πού τινα μᾶλλον Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων
λήθω μαρνάμενος, σὲ δὲ ἴδμεναι αὐτὸν ὀΐω.»
Τὸν δ᾽ αὖτ᾽ Ἰδομενεύς, Κρητῶν ἀγός, ἀντίον ηὔδα·

275 «οἶδ᾽ ἀρετὴν οἷός ἐσσι· τί σε χρὴ ταῦτα λέγεσθαι;
εἰ γὰρ νῦν παρὰ νηυσὶ λεγοίμεθα πάντες ἄριστοι
ἐς λόχον, ἔνθα μάλιστ᾽ ἀρετὴ διαείδεται ἀνδρῶν,
ἔνθ᾽ ὅ τε δειλὸς ἀνὴρ ὅς τ᾽ ἄλκιμος ἐξεφαάνθη·
τοῦ μὲν γάρ τε κακοῦ τρέπεται χρὼς ἄλλυδις ἄλλῃ,

280 οὐδέ οἱ ἀτρέμας ἧσθαι ἐρητύετ᾽ ἐν φρεσὶ θυμός,
ἀλλὰ μετοκλάζει καὶ ἐπ᾽ ἀμφοτέρους πόδας ἵζει,
ἐν δέ τέ οἱ κραδίη μεγάλα στέρνοισι πατάσσει
κῆρας ὀϊομένῳ, πάταγος δέ τε γίγνετ᾽ ὀδόντων·
τοῦ δ᾽ ἀγαθοῦ οὔτ᾽ ἂρ τρέπεται χρὼς οὔτε τι λίην

285 ταρβεῖ, ἐπειδὰν πρῶτον ἐσίζηται λόχον ἀνδρῶν,
ἀρᾶται δὲ τάχιστα μιγήμεναι ἐν δαῒ λυγρῇ·
οὐδέ κεν ἔνθα τεόν γε μένος καὶ χεῖρας ὄνοιτο.
εἴ περ γάρ κε βλεῖο πονεύμενος ἠὲ τυπείης,
οὐκ ἂν ἐν αὐχέν᾽ ὄπισθε πέσοι βέλος οὐδ᾽ ἐνὶ νώτῳ,

290 ἀλλά κεν ἢ στέρνων ἢ νηδύος ἀντιάσειε
πρόσσω ἱεμένοιο μετὰ προμάχων ὀαριστύν.
ἀλλ᾽ ἄγε, μηκέτι ταῦτα λεγώμεθα νηπύτιοι ὣς
ἑσταότες, μή πού τις ὑπερφιάλως νεμεσήσῃ·
ἀλλὰ σύ γε κλισίηνδε κιὼν ἕλευ ὄβριμον ἔγχος.»

295 Ὣς φάτο, Μηριόνης δὲ θοῷ ἀτάλαντος Ἄρηϊ
καρπαλίμως κλισίηθεν ἀνείλετο χάλκεον ἔγχος,
βῆ δὲ μετ᾽ Ἰδομενῆα μέγα πτολέμοιο μεμηλώς.
οἷος δὲ βροτολοιγὸς Ἄρης πόλεμόνδε μέτεισι,
τῷ δὲ Φόβος φίλος υἱὸς ἅμα κρατερὸς καὶ ἀταρβὴς

300 ἕσπετο, ὅς τ᾽ ἐφόβησε ταλάφρονά περ πολεμιστήν·
τὼ μὲν ἄρ᾽ ἐκ Θρῄκης Ἐφύρους μέτα θωρήσσεσθον,
ἠὲ μετὰ Φλεγύας μεγαλήτορας· οὐδ᾽ ἄρα τώ γε
ἔκλυον ἀμφοτέρων, ἑτέροισι δὲ κῦδος ἔδωκαν·
τοῖοι Μηριόνης τε καὶ Ἰδομενεύς, ἀγοὶ ἀνδρῶν,

305 ἤϊσαν ἐς πόλεμον κεκορυθμένοι αἴθοπι χαλκῷ.
τὸν καὶ Μηριόνης πρότερος πρὸς μῦθον ἔειπε·
«Δευκαλίδη, πῇ τ᾽ ἂρ μέμονας καταδῦναι ὅμιλον;
ἢ ἐπὶ δεξιόφιν παντὸς στρατοῦ, ἦ ἀνὰ μέσσους,
ἦ ἐπ᾽ ἀριστερόφιν; ἐπεὶ οὔ ποθι ἔλπομαι οὕτω

310 δεύεσθαι πολέμοιο κάρη κομόωντας Ἀχαιούς.»
Τὸν δ᾽ αὖτ᾽ Ἰδομενεύς, Κρητῶν ἀγός, ἀντίον ηὔδα·
«νηυσὶ μὲν ἐν μέσσῃσιν ἀμύνειν εἰσὶ καὶ ἄλλοι,
Αἴαντές τε δύω Τεῦκρός θ᾽, ὃς ἄριστος Ἀχαιῶν
τοξοσύνῃ, ἀγαθὸς δὲ καὶ ἐν σταδίῃ ὑσμίνῃ·

315 οἵ μιν ἅδην ἐλόωσι καὶ ἐσσύμενον πολέμοιο,
Ἕκτορα Πριαμίδην, καὶ εἰ μάλα καρτερός ἐστιν.
αἰπύ οἱ ἐσσεῖται μάλα περ μεμαῶτι μάχεσθαι
κείνων νικήσαντι μένος καὶ χεῖρας ἀάπτους
νῆας ἐνιπρῆσαι, ὅτε μὴ αὐτός γε Κρονίων

320 ἐμβάλοι αἰθόμενον δαλὸν νήεσσι θοῇσιν.
ἀνδρὶ δέ κ᾽ οὐκ εἴξειε μέγας Τελαμώνιος Αἴας,
ὃς θνητός τ᾽ εἴη καὶ ἔδοι Δημήτερος ἀκτήν,
χαλκῷ τε ῥηκτὸς μεγάλοισί τε χερμαδίοισιν.
οὐδ᾽ ἂν Ἀχιλλῆϊ ῥηξήνορι χωρήσειεν

325 ἔν γ᾽ αὐτοσταδίῃ· ποσὶ δ᾽ οὔ πως ἔστιν ἐρίζειν.
νῶϊν δ᾽ ὧδ᾽ ἐπ᾽ ἀριστέρ᾽ ἔχε στρατοῦ, ὄφρα τάχιστα
εἴδομεν ἠέ τῳ εὖχος ὀρέξομεν, ἦέ τις ἡμῖν.»
Ὣς φάτο, Μηριόνης δὲ θοῷ ἀτάλαντος Ἄρηϊ
ἦρχ᾽ ἴμεν, ὄφρ᾽ ἀφίκοντο κατὰ στρατόν, ᾗ μιν ἀνώγει.

330 Οἱ δ᾽ ὡς Ἰδομενῆα ἴδον φλογὶ εἴκελον ἀλκήν,
αὐτὸν καὶ θεράποντα, σὺν ἔντεσι δαιδαλέοισι,
κεκλόμενοι καθ᾽ ὅμιλον ἐπ᾽ αὐτῷ πάντες ἔβησαν·
τῶν δ᾽ ὁμὸν ἵστατο νεῖκος ἐπὶ πρυμνῇσι νέεσσιν.
ὡς δ᾽ ὅθ᾽ ὑπὸ λιγέων ἀνέμων σπέρχωσιν ἄελλαι

335 ἤματι τῷ ὅτε τε πλείστη κόνις ἀμφὶ κελεύθους,
οἵ τ᾽ ἄμυδις κονίης μεγάλην ἱστᾶσιν ὀμίχλην,
ὣς ἄρα τῶν ὁμόσ᾽ ἦλθε μάχη, μέμασαν δ᾽ ἐνὶ θυμῷ
ἀλλήλους καθ᾽ ὅμιλον ἐναιρέμεν ὀξέϊ χαλκῷ.
ἔφριξεν δὲ μάχη φθισίμβροτος ἐγχείῃσι

340 μακρῇς, ἃς εἶχον ταμεσίχροας· ὄσσε δ᾽ ἄμερδεν
αὐγὴ χαλκείη κορύθων ἄπο λαμπομενάων
θωρήκων τε νεοσμήκτων σακέων τε φαεινῶν
ἐρχομένων ἄμυδις· μάλα κεν θρασυκάρδιος εἴη
ὃς τότε γηθήσειεν ἰδὼν πόνον οὐδ᾽ ἀκάχοιτο.

345 Τὼ δ᾽ ἀμφὶς φρονέοντε δύω Κρόνου υἷε κραταιὼ
ἀνδράσιν ἡρώεσσιν ἐτεύχετον ἄλγεα λυγρά.
Ζεὺς μέν ῥα Τρώεσσι καὶ Ἕκτορι βούλετο νίκην,
κυδαίνων Ἀχιλῆα πόδας ταχύν· οὐδέ τι πάμπαν
ἤθελε λαὸν ὀλέσθαι Ἀχαιϊκὸν Ἰλιόθι πρό,

350 ἀλλὰ Θέτιν κύδαινε καὶ υἱέα καρτερόθυμον.
Ἀργείους δὲ Ποσειδάων ὀρόθυνε μετελθών,
λάθρῃ ὑπεξαναδὺς πολιῆς ἁλός· ἤχθετο γάρ ῥα
Τρωσὶν δαμναμένους, Διὶ δὲ κρατερῶς ἐνεμέσσα.
ἦ μὰν ἀμφοτέροισιν ὁμὸν γένος ἠδ᾽ ἴα πάτρη,

355 ἀλλὰ Ζεὺς πρότερος γεγόνει καὶ πλείονα ᾔδη.
τῶ ῥα καὶ ἀμφαδίην μὲν ἀλεξέμεναι ἀλέεινε,
λάθρῃ δ᾽ αἰὲν ἔγειρε κατὰ στρατόν, ἀνδρὶ ἐοικώς.
τοὶ δ᾽ ἔριδος κρατερῆς καὶ ὁμοιΐου πτολέμοιο
πεῖραρ ἐπαλλάξαντες ἐπ᾽ ἀμφοτέροισι τάνυσσαν,

360 ἄρρηκτόν τ᾽ ἄλυτόν τε, τὸ πολλῶν γούνατ᾽ ἔλυσεν.
Ἔνθα μεσαιπόλιός περ ἐὼν Δαναοῖσι κελεύσας
Ἰδομενεὺς Τρώεσσι μετάλμενος ἐν φόβον ὦρσε.
πέφνε γὰρ Ὀθρυονῆα Καβησόθεν ἔνδον ἐόντα,
ὅς ῥα νέον πολέμοιο μετὰ κλέος εἰληλούθει,

365 ᾔτεε δὲ Πριάμοιο θυγατρῶν εἶδος ἀρίστην,
Κασσάνδρην, ἀνάεδνον, ὑπέσχετο δὲ μέγα ἔργον,
ἐκ Τροίης ἀέκοντας ἀπωσέμεν υἷας Ἀχαιῶν.
τῷ δ᾽ ὁ γέρων Πρίαμος ὑπό τ᾽ ἔσχετο καὶ κατένευσε
δωσέμεναι· ὁ δὲ μάρναθ᾽ ὑποσχεσίῃσι πιθήσας.

370 Ἰδομενεὺς δ᾽ αὐτοῖο τιτύσκετο δουρὶ φαεινῷ,
καὶ βάλεν ὕψι βιβάντα τυχών· οὐδ᾽ ἤρκεσε θώρηξ
χάλκεος, ὃν φορέεσκε, μέσῃ δ᾽ ἐν γαστέρι πῆξε.
δούπησεν δὲ πεσών· ὁ δ᾽ ἐπεύξατο φώνησέν τε·
«Ὀθρυονεῦ, περὶ δή σε βροτῶν αἰνίζομ᾽ ἁπάντων,

375 εἰ ἐτεὸν δὴ πάντα τελευτήσεις ὅσ᾽ ὑπέστης
Δαρδανίδῃ Πριάμῳ· ὁ δ᾽ ὑπέσχετο θυγατέρα ἥν.
καί κέ τοι ἡμεῖς ταῦτά γ᾽ ὑποσχόμενοι τελέσαιμεν,
δοῖμεν δ᾽ Ἀτρεΐδαο θυγατρῶν εἶδος ἀρίστην,
Ἄργεος ἐξαγαγόντες, ὀπυιέμεν, εἴ κε σὺν ἄμμιν

380 Ἰλίου ἐκπέρσῃς εὖ ναιόμενον πτολίεθρον.
ἀλλ᾽ ἕπε᾽, ὄφρ᾽ ἐπὶ νηυσὶ συνώμεθα ποντοπόροισιν
ἀμφὶ γάμῳ, ἐπεὶ οὔ τοι ἐεδνωταὶ κακοί εἰμεν.»
Ὣς εἰπὼν ποδὸς ἕλκε κατὰ κρατερὴν ὑσμίνην
ἥρως Ἰδομενεύς· τῷ δ᾽ Ἄσιος ἦλθ᾽ ἐπαμύντωρ

385 πεζὸς πρόσθ᾽ ἵππων· τὼ δὲ πνείοντε κατ᾽ ὤμων
αἰὲν ἔχ᾽ ἡνίοχος θεράπων· ὁ δὲ ἵετο θυμῷ
Ἰδομενῆα βαλεῖν· ὁ δέ μιν φθάμενος βάλε δουρὶ
λαιμὸν ὑπ᾽ ἀνθερεῶνα, διαπρὸ δὲ χαλκὸν ἔλασσεν.
ἤριπε δ᾽ ὡς ὅτε τις δρῦς ἤριπεν ἢ ἀχερωΐς,

390 ἠὲ πίτυς βλωθρή, τήν τ᾽ οὔρεσι τέκτονες ἄνδρες
ἐξέταμον πελέκεσσι νεήκεσι νήϊον εἶναι·
ὣς ὁ πρόσθ᾽ ἵππων καὶ δίφρου κεῖτο τανυσθείς,
βεβρυχώς, κόνιος δεδραγμένος αἱματοέσσης.
ἐκ δέ οἱ ἡνίοχος πλήγη φρένας, ἃς πάρος εἶχεν,

395 οὐδ᾽ ὅ γ᾽ ἐτόλμησεν, δηΐων ὑπὸ χεῖρας ἀλύξας,
ἂψ ἵππους στρέψαι, τὸν δ᾽ Ἀντίλοχος μενεχάρμης
δουρὶ μέσον περόνησε τυχών· οὐδ᾽ ἤρκεσε θώρηξ
χάλκεος, ὃν φορέεσκε, μέσῃ δ᾽ ἐν γαστέρι πῆξεν.
αὐτὰρ ὁ ἀσθμαίνων εὐεργέος ἔκπεσε δίφρου,

400 ἵππους δ᾽ Ἀντίλοχος, μεγαθύμου Νέστορος υἱός,
ἐξέλασε Τρώων μετ᾽ ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς.
Δηΐφοβος δὲ μάλα σχεδὸν ἤλυθεν Ἰδομενῆος,
Ἀσίου ἀχνύμενος, καὶ ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ.
ἀλλ᾽ ὁ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο χάλκεον ἔγχος

405 Ἰδομενεύς· κρύφθη γὰρ ὑπ᾽ ἀσπίδι πάντοσ᾽ ἐΐσῃ,
τὴν ἄρ᾽ ὅ γε ῥινοῖσι βοῶν καὶ νώροπι χαλκῷ
δινωτὴν φορέεσκε, δύω κανόνεσσ᾽ ἀραρυῖαν·
τῇ ὕπο πᾶς ἐάλη, τὸ δ᾽ ὑπέρπτατο χάλκεον ἔγχος,
καρφαλέον δέ οἱ ἀσπὶς ἐπιθρέξαντος ἄϋσεν

410 ἔγχεος· οὐδ᾽ ἅλιόν ῥα βαρείης χειρὸς ἀφῆκεν,
ἀλλ᾽ ἔβαλ᾽ Ἱππασίδην Ὑψήνορα, ποιμένα λαῶν,
ἧπαρ ὑπὸ πραπίδων, εἶθαρ δ᾽ ὑπὸ γούνατ᾽ ἔλυσε.
Δηΐφοβος δ᾽ ἔκπαγλον ἐπεύξατο, μακρὸν ἀΰσας·
«οὐ μὰν αὖτ᾽ ἄτιτος κεῖτ᾽ Ἄσιος, ἀλλά ἕ φημι

415 εἰς Ἄϊδός περ ἰόντα πυλάρταο κρατεροῖο
γηθήσειν κατὰ θυμόν, ἐπεί ῥά οἱ ὤπασα πομπόν.»
Ὣς ἔφατ᾽, Ἀργείοισι δ᾽ ἄχος γένετ᾽ εὐξαμένοιο,
Ἀντιλόχῳ δὲ μάλιστα δαΐφρονι θυμὸν ὄρινεν·
ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ἀχνύμενός περ ἑοῦ ἀμέλησεν ἑταίρου,

420 ἀλλὰ θέων περίβη καί οἱ σάκος ἀμφεκάλυψε.
τὸν μὲν ἔπειθ᾽ ὑποδύντε δύω ἐρίηρες ἑταῖροι,
Μηκιστεύς, Ἐχίοιο πάϊς, καὶ δῖος Ἀλάστωρ,
νῆας ἔπι γλαφυρὰς φερέτην βαρέα στενάχοντα.
Ἰδομενεὺς δ᾽ οὐ λῆγε μένος μέγα, ἵετο δ᾽ αἰεὶ

425 ἠέ τινα Τρώων ἐρεβεννῇ νυκτὶ καλύψαι,
ἢ αὐτὸς δουπῆσαι ἀμύνων λοιγὸν Ἀχαιοῖς.
ἔνθ᾽ Αἰσυήταο διοτρεφέος φίλον υἱόν,
ἥρω᾽ Ἀλκάθοον, γαμβρὸς δ᾽ ἦν Ἀγχίσαο,
πρεσβυτάτην δ᾽ ὤπυιε θυγατρῶν, Ἱπποδάμειαν,

430 τὴν περὶ κῆρι φίλησε πατὴρ καὶ πότνια μήτηρ
ἐν μεγάρῳ· πᾶσαν γὰρ ὁμηλικίην ἐκέκαστο
κάλλεϊ καὶ ἔργοισιν ἰδὲ φρεσί· τοὔνεκα καί μιν
γῆμεν ἀνὴρ ὤριστος ἐνὶ Τροίῃ εὐρείῃ·
τὸν τόθ᾽ ὑπ᾽ Ἰδομενῆϊ Ποσειδάων ἐδάμασσε

435 θέλξας ὄσσε φαεινά, πέδησε δὲ φαίδιμα γυῖα·
οὔτε γὰρ ἐξοπίσω φυγέειν δύνατ᾽ οὔτ᾽ ἀλέασθαι,
ἀλλ᾽ ὥς τε στήλην ἢ δένδρεον ὑψιπέτηλον
ἀτρέμας ἑσταότα στῆθος μέσον οὔτασε δουρὶ
ἥρως Ἰδομενεύς, ῥῆξεν δέ οἱ ἀμφὶ χιτῶνα

440 χάλκεον, ὅς οἱ πρόσθεν ἀπὸ χροὸς ἤρκει ὄλεθρον·
δὴ τότε γ᾽ αὖον ἄϋσεν ἐρεικόμενος περὶ δουρί.
δούπησεν δὲ πεσών, δόρυ δ᾽ ἐν κραδίῃ ἐπεπήγει,
ἥ ῥά οἱ ἀσπαίρουσα καὶ οὐρίαχον πελέμιζεν
ἔγχεος· ἔνθα δ᾽ ἔπειτ᾽ ἀφίει μένος ὄβριμος Ἄρης·

445 Ἰδομενεὺς δ᾽ ἔκπαγλον ἐπεύξατο, μακρὸν ἀΰσας·
«Δηΐφοβ᾽, ἦ ἄρα δή τι ἐΐσκομεν ἄξιον εἶναι
τρεῖς ἑνὸς ἀντὶ πεφάσθαι; ἐπεὶ σύ περ εὔχεαι οὕτω·
δαιμόνι᾽, ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ἐναντίον ἵστασ᾽ ἐμεῖο,
ὄφρα ἴδῃ οἷος Ζηνὸς γόνος ἐνθάδ᾽ ἱκάνω,

450 ὃς πρῶτον Μίνωα τέκε Κρήτῃ ἐπίουρον·
Μίνως δ᾽ αὖ τέκεθ᾽ υἱὸν ἀμύμονα Δευκαλίωνα,
Δευκαλίων δ᾽ ἐμὲ τίκτε πολέσσ᾽ ἄνδρεσσιν ἄνακτα
Κρήτῃ ἐν εὐρείῃ· νῦν δ᾽ ἐνθάδε νῆες ἔνεικαν
σοί τε κακὸν καὶ πατρὶ καὶ ἄλλοισι Τρώεσσιν.»

455 Ὣς φάτο, Δηΐφοβος δὲ διάνδιχα μερμήριξεν,
ἤ τινά που Τρώων ἑταρίσσαιτο μεγαθύμων
ἂψ ἀναχωρήσας, ἦ πειρήσαιτο καὶ οἶος.
ὧδε δέ οἱ φρονέοντι δοάσσατο κέρδιον εἶναι,
βῆναι ἐπ᾽ Αἰνείαν· τὸν δ᾽ ὕστατον εὗρεν ὁμίλου

460 ἑσταότ᾽· αἰεὶ γὰρ Πριάμῳ ἐπεμήνιε δίῳ,
οὕνεκ᾽ ἄρ᾽ ἐσθλὸν ἐόντα μετ᾽ ἀνδράσιν οὔ τι τίεσκεν.
ἀγχοῦ δ᾽ ἱστάμενος ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
«Αἰνεία, Τρώων βουληφόρε, νῦν σε μάλα χρὴ
γαμβρῷ ἀμυνέμεναι, εἴ πέρ τί σε κῆδος ἱκάνει.

465 ἀλλ᾽ ἕπευ, Ἀλκαθόῳ ἐπαμύνομεν, ὅς σε πάρος γε
γαμβρὸς ἐὼν ἔθρεψε δόμοις ἔνι τυτθὸν ἐόντα·
τὸν δέ τοι Ἰδομενεὺς δουρικλυτὸς ἐξενάριξεν.»
Ὣς φάτο, τῷ δ᾽ ἄρα θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ὄρινε,
βῆ δὲ μετ᾽ Ἰδομενῆα μέγα πτολέμοιο μεμηλώς.

470 ἀλλ᾽ οὐκ Ἰδομενῆα φόβος λάβε τηλύγετον ὥς,
ἀλλ᾽ ἔμεν᾽, ὡς ὅτε τις σῦς οὔρεσιν ἀλκὶ πεποιθώς,
ὅς τε μένει κολοσυρτὸν ἐπερχόμενον πολὺν ἀνδρῶν
χώρῳ ἐν οἰοπόλῳ, φρίσσει δέ τε νῶτον ὕπερθεν·
ὀφθαλμὼ δ᾽ ἄρα οἱ πυρὶ λάμπετον· αὐτὰρ ὀδόντας

475 θήγει, ἀλέξασθαι μεμαὼς κύνας ἠδὲ καὶ ἄνδρας·
ὣς μένεν Ἰδομενεὺς δουρικλυτός, οὐδ᾽ ὑπεχώρει,
Αἰνείαν ἐπιόντα βοηθόον· αὖε δ᾽ ἑταίρους,
Ἀσκάλαφόν τ᾽ ἐσορῶν Ἀφαρῆά τε Δηΐπυρόν τε
Μηριόνην τε καὶ Ἀντίλοχον, μήστωρας ἀϋτῆς·

480 τοὺς ὅ γ᾽ ἐποτρύνων ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
«δεῦτε, φίλοι, καί μ᾽ οἴῳ ἀμύνετε· δείδια δ᾽ αἰνῶς
Αἰνείαν ἐπιόντα πόδας ταχύν, ὅς μοι ἔπεισιν,
ὃς μάλα καρτερός ἐστι μάχῃ ἔνι φῶτας ἐναίρειν·
καὶ δ᾽ ἔχει ἥβης ἄνθος, ὅ τε κράτος ἐστὶ μέγιστον.

485 εἰ γὰρ ὁμηλικίη γε γενοίμεθα τῷδ᾽ ἐπὶ θυμῷ,
αἶψά κεν ἠὲ φέροιτο μέγα κράτος, ἠὲ φεροίμην.»
Ὣς ἔφαθ᾽, οἱ δ᾽ ἄρα πάντες ἕνα φρεσὶ θυμὸν ἔχοντες
πλησίοι ἔστησαν, σάκε᾽ ὤμοισι κλίναντες.
Αἰνείας δ᾽ ἑτέρωθεν ἐκέκλετο οἷς ἑτάροισι,

490 Δηΐφοβόν τε Πάριν τ᾽ ἐσορῶν καὶ Ἀγήνορα δῖον,
οἵ οἱ ἅμ᾽ ἡγεμόνες Τρώων ἔσαν· αὐτὰρ ἔπειτα
λαοὶ ἕπονθ᾽, ὡς εἴ τε μετὰ κτίλον ἕσπετο μῆλα
πιόμεν᾽ ἐκ βοτάνης· γάνυται δ᾽ ἄρα τε φρένα ποιμήν·
ὣς Αἰνείᾳ θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι γεγήθει,

495 ὡς ἴδε λαῶν ἔθνος ἐπισπόμενον ἑοῖ αὐτῷ.
Οἱ δ᾽ ἀμφ᾽ Ἀλκαθόῳ αὐτοσχεδὸν ὡρμήθησαν
μακροῖσι ξυστοῖσι· περὶ στήθεσσι δὲ χαλκὸς
σμερδαλέον κονάβιζε τιτυσκομένων καθ᾽ ὅμιλον
ἀλλήλων· δύο δ᾽ ἄνδρες ἀρήϊοι ἔξοχον ἄλλων,

500 Αἰνείας τε καὶ Ἰδομενεύς, ἀτάλαντοι Ἄρηϊ,
ἵεντ᾽ ἀλλήλων ταμέειν χρόα νηλέϊ χαλκῷ.
Αἰνείας δὲ πρῶτος ἀκόντισεν Ἰδομενῆος·
ἀλλ᾽ ὁ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο χάλκεον ἔγχος,
αἰχμὴ δ᾽ Αἰνείαο κραδαινομένη κατὰ γαίης

505 ᾤχετ᾽, ἐπεί ῥ᾽ ἅλιον στιβαρῆς ἀπὸ χειρὸς ὄρουσεν.
Ἰδομενεὺς δ᾽ ἄρα Οἰνόμαον βάλε γαστέρα μέσσην,
ῥῆξε δὲ θώρηκος γύαλον, διὰ δ᾽ ἔντερα χαλκὸς
ἤφυσ᾽· ὁ δ᾽ ἐν κονίῃσι πεσὼν ἕλε γαῖαν ἀγοστῷ.
Ἰδομενεὺς δ᾽ ἐκ μὲν νέκυος δολιχόσκιον ἔγχος

510 ἐσπάσατ᾽, οὐδ᾽ ἄρ᾽ ἔτ᾽ ἄλλα δυνήσατο τεύχεα καλὰ
ὤμοιιν ἀφελέσθαι· ἐπείγετο γὰρ βελέεσσιν.
οὐ γὰρ ἔτ᾽ ἔμπεδα γυῖα ποδῶν ἦν ὁρμηθέντι,
οὔτ᾽ ἄρ᾽ ἐπαΐξαι μεθ᾽ ἑὸν βέλος οὔτ᾽ ἀλέασθαι.
τῶ ῥα καὶ ἐν σταδίῃ μὲν ἀμύνετο νηλεὲς ἦμαρ,

515 τρέσσαι δ᾽ οὐκέτι ῥίμφα πόδες φέρον ἐκ πολέμοιο.
τοῦ δὲ βάδην ἀπιόντος ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ
Δηΐφοβος· δὴ γάρ οἱ ἔχεν κότον ἐμμενὲς αἰεί.
ἀλλ᾽ ὅ γε καὶ τόθ᾽ ἅμαρτεν, ὁ δ᾽ Ἀσκάλαφον βάλε δουρί,
υἱὸν Ἐνυαλίοιο· δι᾽ ὤμου δ᾽ ὄβριμον ἔγχος

520 ἔσχεν· ὁ δ᾽ ἐν κονίῃσι πεσὼν ἕλε γαῖαν ἀγοστῷ.
οὐδ᾽ ἄρα πώ τι πέπυστο βριήπυος ὄβριμος Ἄρης
υἷος ἑοῖο πεσόντος ἐνὶ κρατερῇ ὑσμίνῃ,
ἀλλ᾽ ὅ γ᾽ ἄρ᾽ ἄκρῳ Ὀλύμπῳ ὑπὸ χρυσέοισι νέφεσσιν
ἧστο, Διὸς βουλῇσιν ἐελμένος, ἔνθα περ ἄλλοι

525 ἀθάνατοι θεοὶ ἦσαν ἐεργόμενοι πολέμοιο.
Οἱ δ᾽ ἀμφ᾽ Ἀσκαλάφῳ αὐτοσχεδὸν ὁρμήθησαν·
Δηΐφοβος μὲν ἀπ᾽ Ἀσκαλάφου πήληκα φαεινὴν
ἥρπασε, Μηριόνης δὲ θοῷ ἀτάλαντος Ἄρηϊ
δουρὶ βραχίονα τύψεν ἐπάλμενος, ἐκ δ᾽ ἄρα χειρὸς

530 αὐλῶπις τρυφάλεια χαμαὶ βόμβησε πεσοῦσα.
Μηριόνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐπάλμενος, αἰγυπιὸς ὥς,
ἐξέρυσε πρυμνοῖο βραχίονος ὄβριμον ἔγχος,
ἂψ δ᾽ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο. τὸν δὲ Πολίτης
αὐτοκασίγνητος, περὶ μέσσῳ χεῖρε τιτήνας,

535 ἐξῆγεν πολέμοιο δυσηχέος, ὄφρ᾽ ἵκεθ᾽ ἵππους
ὠκέας, οἵ οἱ ὄπισθε μάχης ἠδὲ πτολέμοιο
ἕστασαν ἡνίοχόν τε καὶ ἅρματα ποικίλ᾽ ἔχοντες·
οἳ τόν γε προτὶ ἄστυ φέρον βαρέα στενάχοντα
τειρόμενον· κατὰ δ᾽ αἷμα νεουτάτου ἔρρεε χειρός.

540 Οἱ δ᾽ ἄλλοι μάρναντο, βοὴ δ᾽ ἄσβεστος ὀρώρει.
ἔνθ᾽ Αἰνέας Ἀφαρῆα Καλητορίδην ἐπορούσας
λαιμὸν τύψ᾽ ἐπὶ οἷ τετραμμένον ὀξέϊ δουρί·
ἐκλίνθη δ᾽ ἑτέρωσε κάρη, ἐπὶ δ᾽ ἀσπὶς ἑάφθη
καὶ κόρυς, ἀμφὶ δέ οἱ θάνατος χύτο θυμοραϊστής.

545 Ἀντίλοχος δὲ Θόωνα μεταστρεφθέντα δοκεύσας
οὔτασ᾽ ἐπαΐξας, ἀπὸ δὲ φλέβα πᾶσαν ἔκερσεν,
ἥ τ᾽ ἀνὰ νῶτα θέουσα διαμπερὲς αὐχέν᾽ ἱκάνει·
τὴν ἀπὸ πᾶσαν ἔκερσεν· ὁ δ᾽ ὕπτιος ἐν κονίῃσι
κάππεσεν, ἄμφω χεῖρε φίλοις ἑτάροισι πετάσσας.

550 Ἀντίλοχος δ᾽ ἐπόρουσε, καὶ αἴνυτο τεύχε᾽ ἀπ᾽ ὤμων
παπταίνων· Τρῶες δὲ περισταδὸν ἄλλοθεν ἄλλος
οὔταζον σάκος εὐρὺ παναίολον, οὐδὲ δύναντο
εἴσω ἐπιγράψαι τέρενα χρόα νηλέϊ χαλκῷ
Ἀντιλόχου· πέρι γάρ ῥα Ποσειδάων ἐνοσίχθων

555 Νέστορος υἱὸν ἔρυτο καὶ ἐν πολλοῖσι βέλεσσιν.
οὐ μὲν γάρ ποτ᾽ ἄνευ δηΐων ἦν, ἀλλὰ κατ᾽ αὐτοὺς
στρωφᾶτ᾽· οὐδέ οἱ ἔγχος ἔχ᾽ ἀτρέμας, ἀλλὰ μάλ᾽ αἰεὶ
σειόμενον ἐλέλικτο· τιτύσκετο δὲ φρεσὶν ᾗσιν
ἤ τευ ἀκοντίσσαι, ἠὲ σχεδὸν ὁρμηθῆναι.

560 Ἀλλ᾽ οὐ λῆθ᾽ Ἀδάμαντα τιτυσκόμενος καθ᾽ ὅμιλον,
Ἀσιάδην, ὅ οἱ οὖτα μέσον σάκος ὀξέϊ χαλκῷ
ἐγγύθεν ὁρμηθείς· ἀμενήνωσεν δέ οἱ αἰχμὴν
κυανοχαῖτα Ποσειδάων, βιότοιο μεγήρας.
καὶ τὸ μὲν αὐτοῦ μεῖν᾽ ὥς τε σκῶλος πυρίκαυστος,

565 ἐν σάκει Ἀντιλόχοιο, τὸ δ᾽ ἥμισυ κεῖτ᾽ ἐπὶ γαίης·
ἂψ δ᾽ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο κῆρ᾽ ἀλεείνων·
Μηριόνης δ᾽ ἀπιόντα μετασπόμενος βάλε δουρὶ
αἰδοίων τε μεσηγὺ καὶ ὀμφαλοῦ, ἔνθα μάλιστα
γίγνετ᾽ Ἄρης ἀλεγεινὸς ὀϊζυροῖσι βροτοῖσιν.

570 ἔνθα οἱ ἔγχος ἔπηξεν· ὁ δ᾽ ἑσπόμενος περὶ δουρὶ
ἤσπαιρ᾽ ὡς ὅτε βοῦς, τόν τ᾽ οὔρεσι βουκόλοι ἄνδρες
ἰλλάσιν οὐκ ἐθέλοντα βίῃ δήσαντες ἄγουσιν·
ὣς ὁ τυπεὶς ἤσπαιρε μίνυνθά περ, οὔ τι μάλα δήν,
ὄφρα οἱ ἐκ χροὸς ἔγχος ἀνεσπάσατ᾽ ἐγγύθεν ἐλθὼν

575 ἥρως Μηριόνης· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε.
Δηΐπυρον δ᾽ Ἕλενος ξίφεϊ σχεδὸν ἤλασε κόρσην
Θρηϊκίῳ μεγάλῳ, ἀπὸ δὲ τρυφάλειαν ἄραξεν.
ἡ μὲν ἀποπλαγχθεῖσα χαμαὶ πέσε, καί τις Ἀχαιῶν
μαρναμένων μετὰ ποσσὶ κυλινδομένην ἐκόμισσε·

580 τὸν δὲ κατ᾽ ὀφθαλμῶν ἐρεβεννὴ νὺξ ἐκάλυψεν.
Ἀτρεΐδην δ᾽ ἄχος εἷλε, βοὴν ἀγαθὸν Μενέλαον·
βῆ δ᾽ ἐπαπειλήσας Ἑλένῳ ἥρωϊ ἄνακτι,
ὀξὺ δόρυ κραδάων· ὁ δὲ τόξου πῆχυν ἄνελκε.
τὼ δ᾽ ἄρ᾽ ὁμαρτήδην ὁ μὲν ἔγχεϊ ὀξυόεντι

585 ἵετ᾽ ἀκοντίσσαι, ὁ δ᾽ ἀπὸ νευρῆφιν ὀϊστῷ.
Πριαμίδης μὲν ἔπειτα κατὰ στῆθος βάλεν ἰῷ
θώρηκος γύαλον, ἀπὸ δ᾽ ἔπτατο πικρὸς ὀϊστός.
ὡς δ᾽ ὅτ᾽ ἀπὸ πλατέος πτυόφιν μεγάλην κατ᾽ ἀλωὴν
θρῴσκωσιν κύαμοι μελανόχροες ἢ ἐρέβινθοι,

590 πνοιῇ ὕπο λιγυρῇ καὶ λικμητῆρος ἐρωῇ,
ὣς ἀπὸ θώρηκος Μενελάου κυδαλίμοιο
πολλὸν ἀποπλαγχθεὶς ἑκὰς ἔπτατο πικρὸς ὀϊστός.
Ἀτρεΐδης δ᾽ ἄρα χεῖρα, βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος,
τὴν βάλεν ᾗ ῥ᾽ ἔχε τόξον ἐΰξοον· ἐν δ᾽ ἄρα τόξῳ

595 ἀντικρὺ διὰ χειρὸς ἐλήλατο χάλκεον ἔγχος.
ἂψ δ᾽ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο κῆρ᾽ ἀλεείνων,
χεῖρα παρακρεμάσας· τὸ δ᾽ ἐφέλκετο μείλινον ἔγχος.
καὶ τὸ μὲν ἐκ χειρὸς ἔρυσεν μεγάθυμος Ἀγήνωρ,
αὐτὴν δὲ ξυνέδησεν ἐϋστρεφεῖ οἰὸς ἀώτῳ,

600 σφενδόνῃ, ἣν ἄρα οἱ θεράπων ἔχε ποιμένι λαῶν.
Πείσανδρος δ᾽ ἰθὺς Μενελάου κυδαλίμοιο
ἤϊε· τὸν δ᾽ ἄγε μοῖρα κακὴ θανάτοιο τέλοσδε,
σοί, Μενέλαε, δαμῆναι ἐν αἰνῇ δηϊοτῆτι.
οἱ δ᾽ ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ᾽ ἀλλήλοισιν ἰόντες,

605 Ἀτρεΐδης μὲν ἅμαρτε, παραὶ δέ οἱ ἐτράπετ᾽ ἔγχος,
Πείσανδρος δὲ σάκος Μενελάου κυδαλίμοιο
οὔτασεν, οὐδὲ διαπρὸ δυνήσατο χαλκὸν ἐλάσσαι·
ἔσχεθε γὰρ σάκος εὐρύ, κατεκλάσθη δ᾽ ἐνὶ καυλῷ
ἔγχος· ὁ δὲ φρεσὶν ᾗσι χάρη καὶ ἐέλπετο νίκην.

610 Ἀτρεΐδης δὲ ἐρυσσάμενος ξίφος ἀργυρόηλον
ἆλτ᾽ ἐπὶ Πεισάνδρῳ· ὁ δ᾽ ὑπ᾽ ἀσπίδος εἵλετο καλὴν
ἀξίνην εὔχαλκον, ἐλαΐνῳ ἀμφὶ πελέκκῳ,
μακρῷ ἐϋξέστῳ· ἅμα δ᾽ ἀλλήλων ἐφίκοντο.
ἤτοι ὁ μὲν κόρυθος φάλον ἤλασεν ἱπποδασείης

615 ἄκρον ὑπὸ λόφον αὐτόν, ὁ δὲ προσιόντα μέτωπον
ῥινὸς ὕπερ πυμάτης· λάκε δ᾽ ὀστέα, τὼ δέ οἱ ὄσσε
πὰρ ποσὶν αἱματόεντα χαμαὶ πέσον ἐν κονίῃσιν,
ἰδνώθη δὲ πεσών· ὁ δὲ λὰξ ἐν στήθεσι βαίνων
τεύχεά τ᾽ ἐξενάριξε καὶ εὐχόμενος ἔπος ηὔδα·

620 «λείψετέ θην οὕτω γε νέας Δαναῶν ταχυπώλων,
Τρῶες ὑπερφίαλοι, δεινῆς ἀκόρητοι ἀϋτῆς,
ἄλλης μὲν λώβης τε καὶ αἴσχεος οὐκ ἐπιδευεῖς,
ἣν ἐμὲ λωβήσασθε, κακαὶ κύνες, οὐδέ τι θυμῷ
Ζηνὸς ἐριβρεμέτεω χαλεπὴν ἐδείσατε μῆνιν

625 ξεινίου, ὅς τέ ποτ᾽ ὔμμι διαφθέρσει πόλιν αἰπήν·
οἵ μευ κουριδίην ἄλοχον καὶ κτήματα πολλὰ
μὰψ οἴχεσθ᾽ ἀνάγοντες, ἐπεὶ φιλέεσθε παρ᾽ αὐτῇ·
νῦν αὖτ᾽ ἐν νηυσὶν μενεαίνετε ποντοπόροισι
πῦρ ὀλοὸν βαλέειν, κτεῖναι δ᾽ ἥρωας Ἀχαιούς.

630 ἀλλά ποθι σχήσεσθε καὶ ἐσσύμενοί περ Ἄρηος.
Ζεῦ πάτερ, ἦ τέ σέ φασι περὶ φρένας ἔμμεναι ἄλλων,
ἀνδρῶν ἠδὲ θεῶν· σέο δ᾽ ἐκ τάδε πάντα πέλονται·
οἷον δὴ ἄνδρεσσι χαρίζεαι ὑβριστῇσι,
Τρωσίν, τῶν μένος αἰὲν ἀτάσθαλον, οὐδὲ δύνανται

635 φυλόπιδος κορέσασθαι ὁμοιΐου πτολέμοιο.
πάντων μὲν κόρος ἐστί, καὶ ὕπνου καὶ φιλότητος
μολπῆς τε γλυκερῆς καὶ ἀμύμονος ὀρχηθμοῖο,
τῶν πέρ τις καὶ μᾶλλον ἐέλδεται ἐξ ἔρον εἷναι
ἢ πολέμου· Τρῶες δὲ μάχης ἀκόρητοι ἔασιν.»

640Ὣς εἰπὼν τὰ μὲν ἔντε᾽ ἀπὸ χροὸς αἱματόεντα
συλήσας ἑτάροισι δίδου Μενέλαος ἀμύμων,
αὐτὸς δ᾽ αὖτ᾽ ἐξαῦτις ἰὼν προμάχοισιν ἐμίχθη.
Ἔνθα οἱ υἱὸς ἐπᾶλτο Πυλαιμένεος βασιλῆος,
Ἁρπαλίων, ὅ ῥα πατρὶ φίλῳ ἕπετο πτολεμίξων

645 ἐς Τροίην, οὐδ᾽ αὖτις ἀφίκετο πατρίδα γαῖαν·
ὅς ῥα τότ᾽ Ἀτρεΐδαο μέσον σάκος οὔτασε δουρὶ
ἐγγύθεν, οὐδὲ διαπρὸ δυνήσατο χαλκὸν ἐλάσσαι,
ἂψ δ᾽ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο κῆρ᾽ ἀλεείνων,
πάντοσε παπταίνων, μή τις χρόα χαλκῷ ἐπαύρῃ.

650 Μηριόνης δ᾽ ἀπιόντος ἵει χαλκήρε᾽ ὀϊστόν,
καί ῥ᾽ ἔβαλε γλουτὸν κάτα δεξιόν· αὐτὰρ ὀϊστὸς
ἀντικρὺ κατὰ κύστιν ὑπ᾽ ὀστέον ἐξεπέρησεν.
ἑζόμενος δὲ κατ᾽ αὖθι φίλων ἐν χερσὶν ἑταίρων
θυμὸν ἀποπνείων, ὥς τε σκώληξ ἐπὶ γαίῃ

655 κεῖτο ταθείς· ἐκ δ᾽ αἷμα μέλαν ῥέε, δεῦε δὲ γαῖαν.
τὸν μὲν Παφλαγόνες μεγαλήτορες ἀμφεπένοντο,
ἐς δίφρον δ᾽ ἀνέσαντες ἄγον προτὶ Ἴλιον ἱρὴν
ἀχνύμενοι· μετὰ δέ σφι πατὴρ κίε δάκρυα λείβων,
ποινὴ δ᾽ οὔ τις παιδὸς ἐγίγνετο τεθνηῶτος.

660 Τοῦ δὲ Πάρις μάλα θυμὸν ἀποκταμένοιο χολώθη·
ξεῖνος γάρ οἱ ἔην πολέσιν μετὰ Παφλαγόνεσσι·
τοῦ ὅ γε χωόμενος προΐει χαλκήρε᾽ ὀϊστόν.
ἦν δέ τις Εὐχήνωρ, Πολυΐδου μάντιος υἱός,
ἀφνειός τ᾽ ἀγαθός τε, Κορινθόθι οἰκία ναίων,

665 ὅς ῥ᾽ εὖ εἰδὼς κῆρ᾽ ὀλοὴν ἐπὶ νηὸς ἔβαινε·
πολλάκι γάρ οἱ ἔειπε γέρων ἀγαθὸς Πολύϊδος
νούσῳ ὑπ᾽ ἀργαλέῃ φθίσθαι οἷς ἐν μεγάροισιν,
ἢ μετ᾽ Ἀχαιῶν νηυσὶν ὑπὸ Τρώεσσι δαμῆναι·
τῶ ῥ᾽ ἅμα τ᾽ ἀργαλέην θωὴν ἀλέεινεν Ἀχαιῶν

670 νοῦσόν τε στυγερήν, ἵνα μὴ πάθοι ἄλγεα θυμῷ.
τὸν βάλ᾽ ὑπὸ γναθμοῖο καὶ οὔατος· ὦκα δὲ θυμὸς
ᾤχετ᾽ ἀπὸ μελέων, στυγερὸς δ᾽ ἄρα μιν σκότος εἷλεν.
Ὣς οἱ μὲν μάρναντο δέμας πυρὸς αἰθομένοιο·
Ἕκτωρ δ᾽ οὐκ ἐπέπυστο Διῒ φίλος, οὐδέ τι ᾔδη

675 ὅττι ῥά οἱ νηῶν ἐπ᾽ ἀριστερὰ δηϊόωντο
λαοὶ ὑπ᾽ Ἀργείων. τάχα δ᾽ ἂν καὶ κῦδος Ἀχαιῶν
ἔπλετο· τοῖος γὰρ γαιήοχος ἐννοσίγαιος
ὄτρυν᾽ Ἀργείους, πρὸς δὲ σθένει αὐτὸς ἄμυνεν·
ἀλλ᾽ ἔχεν ᾗ τὰ πρῶτα πύλας καὶ τεῖχος ἐσᾶλτο,

680 ῥηξάμενος Δαναῶν πυκινὰς στίχας ἀσπιστάων,
ἔνθ᾽ ἔσαν Αἴαντός τε νέες καὶ Πρωτεσιλάου
θῖν᾽ ἔφ᾽ ἁλὸς πολιῆς εἰρυμέναι· αὐτὰρ ὕπερθε
τεῖχος ἐδέδμητο χθαμαλώτατον, ἔνθα μάλιστα
ζαχρηεῖς γίγνοντο μάχῃ αὐτοί τε καὶ ἵπποι.

685 Ἔνθα δὲ Βοιωτοὶ καὶ Ἰάονες ἑλκεχίτωνες,
Λοκροὶ καὶ Φθῖοι καὶ φαιδιμόεντες Ἐπειοί,
σπουδῇ ἐπαΐσσοντα νεῶν ἔχον, οὐδὲ δύναντο
ὦσαι ἀπὸ σφείων φλογὶ εἴκελον Ἕκτορα δῖον,
οἱ μὲν Ἀθηναίων προλελεγμένοι· ἐν δ᾽ ἄρα τοῖσιν

690 ἦρχ᾽ υἱὸς Πετεῶο Μενεσθεύς, οἱ δ᾽ ἅμ᾽ ἕποντο
Φείδας τε Στιχίος τε Βίας τ᾽ ἐΰς· αὐτὰρ Ἐπειῶν
Φυλεΐδης τε Μέγης Ἀμφίων τε Δρακίος τε,
πρὸ Φθίων δὲ Μέδων τε μενεπτόλεμός τε Ποδάρκης.
ἤτοι ὁ μὲν νόθος υἱὸς Ὀϊλῆος θείοιο

695 ἔσκε Μέδων, Αἴαντος ἀδελφεός· αὐτὰρ ἔναιεν
ἐν Φυλάκῃ, γαίης ἄπο πατρίδος, ἄνδρα κατακτάς,
γνωτὸν μητρυιῆς Ἐριώπιδος, ἣν ἔχ᾽ Ὀϊλεύς·
αὐτὰρ ὁ Ἰφίκλοιο πάϊς τοῦ Φυλακίδαο.
οἱ μὲν πρὸ Φθίων μεγαθύμων θωρηχθέντες

700 ναῦφιν ἀμυνόμενοι μετὰ Βοιωτῶν ἐμάχοντο·
Αἴας δ᾽ οὐκέτι πάμπαν, Ὀϊλῆος ταχὺς υἱός,
ἵστατ᾽ ἀπ᾽ Αἴαντος Τελαμωνίου οὐδ᾽ ἠβαιόν,
ἀλλ᾽ ὥς τ᾽ ἐν νειῷ βόε οἴνοπε πηκτὸν ἄροτρον
ἶσον θυμὸν ἔχοντε τιταίνετον· ἀμφὶ δ᾽ ἄρα σφι

705 πρυμνοῖσιν κεράεσσι πολὺς ἀνακηκίει ἱδρώς·
τὼ μέν τε ζυγὸν οἶον ἐΰξοον ἀμφὶς ἐέργει
ἱεμένω κατὰ ὦλκα· τέμει δέ τε τέλσον ἀρούρης·
ὣς τὼ παρβεβαῶτε μάλ᾽ ἕστασαν ἀλλήλοιιν.
ἀλλ᾽ ἤτοι Τελαμωνιάδῃ πολλοί τε καὶ ἐσθλοὶ

710 λαοὶ ἕπονθ᾽ ἕταροι, οἵ οἱ σάκος ἐξεδέχοντο,
ὁππότε μιν κάματός τε καὶ ἱδρὼς γούναθ᾽ ἵκοιτο.
οὐδ᾽ ἄρ᾽ Ὀϊλιάδῃ μεγαλήτορι Λοκροὶ ἕποντο·
οὐ γάρ σφι σταδίῃ ὑσμίνῃ μίμνε φίλον κῆρ·
οὐ γὰρ ἔχον κόρυθας χαλκήρεας ἱπποδασείας,

715 οὐδ᾽ ἔχον ἀσπίδας εὐκύκλους καὶ μείλινα δοῦρα,
ἀλλ᾽ ἄρα τόξοισιν καὶ ἐϋστρεφεῖ οἶος ἀώτῳ
Ἴλιον εἰς ἅμ᾽ ἕποντο πεποιθότες, οἷσιν ἔπειτα
ταρφέα βάλλοντες Τρώων ῥήγνυντο φάλαγγας·
δή ῥα τόθ᾽ οἱ μὲν πρόσθε σὺν ἔντεσι δαιδαλέοισι

720 μάρναντο Τρωσίν τε καὶ Ἕκτορι χαλκοκορυστῇ,
οἱ δ᾽ ὄπιθεν βάλλοντες ἐλάνθανον· οὐδέ τι χάρμης
Τρῶες μιμνήσκοντο· συνεκλόνεον γὰρ ὀϊστοί.
Ἔνθα κε λευγαλέως νηῶν ἄπο καὶ κλισιάων
Τρῶες ἐχώρησαν προτὶ Ἴλιον ἠνεμόεσσαν,

725 εἰ μὴ Πουλυδάμας θρασὺν Ἕκτορα εἶπε παραστάς·
«Ἕκτορ, ἀμήχανός ἐσσι παραρρητοῖσι πιθέσθαι.
οὕνεκά τοι περὶ δῶκε θεὸς πολεμήϊα ἔργα,
τοὔνεκα καὶ βουλῇ ἐθέλεις περιίδμεναι ἄλλων·
ἀλλ᾽ οὔ πως ἅμα πάντα δυνήσεαι αὐτὸς ἑλέσθαι.

730 ἄλλῳ μὲν γὰρ δῶκε θεὸς πολεμήϊα ἔργα,
ἄλλῳ δ᾽ ὀρχηστύν, ἑτέρῳ κίθαριν καὶ ἀοιδήν,
ἄλλῳ δ᾽ ἐν στήθεσσι τιθεῖ νόον εὐρύοπα Ζεὺς
ἐσθλόν, τοῦ δέ τε πολλοὶ ἐπαυρίσκοντ᾽ ἄνθρωποι,
καί τε πολέας ἐσάωσε, μάλιστα δὲ καὐτὸς ἀνέγνω.

735 αὐτὰρ ἐγὼν ἐρέω ὥς μοι δοκεῖ εἶναι ἄριστα·
πάντῃ γάρ σε περὶ στέφανος πολέμοιο δέδηε·
Τρῶες δὲ μεγάθυμοι, ἐπεὶ κατὰ τεῖχος ἔβησαν,
οἱ μὲν ἀφεστᾶσιν σὺν τεύχεσιν, οἱ δὲ μάχονται
παυρότεροι πλεόνεσσι, κεδασθέντες κατὰ νῆας.

740 ἀλλ᾽ ἀναχασσάμενος κάλει ἐνθάδε πάντας ἀρίστους·
ἔνθεν δ᾽ ἂν μάλα πᾶσαν ἐπιφρασσαίμεθα βουλήν,
ἤ κεν ἐνὶ νήεσσι πολυκλήϊσι πέσωμεν,
αἴ κ᾽ ἐθέλῃσι θεος δόμεναι κράτος, ἦ κεν ἔπειτα
πὰρ νηῶν ἔλθωμεν ἀπήμονες. ἦ γὰρ ἔγωγε

745 δείδω μὴ τὸ χθιζὸν ἀποστήσωνται Ἀχαιοὶ
χρεῖος, ἐπεὶ παρὰ νηυσὶν ἀνὴρ ἆτος πολέμοιο
μίμνει, ὃν οὐκέτι πάγχυ μάχης σχήσεσθαι ὀΐω.»
Ὣς φάτο Πουλυδάμας, ἅδε δ᾽ Ἕκτορι μῦθος ἀπήμων,
αὐτίκα δ᾽ ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε

750 καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
«Πουλυδάμα, σὺ μὲν αὐτοῦ ἐρύκακε πάντας ἀρίστους,
αὐτὰρ ἐγὼ κεῖσ᾽ εἶμι καὶ ἀντιόω πολέμοιο·
αἶψα δ᾽ ἐλεύσομαι αὖτις, ἐπὴν εὖ τοῖς ἐπιτείλω.»
Ἦ ῥα, καὶ ὁρμήθη ὄρεϊ νιφόεντι ἐοικώς,

755 κεκλήγων, διὰ δὲ Τρώων πέτετ᾽ ἠδ᾽ ἐπικούρων.
οἱ δ᾽ ἐς Πανθοΐδην ἀγαπήνορα Πουλυδάμαντα
πάντες ἐπεσσεύοντ᾽, ἐπεὶ Ἕκτορος ἔκλυον αὐδήν.
αὐτὰρ ὁ Δηΐφοβόν τε βίην θ᾽ Ἑλένοιο ἄνακτος
Ἀσιάδην τ᾽ Ἀδάμαντα καὶ Ἄσιον, Ὑρτάκου υἱόν,

760 φοίτα ἀνὰ προμάχους διζήμενος, εἴ που ἐφεύροι.
τοὺς δ᾽ εὗρ᾽ οὐκέτι πάμπαν ἀπήμονας οὐδ᾽ ἀνολέθρους·
ἀλλ᾽ οἱ μὲν δὴ νηυσὶν ἔπι πρύμνῃσιν Ἀχαιῶν
χερσὶν ὑπ᾽ Ἀργείων κέατο ψυχὰς ὀλέσαντες,
οἱ δ᾽ ἐν τείχει ἔσαν βεβλημένοι οὐτάμενοί τε.

765 τὸν δὲ τάχ᾽ εὗρε μάχης ἐπ᾽ ἀριστερὰ δακρυοέσσης
δῖον Ἀλέξανδρον, Ἑλένης πόσιν ἠϋκόμοιο,
θαρσύνονθ᾽ ἑτάρους καὶ ἐποτρύνοντα μάχεσθαι,
ἀγχοῦ δ᾽ ἱστάμενος προσέφη αἰσχροῖς ἐπέεσσι·
«Δύσπαρι, εἶδος ἄριστε, γυναιμανές, ἠπεροπευτά,

770 ποῦ τοι Δηΐφοβός τε βίη θ᾽ Ἑλένοιο ἄνακτος
Ἀσιάδης τ᾽ Ἀδάμας ἠδ᾽ Ἄσιος, Ὑρτάκου υἱός;
ποῦ δέ τοι Ὀθρυονεύς; νῦν ὤλετο πᾶσα κατ᾽ ἄκρης
Ἴλιος αἰπεινή· νῦν τοι σῶς αἰπὺς ὄλεθρος.»
Τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπεν Ἀλέξανδρος θεοειδής·

775 «Ἕκτορ, ἐπεί τοι θυμὸς ἀναίτιον αἰτιάασθαι,
ἄλλοτε δή ποτε μᾶλλον ἐρωῆσαι πολέμοιο
μέλλω, ἐπεὶ οὐδ᾽ ἐμὲ πάμπαν ἀνάλκιδα γείνατο μήτηρ·
ἐξ οὗ γὰρ παρὰ νηυσὶ μάχην ἤγειρας ἑταίρων,
ἐκ τοῦ δ᾽ ἐνθάδ᾽ ἐόντες ὁμιλέομεν Δαναοῖσι

780 νωλεμέως· ἕταροι δὲ κατέκταθεν, οὓς σὺ μεταλλᾷς.
οἴω Δηΐφοβός τε βίη θ᾽ Ἑλένοιο ἄνακτος
οἴχεσθον, μακρῇσι τετυμμένω ἐγχείῃσιν
ἀμφοτέρω κατὰ χεῖρα· φόνον δ᾽ ἤμυνε Κρονίων.
νῦν δ᾽ ἄρχ᾽, ὅππῃ σε κραδίη θυμός τε κελεύει·

785 ἡμεῖς δ᾽ ἐμμεμαῶτες ἅμ᾽ ἑψόμεθ᾽, οὐδέ τί φημι
ἀλκῆς δευήσεσθαι, ὅση δύναμίς γε πάρεστι.
πὰρ δύναμιν δ᾽ οὐκ ἔστι καὶ ἐσσύμενον πολεμίζειν.»
Ὣς εἰπὼν παρέπεισεν ἀδελφειοῦ φρένας ἥρως·
βὰν δ᾽ ἴμεν ἔνθα μάλιστα μάχη καὶ φύλοπις ἦεν,

790 ἀμφί τε Κεβριόνην καὶ ἀμύμονα Πουλυδάμαντα,
Φάλκην Ὀρθαῖόν τε καὶ ἀντίθεον Πολυφήτην
Πάλμυν τ᾽ Ἀσκάνιόν τε Μόρυν θ᾽, υἷ᾽ Ἱπποτίωνος,
οἵ ῥ᾽ ἐξ Ἀσκανίης ἐριβώλακος ἦλθον ἀμοιβοὶ
ἠοῖ τῇ προτέρῃ· τότε δὲ Ζεὺς ὦρσε μάχεσθαι.

795 οἱ δ᾽ ἴσαν ἀργαλέων ἀνέμων ἀτάλαντοι ἀέλλῃ,
ἥ ῥά θ᾽ ὑπὸ βροντῆς πατρὸς Διὸς εἶσι πέδονδε,
θεσπεσίῳ δ᾽ ὁμάδῳ ἁλὶ μίσγεται, ἐν δέ τε πολλὰ
κύματα παφλάζοντα πολυφλοίσβοιο θαλάσσης,
κυρτὰ φαληριόωντα, πρὸ μέν τ᾽ ἄλλ᾽, αὐτὰρ ἐπ᾽ ἄλλα·

800 ὣς Τρῶες πρὸ μὲν ἄλλοι ἀρηρότες, αὐτὰρ ἐπ᾽ ἄλλοι,
χαλκῷ μαρμαίροντες ἅμ᾽ ἡγεμόνεσσιν ἕποντο.
Ἕκτωρ δ᾽ ἡγεῖτο, βροτολοιγῷ ἶσος Ἄρηϊ,
Πριαμίδης· πρόσθεν δ᾽ ἔχεν ἀσπίδα πάντοσ᾽ ἐΐσην,
ῥινοῖσιν πυκινήν, πολλὸς δ᾽ ἐπελήλατο χαλκός·

805 ἀμφὶ δέ οἱ κροτάφοισι φαεινὴ σείετο πήληξ.
πάντῃ δ᾽ ἀμφὶ φάλαγγας ἐπειρᾶτο προποδίζων,
εἴ πώς οἱ εἴξειαν ὑπασπίδια προβιβῶντι·
ἀλλ᾽ οὐ σύγχει θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν Ἀχαιῶν.
Αἴας δὲ πρῶτος προκαλέσσατο, μακρὰ βιβάσθων·

810 «δαιμόνιε, σχεδὸν ἐλθέ· τίη δειδίσσεαι αὔτως
Ἀργείους; οὔ τοί τι μάχης ἀδαήμονές εἰμεν,
ἀλλὰ Διὸς μάστιγι κακῇ ἐδάμημεν Ἀχαιοί.
ἦ θήν πού τοι θυμὸς ἐέλπεται ἐξαλαπάξειν
νῆας· ἄφαρ δέ τε χεῖρες ἀμύνειν εἰσὶ καὶ ἡμῖν.

815 ἦ κε πολὺ φθαίη εὖ ναιομένη πόλις ὑμὴ
χερσὶν ὑφ᾽ ἡμετέρῃσιν ἁλοῦσά τε περθομένη τε.
σοὶ δ᾽ αὐτῷ φημὶ σχεδὸν ἔμμεναι, ὁππότε φεύγων
ἀρήσῃ Διὶ πατρὶ καὶ ἄλλοις ἀθανάτοισι
θάσσονας ἰρήκων ἔμεναι καλλίτριχας ἵππους,

820 οἵ σε πόλινδ᾽ οἴσουσι κονίοντες πεδίοιο.»
Ὣς ἄρα οἱ εἰπόντι ἐπέπτατο δεξιὸς ὄρνις,
αἰετὸς ὑψιπέτης· ἐπὶ δ᾽ ἴαχε λαὸς Ἀχαιῶν
θάρσυνος οἰωνῷ· ὁ δ᾽ ἀμείβετο φαίδιμος Ἕκτωρ·
«Αἶαν ἁμαρτοεπές, βουγάϊε, ποῖον ἔειπες·

825 εἰ γὰρ ἐγὼν οὕτω γε Διὸς πάϊς αἰγιόχοιο
εἴην ἤματα πάντα, τέκοι δέ με πότνια Ἥρη,
τιοίμην δ᾽ ὡς τίετ᾽ Ἀθηναίη καὶ Ἀπόλλων,
ὡς νῦν ἡμέρη ἥδε κακὸν φέρει Ἀργείοισι
πᾶσι μάλ᾽, ἐν δὲ σὺ τοῖσι πεφήσεαι, αἴ κε ταλάσσῃς

830 μεῖναι ἐμὸν δόρυ μακρόν, ὅ τοι χρόα λειριόεντα
δάψει· ἀτὰρ Τρώων κορέεις κύνας ἠδ᾽ οἰωνοὺς
δημῷ καὶ σάρκεσσι, πεσὼν ἐπὶ νηυσὶν Ἀχαιῶν.»
Ὣς ἄρα φωνήσας ἡγήσατο· τοὶ δ᾽ ἅμ᾽ ἕποντο
ἠχῇ θεσπεσίῃ, ἐπὶ δ᾽ ἴαχε λαὸς ὄπισθεν.

835 Ἀργεῖοι δ᾽ ἑτέρωθεν ἐπίαχον, οὐδὲ λάθοντο
ἀλκῆς, ἀλλ᾽ ἔμενον Τρώων ἐπιόντας ἀρίστους.
ἠχὴ δ᾽ ἀμφοτέρων ἵκετ᾽ αἰθέρα καὶ Διὸς αὐγάς.


Ιλιάδα – Μ

Μάχη ἐπὶ ταῖς ναυσί.

Και ο Ζευς, αφού τον Έκτορα στα πλοία και τους Τρώας
εσίμωσε, τους άφησε να ᾽χουν πολέμου αγώνα
αδιάκοπον κι εγύριζε τα φωτερά του μάτια
στην γην των ιππικών Θρακών και των Μυσών ανδρείων,

5  όπου οι λαμπροί ᾽ναι Ιππημολγοί, θνητοί γαλατοφάγοι,
και ο δικαιότατος λαός των σεβαστών Αβίων·
ουδέ στην Τροίαν έστρεφε τα φωτερά του μάτια,
ότι δεν έλπιζε ποτέ κανείς των αθανάτων
να κατεβεί συμβοηθός των Αχαιών ή Τρώων.

10  Το νόησεν ο Ποσειδών, που εκάθονταν κι εθώρα
την μάχην απ᾽ την κορυφήν της δασωμένης Σάμου
της Θράκης, όθεν φαίνονταν τ᾽ όρος της Ίδης όλο
και τ᾽ άρμενα των Αχαιών και η πόλις του Πριάμου·
εκεί, μέσ᾽ απ᾽ την θάλασσαν, ανέβη κι εκαθόνταν

15  και πόνον δια τους Αχαιούς, που εσύντριβαν οι Τρώες,
μέσα η ψυχή του αισθάνετο και πάθος προς τον Δία·
απ᾽ τ᾽ άγριον όρος με γοργά πατήματα εκατέβη,
και κάτω απ᾽ τα αθάνατα πόδια του Ποσειδώνος
όλα τα όρη απέραντα και όλα τα δάση ετρέμαν

20  έκαμε τρία διάσκελα, στο τέταρτο είχε φθάσει
εις τες Αιγές, που ολόλαμπρα, στα βάθη εκεί του κόλπου,
άφθαρτα δώματα χρυσά τού ευρίσκονται κτισμένα·
κι έζεψε εκεί στην άμαξαν τα ορμητικά πουλάρια
χαλκόποδα, χρυσότριχα, και αυτός χρυσάφι εζώσθη,

25  έπιασε μάστιγα χρυσήν, ανέβηκε στον θρόνον,
και οδήγησε στην θάλασσαν τους ίππους· και αποκάτω
άμα τον βασιλέα τους ενόησαν, σκιρτούσαν
τα κήτη απ᾽ όλους τους βυθούς, και από χαράν εμπρός του
η θάλασσα εχωρίζετο και τ᾽ άλογα επετούσαν

30  ψηλά, χωρίς να νοτισθεί το χάλκινον αξόνι·
και ως αστραπή τον έφεραν στων Αχαιών τα πλοία.
Υπάρχει μέγα σπήλαιον, στα βάθη εκεί του κόλπου,
στην Τένεδον ανάμεσα και στην τραχείαν Ίμβρον·
κει μέσ᾽ αφού τους ξέζεψεν, ο Ποσειδών τους ίππους

35  έστησε και τους έβαλε να φάγουν αμβροσίαν·
μ᾽ άλυτα πέδικλα χρυσά τους έδεσε στον τόπον
ασύντριφτα, να καρτερούν εκεί τον κύριόν τους,
και στον στρατόν των Αχαιών εκίνησε να φθάσει.
Και με τον βρόντον της φωτιάς ή της ανεμοζάλης

40  κινούντο οι Τρώες όλοι ομού στον Έκτορα κατόπιν,
να πάρουν, καθώς έλπιζαν, των Αχαιών τα πλοία,
και όλους εκεί τους Αχαιούς να σφάξουν πολεμάρχους·
αλλά μέσ᾽ απ᾽ την θάλασσαν ως ήλθε ο κοσμοσείστης
εγκάρδιωνε τους Αχαιούς· του Κάλχαντος ομοιώθη

45  στο σώμα, στην ακούραστην φωνήν, κι εστράφη πρώτα
στους Αίαντας, που ολόψυχα στην μάχην ήδη ορμούσαν:
«Σεις τον λαόν των Αχαιών θα σώσετε ω γενναίοι,
αν την ανδράγαθην ψυχήν δεν σας παγώνει ο φόβος·
ούδ᾽ αλλαχού φοβούμ᾽ εγώ την δύναμιν των Τρώων,

50  που ομού τα τείχη ανέβηκαν, να κατεβούν στα πλοία,
ότ᾽ οι ανδρείοι Δαναοί θαρρώ θα τους κρατήσουν·
αλλά τρομάζω μη κακό μεγάλο εκεί μας έβρει,
που είν᾽ ο Έκτωρ αρχηγός και ωσάν φωτιά μανίζει,
και του Διός καυχάτ᾽ υιός του μεγαλοδυνάμου·

55  άμποτε κάποιος των θεών τον νουν να σας φωτίσει
και σεις να μάχεσθ᾽ ανδρικώς και να θαρρύνετ᾽ άλλους,
και τότε θα τον διώχνετε μακράν από τα πλοία,
και αν την ορμήν του εκίνησεν ο ίδιος ο Κρονίδης».
Είπε, και με το σκήπτρο του τους έπληξε και ανδρείαν

60  αδάμαστην τους γέμισεν ο μέγας κοσμοσείστης,
κι ελάφρωσε πατόκορφα τα λυγερά τους μέλη·
κι έπειτα ωσάν ταχύπτερο γεράκι, που απ᾽ την άκρην
υψηλού βράχου γλιστερού πετιέται στην πεδιάδα,
άλλο πουλί, που ξάνοιξε μακράν, να κυνηγήσει,

65  ομοίως έφυγε απ᾽ αυτούς ο μέγας κοσμοσείστης.
Πρώτος τον νόησε ο ταχύς Οϊλιάδης Αίας
κι εστράφη προς τον Αίαντα τον Τελαμωνιάδη:
«Ω Αία, κάποιος των θεών των Ολυμποκατοίκων,
με την μορφήν του μάντεως κινεί μας εις την μάχην·

70  δεν είναι ο Κάλχας, όχι, αυτός, ο θείος χρησμολόγος·
τα θεία χνάρια καθαρά τού είδα και τα σκέλη
ως έφυγε· και τους θεούς ευκόλως διακρίνεις·
και μες στα στήθη μου η ψυχή ν᾽ αγωνισθώ στην μάχην
ζητεί με ορμήν σφοδρότερην και κρατημόν δεν έχουν

75  επάνω ᾽δω τα χέρια μου και οι πόδες μου αποκάτω».
Και προς αυτόν απάντησεν ο Τελαμώνιος Αίας:
«Όμοια κι εμέν᾽ ακράτητα τα χέρια μου την λόγχην
σφίγγουν, η ανδρειά μου εξύπνησεν, οι πόδες αποκάτω
εμπρός με σπρώχνουν, και ζητώ και μόνος ν᾽ αντικρίσω

80  τον Έκτορα στον πόλεμον, μ᾽ όσην ορμήν και αν έχει».
Τούτα ενώ έλεγαν αυτοί και τους χαροποιούσε
ορμή πολέμου, οπού θεός τούς άναψε εις τα στήθη,
τους άλλους όπισθε Αχαιούς κινούσε ο κοσμοσείστης,
που έπαιρναν ανάσασιν σιμά στα γοργά πλοία.

85  Από τον μέγαν κάματον τα μέλ᾽ είχαν κομμένα
και την ψυχήν περίλυπην να βλέπουν έμπροσθέν τους
από το τείχος όλοι ομού να ροβολούν οι Τρώες.
Τους βλέπαν, και απ᾽ τα μάτια τους τα δάκρυα ξεχειλίζαν
και να σωθούν δεν έλπιζαν· αλλ᾽ ήρθε ο κοσμοσείστης

90  και τες ανδρείες φάλαγγες εβάλθη να εμψυχώσει·
τον Τεύκρον πρώτα εσίμωσε, κατόπιν και τους άλλους,
Πηνέλαον, Δηίπυρον, Θόαντα, Μηριόνην,
Αντίλοχον και Λήιτον, τους πρώτους πολεμάρχους.
Παρακινώντας έλεγεν: «Αχ! εντροπή σας, άνδρες,

95  του Άργους νέοι μαχηταί, σ᾽ εσάς το θάρρος έχω,
αν πολεμήσετ᾽ ανδρικά, να σώσετε τα πλοία,
αλλ᾽ αν δειλιάσετε και σεις, εφάν᾽ η μέρα πλέον
τούτη τον άκρον όλεθρον να πάθουμε απ᾽ τους Τρώας.
Ω, μέγα θαύμα φοβερό τα μάτια τούτα βλέπουν,

100  οπού ποτέ μου να συμβεί δεν έλεγα· να ορμήσουν
οι Τρώες εις τα πλοία μας, κι εκείνοι ως τώρα ομοιάζαν
δειλόψυχα ελαφόπουλα, που θα τα φάγουν λύκοι,
αγριόσκυλ᾽ ή λεόπαρδοι, καθώς μέσα στα δάση
με την καρδιάν απόλεμην χαμένα παραδέρνουν.

105  Όμοια κι οι Τρώες πρότερα των Αχαιών την ρώμην
ν᾽ αντισταθούν ουδέ στιγμήν ποσώς δεν ετολμούσαν.
Τώρ᾽ απ᾽ την πόλιν τους μακράν μάχοντ᾽ εδώ στα πλοία,
διότι εμωράνθη ο βασιλεύς κι εχαύνωσαν τα πλήθη
και πεισμωμένοι προς αυτόν να σώσουν τα καράβια

110  δεν θέλουν, αλλ᾽ ελεεινά φονεύονται σιμά τους.
Και αν αίτιος είναι ο κραταιός Ατρείδης Αγαμέμνων
τωόντι διότι επρόσβαλε τον μέγαν Αχιλλέα,
δια τούτο εμείς τον πόλεμον θ᾽ αφήσομεν, ω φίλοι;
Είν᾽ ώρα να διορθώνομεν εμείς τα σφάλματά μας,

115  και δέχονται διόρθωσιν τα στήθη ανδρών γενναίων
σας κάμνει πλέον όνειδος ν᾽ αφήνετε την μάχην
εσείς οι πρώτοι του στρατού· κι εγώ δεν θα οργιζόμουν
ποσώς προς άνδρα ελεεινόν, αν έφευγε απ᾽ την μάχην.
Αλλά δια σας πόνον και οργήν αισθάνεται η ψυχή μου.

120  Μη το κακόν αυξήσετε με αυτήν την χαύνωσίν σας,
ας εντραπεί καθένας σας και τ᾽ όνειδος του κόσμου
ας αισθανθεί· και φοβερός άναψε τώρ᾽ αγώνας.
Ο ανδρείος Έκτωρ πολεμεί σφοδρώς σιμά στα πλοία
κι ήδη τες πύλες έσπασε και τον μεγάλον σύρτην».

125  Αυτούς εμψύχωσ᾽ ο θεός· ωστόσο των Αιάντων
οι φάλαγγες ορθώνονταν δεινές, που να τους βλέπει
η φιλοπόλεμη Αθηνά θα εθαύμαζε και ο Άρης.
Οι πρώτοι αυτού των Αχαιών ακλόνητοι εδεχόνταν
τους Τρώας με τον Έκτορα, και φράκτην από ασπίδες

130  και από κοντάρια μόρφωσαν· κράνος αυτού με κράνος,
με ασπίδ᾽ ασπίδα στηρικτά θωρούσες, και άνδρα μ᾽ άνδρα·
και ως κλίναν έσμιγαν λαμπρές οι περικεφαλαίες
την χαίτην τους· τόσο στενά τεθήκαν μεταξύ των.
Και ως τα κοντάρια τίναζαν στες τολμηρές παλάμες,

135  τα ελύγιζαν και ολόψυχα την μάχην εδιψούσαν.
Σύσσωμ᾽ οι Τρώες έπεσαν εμπρός και ο Έκτωρ πρώτος
ορμούσε αντίκρυ, όπως τρανό λιθάρι που από φρύδι
βουνού ποτάμι ξέχειλο με βροχερές πλημμύρες
το αμπώθει κάτ᾽ ως έσπασε τα δέματα των βράχων·

140  ψηλά σκιρτώντας ροβολά και όλο βροντά το δάσος·
κι εκείνο τρέχει ανέμποδον, ώσπου το σιάδι φθάνει
και τότ᾽ η ορμή του σβήνεται· και ο Έκτωρ παρομοίως
φοβέριζε στην θάλασσαν φονεύοντας να φθάσει
των Αχαιών απ᾽ τες σκηνές περνώντας και απ᾽ τα πλοία·

145  αλλά στες πυκνές φάλαγγες ως έπεσε κι εγγύς των
επροχωρούσε, στάθηκε, κι ενάντια του με ξίφη
και με κοντάρια δίστομα μακριά των τον εδιώχναν
οι Αχαιοί· τινάχθηκεν αυτός κι εσύρθη οπίσω
και προς τους Τρώας φώναξε παντού να τον ακούσουν:

150  «Τρώες, Λύκιοι, Δάρδανοι και σεις κονταρομάχοι
σταθείτε αυτού· και αν πυργωτοί τες τάξες των εκλείσαν,
οι Αχαιοί πολύν καιρόν εμέ δεν θα κρατήσουν.
Θα τους σκορπίσ᾽ η λόγχη μου, αν των θεών ο πρώτος
μ᾽ εκίνησε, ο βαρύκτυπος ομόκλινος της Ήρας».

Είπε, και εις όλους άναψε το θάρρος της ανδρείας.
Και μεταξύ τους μ᾽ έπαρσιν προχώρει ο Πριαμίδης
Δηίφοβος την κυκλωτήν προβάλλοντας ασπίδα
και διασκελούσεν ελαφρά μ᾽ εκείνην σκεπασμένος.
Με ακόντι τον σημάδευσεν αντίκρυ ο Μηριόνης·

160  δεν έσφαλεν, αλλ᾽ έβρηκε την ταύρινην ασπίδα
και δεν την διεπέρασε και το μακρύ κοντάρι
κάτω απ᾽ την λόγχην κόπηκε· κι εκείνος την ασπίδα
εμάκρυνε απ᾽ το σώμα του, του ανδρείου Μηριόνη
το λόγχισμα φοβούμενος· και τότ᾽ εσύρθ᾽ ο ήρως

165  στον λόχον των συντρόφων του, κι εχόλωσε η ψυχή του
ότι την νίκην έχασε και το κοντάρι εκόπη.
Κι εχύθη ευθύς διαβαίνοντας των Αχαιών τα πλοία
απ᾽ την σκηνήν άλλο μακρύ κοντάρι να σηκώσει.
Κι οι άλλοι μ᾽ ατελεύτητην βοήν επολεμούσαν,

170  πρώτος ο Τεύκρος φόνευσε τον Ίμβριον, που ήταν γόνος
του πολυΐππου Μέντορος και αυτός πριν του πολέμου
έμενεν εις το Πήδαιον, και την Μηδεσικάστην,
την κόρην είχε νυμφευθεί την νόθην του Πριάμου.
Και ότ᾽ έφθασαν των Δαναών τα ισόπλευρα καράβια

175  στην Ίλιον ήλθε κι έλαμπε με τους καλούς των Τρώων,
και ο Πρίαμος στο σπίτι του τον έβλεπε ως υιόν του.
Κάτω απ᾽ τ᾽ αυτί τον τρύπησεν ο Τεύκρος με την λόγχην
και οπίσω την ανέσπασεν· και ως μέλεγος, που σ᾽ άκρην
όρους μακρόθεν φανερού χαλκός τον ξεριζώνει,

180  σμίγει με την γην κλίνοντας τα τρυφερά του φύλλα,
έπεσε αυτός κι εβρόντησαν επάνω τ᾽ άρματά του.
Κι επάνω του ως εχύνονταν να τον γυμνώσει ο Τεύκρος,
ο Έκτωρ τον ακόντισε· τον είδ᾽ αυτός και μόλις
εξέφυγε τον χάλκινο κοντάρι· τότ᾽ ο Έκτωρ

185  το τέκνον του Ακτορίωνος Κτεάτου μες στο στήθος
λόγχισε, τον Αμφίμαχον, που ορμούσεν εις την μάχην
και κάτω εβρόντησε νεκρός και ηχούσαν τ᾽ άρματά του.
Τον Έκτορα, ως εχύνετο το κράνος ν᾽ αφαιρέσει
του Αμφιμάχου, ελόγχισεν ο Τελαμωνιάδης·

190  στην σάρκα όμως δεν έφθασεν. Ως τρομερά τον ζώναν
όλον τα χάλκιν᾽ άρματα· μόνον μες στης ασπίδος
τον ομφαλόν τον κτύπησε, με δύναμιν μεγάλην
τον έσπρωξε, ώστ᾽ εσύρθη αυτός των δυο νεκρών οπίσω,
και οι Δαναοί τους έσυραν· ο Μενεσθεύς ο θείος

195  με τον Στιχίον, αρχηγοί κι οι δυο των Αθηναίων,
έφεραν εις τους Αχαιούς το σώμα του Αμφιμάχου.
Τον Ίμβριον οι Αίαντες, ως αίγα δυο λεοντάρια,
που από τους σκύλους άρπαξαν, την φέρουν στα σιαγόνια
κρατώντας την ψηλά απ᾽ την γην ανάμεσα στα δάση,

200  ομοίως τότ᾽ οι Αίαντες εκείνον εκρατούσαν
ψηλά· και τον εγύμνωναν, και ο ήρως Οϊλιάδης
έκοψε από τον απαλόν λαιμόν του το κεφάλι,
τόσον πολύ τον χόλωσεν ο φόνος του Αντιμάχου,
και ως σφαίραν το εσφενδόνισεν ανάμεσα στα πλήθη.

205  Κι έπεσ᾽ εμπρός στου Έκτορος τα πόδια μες στο χώμα.
Και τότε οργήν αισθάνθηκεν ο Ποσειδών και πόνον
που ο ποθητός του ανεψιός φονεύθη στον αγώνα·
κι εγύριζε των Αχαιών ανάμεσα στα πλοία
να τους θαρρύνει και όλεθρον των Τρώων να γεννήσει.

210  Ο δοξαστός Ιδομενεύς εκεί τον απαντούσε,
που ερχόταν από σύντροφον μ᾽ ακόντι λαβωμένον
στο γόνα και τον έφεραν οι σύντροφοι απ᾽ την μάχην.
Τον σύστησε στους ιατρούς και αυτός εις την σκηνήν του
επήγαινε ολοπρόθυμος να πολεμήσει ακόμη.

215  Εις αυτόν είπε ο Ποσειδών με την φωνήν που επήρε
του Ανδραιμονίδη Θόαντος, οπού στην Καλυδώνα
βασίλευε των Αιτωλών και στην Πλευρώνα όλων,
και τον τιμούσαν ως θεόν: «Ειπέ μου, Ιδομενέα,
ω βουληφόρε των Κρητών, οι τρομεροί τι εγίναν

220  φοβερισμοί που οι Δαναοί φοβέριζαν τους Τρώας;»
Και των Κρητών ο αρχηγός, ο Ιδομενεύς αντείπεν:
«Θνητός δεν πταίει, Θόαντα, κανείς, όσο γνωρίζω
εγώ, και όλ᾽ ηξεύρομεν το έργον του πολέμου·
κανείς δεν ολιγοψυχεί, κανένας από φόβον

225  να ξετινάξει δεν ζητεί το βάρος του πολέμου·
πλην θέλει ο μεγαδύναμος, ως φαίνεται, ο Κρονίδης
μακράν απ᾽ τ᾽ Άργος όλοι εδώ αδόξως να χαθούμε.
Αλλά συ, Θόαντ᾽, άφοβος πολεμιστής ως πρώτα
που και άλλους, αν τους έβλεπες οκνούς, παρακινούσες,

230  σήκωνε τώρα την φωνήν τους άνδρες να εμψυχώσεις».
Απάντησεν ο Ποσειδών σ᾽ αυτόν ο κοσμοσείστης:
«Ιδομενέα, μη ποτέ γυρίσει από την Τροίαν
και σκύλοι εδώ να τον χαρούν, εκείνος οπού αφήνει
την μάχην θεληματικώς εις τούτην την ημέραν.

235  Αλλ᾽ άμε, πάρε τ᾽ άρματα, γύρισ᾽ εδώ να ιδούμε
ευθύς, αν κατορθώσουμε κάτι καλόν και μόνοι
και από δειλούς αν ενωθούν, κάποια γεννάται ανδρεία,
κι είμεθα εμείς και με καλούς καλοί να μετρηθούμε».
Είπε, κι εχύθηκε ο θεός κει που βροντούσε η μάχη·

240  και ως έφθασεν ο Ιδομενεύς στην εύμορφην σκηνήν του,
κι εζώσθη τα λαμπρ᾽ άρματα, κι επήρε δυο κοντάρια,
κι εκίνησεν ως κεραυνός, που εφούκτωσε ο Κρονίδης
και απ᾽ τον φωτερόν Όλυμπον ετίναξε να δείξει
μέγα σημείον των θνητών, και πέρ᾽ αστράφτει η λάμψις·

245  όμοια κι εκείνου ως έτρεχεν ελάμπαν τ᾽ άρματά του.
Και ακόμη στην σκηνήν εγγύς τον ήβρε ο Μηριόνης
ο ακόλουθός του ως πήγαινεν άλλην να πάρει λόγχην.
«Υιέ του Μόλου αδάμαστε», του είπε ο Ιδομενέας,
«ω ποθητέ μου όσο κανείς των φίλων, Μηριόνη,

250  πώς εδώ ήλθες και άφησες τον ιερόν αγώνα;
Μη βέλος σ᾽ εύρηκε πικρό κι η άκρη του σε σφάζει;
Ή μηνυτής μού έρχεσαι, διότι ούδ᾽ εγώ θέλω
αργός να μένω εις τες σκηνές, αλλά να πολεμήσω».
Και προς αυτόν ο συνετός αντείπε Μηριόνης:

255  «Ω Ιδομενέα, των Κρητών χαλκοχιτώνων πρώτε,
ήλθα να πάρω, αν σου ᾽μεινε εις τες σκηνές κανένα
κοντάρι, ότι μου εκόπηκεν εκείνο που εφορούσα,
του υπερηφάνου ως κτύπησα Δηιφόβου την ασπίδα».
Και των Κρητών ο αρχηγός ο Ιδομενεύς αντείπεν:

260  «Κοντάρι᾽ αν θέλεις κι είκοσι θα έβρεις στην σκηνήν μου
στον λαμπρόν τοίχον στυλωτά, των Τρώων, που φονεύω,
άρματα αιματοστάλακτα, διότι εγώ να κάμνω
με τους εχθρούς τον πόλεμον δεν συνηθώ μακρόθεν,
όθεν κοντάρια, κόρυθες και ομφαλωτές ασπίδες

265  και ακτινοβόλοι θώρακες μου υπάρχουν φυλαγμένοι».
Και προς αυτόν ο συνετός αντείπε Μηριόνης:
«Πολλά ᾽χω λάφυρα κι εγώ παρμέν᾽ από τους Τρώας
εις την σκηνήν· αλλά σιμά δεν είναι να τα λάβω·
ότι ούδ᾽ εμέ δεν άφησε, πιστεύω, η πρώτη ανδρεία·

270  και όταν ανάφτει λυσσερό το πείσμα του πολέμου
στην μάχην, δόξαν των ανδρών, προβάλλω με τους πρώτους·
κι εάν κανείς των Αχαιών χαλκοχιτώνων άλλος
τούτο δεν ξεύρει, καν εσύ, θαρρώ να το γνωρίζεις».
Και των Κρητών ο αρχηγός: «Πόσον γενναίος είσαι

275  το ξεύρω· να το λέγεις συ ποσώς δεν είναι ανάγκη.
Διότι αν εκλεγόμασθεν οι πρώτοι πολεμάρχοι
δια το καρτέρι, όπ᾽ άσφαλτα διακρίνετ᾽ η ανδρεία
όπου ο δειλός γνωρίζεται και δείχνεται ο γενναίος —
του ανάνδρου βλέπεις τη θωριά να συχναλλάζει χρώμα,

280  δεν τον αφήν᾽ η αστήρικτη ψυχή του να ησυχάζει,
αλλά στες δύο φτέρνες του συχνά καθίζει επάνω,
σφόδρα η καρδία του βροντά στα στήθη, ως βλέπει εμπρός του
τες μοίρες, και τα δόντια του τριζοκοπούν στο στόμα.
Αλλ᾽ ο γενναίος την θωριά δεν άλλαξε, αλλά μένει

285  εις την καθίστραν άφοβος με τους ανδρειωμένους
και ολόψυχα παρακαλεί πότε ν᾽ αρχίσ᾽ η μάχη.—
Και μηδ᾽ αυτού δεν θα ᾽ψεγε κανείς την δύναμίν σου·
διότι αν λόγχη σ᾽ έβρισκε μαχόμενον ή ξίφος
μήτε στο ζνίχι θα ᾽πεφτε το βέλος ή στην πλάτην,

290  αλλά τα στήθη θα ᾽πληκτεν εμπρός ή την γαστέρα,
ως πρόθυμος θα πρόβαλλες μες στους συντρόφους πρώτος.
Αλλ᾽ ας μη στέκομεν εδώ σα νήπια μωρολόγα
μήπως απότολμος κανείς πικρά μας ονειδίσει.
Αλλ᾽ άμε, πάρε απ᾽ την σκηνήν το στερεό κοντάρι».

295  Είπεν αυτά και ο ισόπαλος του Άρη Μηριόνης
γρήγορα επήρε απ᾽ την σκηνήν το χάλκινο κοντάρι
κι έτρεξε πάλι όλος φωτιά προς τον Ιδομενέα.
Ο Άρης ως ο φονικός ορμά στην μάχην κι έχει
σιμά τον Φόβον, δυνατόν κι ατρόμητον υιόν του,

300  που και τον γενναιότερον πολεμιστήν φοβίζει·
από την Θράκην έρχονται κι οι δυο θωρακοφόροι
στων Φλεγυών τον ανδρικόν λαόν ή των Εφύρων·
και αυτών δεν στέργουν τες ευχές και εις άλλους δίδουν νίκην.
Ομοίως μ᾽ άρματα λαμπρά στην μάχην κατεβαίναν

305  οι πολεμάρχ᾽ Ιδομενεύς ομού και Μηριόνης.
«Ω Δευκαλίδη», του ᾽λεγεν ο Μηριόνης πρώτος,
«πόθεν στα πλοία του στρατού να προχωρήσεις θέλεις·
στο δεξιόν, στο μεσινόν ή στ᾽ αριστερό μέρος;
Ότι εκεί πλέον παρ᾽ αλλού, θαρρώ, στενοχωρούνται

310  οι ανδρειωμένοι Δαναοί απ᾽ των εχθρών τα πλήθη».
Και των Κρητών ο αρχηγός αντείπ᾽ ο Ιδομενέας:
«Στην μέσην και άλλοι μάχονται να σώσουν τα καράβια,
και πολεμούν οι Αίαντες και ο Τεύκρος, φημισμένος
τοξότης, και από σύνεγγυς πολεμιστής ανδρείος·

315  θα τον χορτάσουν πόλεμον, μ᾽ όσην και αν έχει ανδρείαν,
τον Πριαμίδην Έκτορα· άκρον θα έχει αγώνα
την δύναμιν ασύντριφτην κλονώντας των ηρώων
να κάψει τα καράβια μας· έξω αν θελήσει ο Δίας
δαυλόν ο ίδιος εις αυτά να βάλει φλογοβόλον.

320  Ότ᾽ εις θνητόν πόχει τροφήν της Δήμητρας το δώρον,
οπού χαλκός και φονικά λιθάρια τον λαβώνουν,
τόπον δεν κάμνει ο φοβερός υιός του Τελαμώνος,
ουδέ στον σπάστην των ανδρών λεοντόψυχον Πηλείδην
θα υποχωρούσε, αν τύχαινε, και στην σταδίαν μάχην·

325  ότι στον δρόμον δεν νικά κανείς τον Αχιλλέα.
Αλλά της μάχης κίνησε στ᾽ αριστερά, να δείξει
αν άλλους θα δοξάσομεν ή εμείς να δοξασθούμεν».
Είπε κι εκίνησεν εμπρός ο ανδρείος Μηριόνης
ως εις το μέρος του στρατού που είπ᾽ ο Ιδομενέας.

330  Και άμα τον είδαν φοβερόν ως φλόγα να προβάλει
κλεισμένος στα λαμπρ᾽ άρματα με τον ακόλουθόν του,
επάνω του αλαλάζοντας εχύθηκαν οι Τρώες
και αγώνας άρχισε σφοδρός αυτού σιμά στες πρύμνες.
Και ως έξαφνα φυσομανούν πολλών ανέμων ζάλες

335  σ᾽ ημέρες που ο κονιορτός επλήθυνε στους δρόμους
και τον σηκώνουν όλοι ομού σαν νέφος στον αέρα·
όμοια κι εκείνοι αντίμαχα κτυπιόνταν διψασμένοι
καθείς μ᾽ ακονητόν χαλκόν τον άλλον να φονεύσει,
Και ως λόγγος όλη αγρίωνεν η ανθρωποφθόρα μάχη

340  μακριά κοντάρια κοφτερά· και οι λαμπρές ασπίδες
οι θώρακες νεοστίλβωτοι, τα σπιθοβόλα κράνη
τους οφθαλμούς εθάμπωναν με του χαλκού την λάμψιν
καθώς αυτοί συγκρούονταν· και άσπλαχνος θα ήταν κείνος
που βλέποντας θα εχαίρονταν, αντί ν᾽ ακούσει πόνον.

345  Και τότε δύο κραταιοί διχόγνωμοι, του Κρόνου
τέκνα, οργανίζαν συμφορές εις τους ανδρειωμένους.
Των Τρώων και του Έκτορος νίκην να δώσει ο Δίας
ήθελε, τον γοργόποδα Πηλείδην να δοξάσει,
όχι ο λαός των Αχαιών ν᾽ αφανισθεί στην Τροίαν·

350  αλλά την Θέτιν δόξαζε και τον σκληρόν υιόν της.
Και ο Ποσειδών τους Αχαιούς εμψύχωνεν, ως ήλθε
κρυφά μέσ᾽ απ᾽ την θάλασσαν, με πάθος προς τον Δία
και σπλάχνος δια τους Αχαιούς, που εσύντριβαν οι Τρώες,
και οι δύο μίαν γενεάν, την αυτήν ρίζαν είχαν·

355  αλλ᾽ ήτ᾽ ο Ζευς ανώτερος στα χρόνια και στην γνώσιν,
δια τούτο εκείνος φανερά δεν έβγαινε βοηθός των,
αλλά κρυφά τους έσπρωχνε με την μορφήν ανθρώπου.
Και ιδού της δεινής έριδος και του πολέμου όμοιον
το δίκτυ επλέξαν τεντωτό στους δυο στρατούς επάνω

360  που άλυτο, ασύντριφτο, πολλούς αφάνισε ανδρειωμένους.
Και τότε με τους Δαναούς ο Ιδομενεύς, αν κι ήταν
μισοασπρομάλλης όρμησε κι εσκόρπισε τους Τρώας.
Τον Οθρυονέα φόνευσε, που απ᾽ τα Καβήσια μέρη
στην Τροίαν ήλθε, ως άκουσε την φήμην του πολέμου,

365  και του Πριάμου την καλήν απ᾽ όλες θυγατέρα,
Κασσάνδραν, νύμφην άπροικα ζητούσε κι έργον μέγα
υπόσχονταν, τους Δαναούς να διώξει από την Τροίαν.
Και ο γέρος Πρίαμος ρητώς την κόρην τού υπεσχέθη·
κι εκείνος εις τον λόγον του θαρρώντας πολεμούσε·

370  τον λόγχισεν ο Ιδομενεύς ενώ με υψηλό βήμα
κινούσεν, ουδέ ο θώρακας εκράτησε την λόγχην
ο χάλκινος, κι η άκρη της του εμπήχθη στην γαστέρα·
χάμω με βρόντον έπεσε κι εκείνος εκαυχήθη:
«Οθρυονέα, των θνητών θα σε κηρύξω πρώτον,

375  αν όσ᾽ ανάλαβες σωστά τελειώσεις του Πριάμου,
αφού την θυγατέρα του κι εκείνος σου υποσχέθη.
Ομοίαν θα εκτελούσαμε κι εμείς υπόσχεσίν μας·
απ᾽ τ᾽ Άργος θα σου φέρναμε του Ατρείδη θυγατέρα
στα κάλλη της ασύγκριτην, γυναίκα να την έχεις,

380  την πυργωμένην Ίλιον αν συ μας εκπορθήσεις.
Στες πρύμνες ακολούθα εμέ να ειπούμε δια τους γάμους,
να ιδείς τι δώρα νυφικά δίδομ᾽ εμείς γενναία».
Είπε και τον ποδόσερνε στην ταραχήν της μάχης.
Κι εκείνου ευθύς εκδικητής ο Άσιος πεζός ήλθε

385  και οπίσω από τους ώμους του ρουθούνιζαν οι ίπποι,
και τους κρατούσ᾽ ο ηνίοχος· και ως οδηγούσ᾽ εκείνος
να τον κτυπήσει επρόλαβεν ο Ιδομενεύς και κάτω
απ᾽ το πηγούνι επέρασεν η λόγχη τον λαιμόν του.
Κι έπεσεν, όπως πέφτει δρυς, ή λεύκα, ή φουντωμένος

390  υψηλός πεύκος, πόκαψαν τέκτονες εις τα όρη
μ᾽ αξίνες νεοτρόχιστες μ᾽ αυτό να στήσουν πλοίον·
όμοια ξαπλώθη αυτός εμπρός εις το ζεμένο αμάξι
με βογγητό κι εφούκτωσε το αιματωμένο χώμα
και του ηνιόχου χάθηκαν τα λογικά και οπίσω

395  να στρέψει δεν ετόλμησε τους ίππους δια να φύγει
απ᾽ τους εχθρούς· και ο δυνατός Αντίλοχος με λόγχην
στην μέσην τον περόνησε και του ᾽σπασεν η άκρη
τον χάλκινόν του θώρακα κι εμπήχθη στην γαστέρα·


400  τους ίππους ο Αντίλοχος επήρε ο Νεστορίδης
μέσ᾽ απ᾽ τους Τρώας στον στρατόν των Αχαιών ανδρείων.
Λυπήθη δια τον Άσιον κι εμπρός του Ιδομενέως
εστήθηκε ο Δηίφοβος και ακόντισε με λόγχην.
Τον μάτιασε και ξέφυγε το χαλκοφόρο ακόντι

405  ο Ιδομενεύς και κάτωθεν απ᾽ την ασπίδα εκρύφθη
που από χαλκόν αστραφτερόν και δέρμα ταύρου εφόρει
στρογγυλωτήν με δυο λαβές καλά στερεωμένην·
και όλος μαζεύθη μέσα της, κι επάνω απ᾽ την ασπίδα
που εβρόντησε ως την ξάκρισεν, επέταξεν η λόγχη.

410  Αλλ᾽ απ᾽ το χέρι το βαρύ δεν έφυγε χαμένη·
τον πολεμάρχον εύρηκεν Υψήνορα Ιππασίδην
εις το συκώτι κι έλυσεν ευθύς τα γόνατά του.
Καυχήθηκε ο Δηίφοβος κι εκραύγασε μεγάλως:
«Ο Άσιος ανεκδίκητος δεν κείται, αλλά στον Άδη,

415  τον πυλωρόν, τον άσπονδον ως κατεβαίνει τώρα,
θα χαίρεται που προβοδόν τού έστειλε η ψυχή μου».
Το καύχημά του επλήγωσε τους Δαναούς κι εξόχως
τον ανδρικόν Αντίλοχον, αλλ᾽ αν και λυπημένος
στον ποθητόν του σύντροφον δεν έλειψε και ορμώντας,

420  εμπρός του με το σώμα του και την ασπίδα εστήθη.
Κι ο υιός του Εχίου Μηκιστεύς και ο Αλάστωρ, σύντροφοί του,
στους ώμους έφεραν αυτόν, οπού βαριά βογγούσε,
ως τα γοργά καράβια και ακράτητος ως φλόγα
ο Ιδομενεύς δεν έπαυε να θέλει ή να βυθίσει

425  κάποιον εχθρόν στα τάρταρα της γης, ή να βροντήσει
αυτός νεκρός μαχόμενος να σώσει τους Αργείους.
Και τότε τον Αλκάθοον, υιόν του Αισυήτου,
διοθρέπτου ανδρός —εκτύπησε— κι ήταν γαμβρός του Αγχίση
κι είχε την Ιπποδάμειαν κόρην εκείνου πρώτην·

430  κι ήταν η αγάπη του πατρός και της σεπτής μητρός της,
ότι από τις ομήλικες ασύγκριτη στο κάλλος
στα έργα ήταν και στον νουν· δι᾽ αυτό και την νυμφεύθη
ο άνδρας ο εκλεκτότερος μες στην μεγάλην Τροίαν—
τον δάμασεν ο Ποσειδών εις τον Ιδομενέα·

435  τους οφθαλμούς του εσκότισε, του σπέδισε τα μέλη
ώστε να φύγ᾽ ή να στραφεί στα πλάγια δεν εμπόρει·
και ως έστεκεν ακίνητος ως στήλ᾽ ή δένδρον μέγα,
με λόγχην τον επλήγωσεν στο στήθος ο ανδρειωμένος
Ιδομενεύς, και του ᾽σπασε τον χάλκινον χιτώνα

440  που έσκεπε το σώμα του, προφυλακή του ολέθρου,
και κούφιο σπάσμ᾽ ακούσθη εκεί, που εσχίζετο απ᾽ την λόγχην·
βρόντησε κάτω, εις την καρδιά του εμπήχθη μέσα η λόγχη
οπού σπαρνώντας τίναζε και την ουράν της όλην
και ο βαρύς Άρης έσβησεν εκεί την δύναμίν του.

445  Κι επάνω του κραυγάζοντας ο Ιδομενεύς καυχήθη:
«Σωστή σου φαίνεται αμοιβή, Δηίφοβε, η δική μας,
τρεις φοντυμένοι αντί ενός; Ω τρομερέ, καυχάσαι
άδικα, αλλά προχώρησε και συ στήσου έμπροσθέν μου
ποίος απόγονος να ιδείς σας ήλθα εδώ του Δία

450  που γέννησε τον Μίνωα, της Κρήτης άρχον πρώτον,
και αυτός τον Δευκαλίωνα εγέννησε τον θείον,
και ο Δευκαλίων πάλι εμέ στην Κρήτην βασιλέα
ανδρών πολλών, και τώρα εδώ με φέραν τα καράβια
κακό σ᾽ εσέ και του πατρός και όλων ομού των Τρώων».

455  Τον άκουσε ο Δηίφοβος κι εδίσταζε αν θα στρέψει
να πάρει κάποιον σύντροφον απ᾽ τους γενναίους Τρώας,
βοηθόν του ή και τον πόλεμον να δοκιμάσει μόνος
κι έκρινε αυτό καλύτερο, να υπάγει εις τον Αινείαν.
Τον εύρηκε να στέκεται μες στου στρατού την άκρην

460  ως είχε προς τον Πρίαμον θυμόν πάντοτ᾽ εκείνος,
διότι αν κι ήτο ανδράγαθος ποσώς δεν τον τιμούσε.
Του έλεγε ο Δηίφοβος: «Των Τρώων βουληφόρε,
Αινεία, τώρα εκδικητής να δράμεις του γαμβρού σου
χρωστείς, εάν ο θάνατος του συγγενούς σε θλίβει.

465  Αλλ᾽ έλα τον Αλκάθοον μαζί να εκδικηθούμε,
όπου γαμβρός στα σπίτια σας σ᾽ έχει αναστήσει βρέφος.
Τον φόνευσεν ο Ιδομενεύς ο μέγας πολεμάρχος».
Είπε και πόνον άκουσεν ο Αινείας κι επετάχθη
με ορμήν πολέμου ακράτητην προς τον Ιδομενέα.

470  Πλην τούτος δεν εδείλιασεν ως τρομερόν αγόρι,
αλλ᾽ όπως χοίρος ορεινός με θάρρος στην ανδρειά του,
σ᾽ έρημο μέρος καρτερεί πολλών ορμήν ανθρώπων,
καίουν τα μάτια του φωτιά, τα νώτα του αγριώνει
κι έτοιμος εις τον πόλεμον τα δόντια του ακονίζει

475  και άνδρες και σκύλους αψηφά· παρόμοια καρτερούσε
ο ανδράγαθος Ιδομενεύς, επάνω του ως ερχόνταν
ο Αινείας· κι έσυρε φωνήν να κράξει τους συντρόφους
Ασκάλαφον, Δηίπυρον σιμά του και Αφαρέα
Μηριόνην και Αντίλοχον στον πόλεμον τεχνίτες.

480  Αυτούς καλούσε κι έλεγεν: «Βοηθάτε αγαπημένοι,
και μόνος είμαι· τρομερά φοβούμαι τον ανδρείον
Αινείαν τον πτερόποδα, που ορμά να με χτυπήσει·
στην μάχην είναι ακούραστος αυτός ανθρωποφόνος·
έχει και της νεότητος το θάρρος και την ρώμην.

485  Αν είχα εγώ τα χρόνια του με τούτην την ψυχήν μου,
η νίκη γρήγορα σ᾽ εμέ θα τύχαιν᾽ ή σ᾽ εκείνον».
Είπε και αυτοί πλησίον του με μίαν γνώμην όλοι
εστήθηκαν, στους ώμους των φορώντας τες ασπίδες.
Και απ᾽ τ᾽ άλλο μέρος έκραζεν ο Αινείας τους συντρόφους

490  Δηίφοβον και Πάριδα και Αγήνορα τον θείον,
που ήσαν των Τρώων αρχηγοί, μ᾽ αυτόν, και ακολουθούσαν
τα πλήθη, ωσάν τα πρόβατα κατόπι στο κριάρι,
όταν θα πιουν και την βοσκήν για το ποτάμι αφήνουν
και μέσα χαίρεται ο βοσκός· παρόμοια τότ᾽ εχάρη

495  ο Αινείας στον πολύν λαόν, που τον ακολουθούσε.
Και γύρω εις τον Αλκάθοον με μακριά κοντάρια
εκείνοι ορμήσαν, και ο χαλκός, καθώς αντικτυπούντο,
μες στον αγώνα φοβερά στα στήθη τους βροντούσε.
Και απ᾽ όλους δύο μαχηταί πλιότερο εμανίζαν,

500  ο Αινείας και ο Ιδομενεύς, ισόπαλοι του Άρη,
ο ένας τον άλλον μ᾽ άπονον χαλκόν να σχίσει πέρα.
Ο Αινείας πρώτος έριξεν εις τον Ιδομενέα·
τον είδε αυτός κι εξέφυγε το χαλκοφόρο ακόντι·
κι έπεσε τινακτά στην γην η λόγχη του Αινείου

505  ανώφελ᾽ αφού πέταξεν απ᾽ το βαρύ του χέρι
και τον Οινόμαον κτύπησε στην μέσην στην γαστέρα
ο Ιδομενεύς· του έσχισε τον θώρακα ως τα σπλάχνα·
στην σκόνην έπεσεν αυτός κι εφούκτωσε το χώμα.
Και ο Ιδομενεύς απ᾽ τον νεκρόν το μακρινό κοντάρι

510  έσυρε, αλλά δεν μπόρεσε και τ᾽ άρματα τα ωραία
να του αφαιρέσει, ότι πολλές τον εστενεύαν λόγχες.
Ότι την πρώτην δύναμιν τα πόδια του δεν είχαν
να ορμήσει προς την λόγχην του ή καν ν᾽ αναμερίσει·
όθεν στρατός επάλαιεν να σώσει την ζωήν του,

515  και οι πόδες δεν είχαν ορμήν να φύγει από την μάχην.
Κι εκεί που αναχωρούσε αργά, του έριξεν ακόντι
ο Δηίφοβος, που πάντοτε του ᾽χε χολήν και μίσος.
Όμως και τούτο του ᾽σφαλεν· και το βαρύ κοντάρι
στον ώμον τον Ασκάλαφον υιόν του Άρη εβρήκε·

520  στην σκόνην έπεσεν αυτός κι εφούκτωσε το χώμα.
Και ο Άρης ο βροντόφωνος δεν είχε ακόμη γνώσιν,
ότι στην μάχην έπεσεν ο αγαπητός υιός του,
αλλά κλεισμένος κάθονταν, ως ήθελεν ο Δίας,
κάτω από σύγνεφα χρυσά στην κορυφήν του Ολύμπου,

525  όπου κι οι άλλοι αθάνατοι, μακράν από την μάχην.
Κι επάνω στον Ασκάλαφον απ᾽ τα δυο μέρη ορμήσαν·
και ως άρπασ᾽ ο Δηίφοβος το κράνος του Ασκαλάφου
ο Μηριόνης πηδηκτά, σαν Άρης, τον επήρε
με λόγχην στον βραχίονα, και από το χέρι εκείνου

530  χάμω με βρόντον έπεσεν η περικεφαλαία.
Και ωσάν γεράκι εχύθηκε και πάλι ο Μηριόνης
κι έβγαλε απ᾽ του βραχίονος την ρίζαν το κοντάρι
κι εσύρθη στους συντρόφους του· κι εκείνον ο Πολίτης
αυτάδελφός του αγκαλιαστά τον πήρε του πολέμου

535  από την άχαρην βοήν στο μέρος όπου εμέναν
πίσω απ᾽ την μάχην τα γοργά πουλάρια του ζεμένα
στην τεχνικήν των άμαξαν και τα ᾽χε ο κυβερνήτης.
Κείνα στην μάχην έφεραν τον άνδρα που εβογγούσε
απ᾽ την αιματοστάλακτην πληγήν βασανισμένος.

540  Κι οι άλλοι με ατελεύτητην ορμήν επολεμούσαν.
Στον Αφαρήα χύνεται Καλητορίδην πρώτος
ο Αινείας και μες στον λαιμόν αντίκρυ τον λογχίζει.
Δίπλα τού γέρν᾽ η κεφαλή, κράνος ομού και ασπίδα·
πέφτουν, και ο ψυχοθεριστής ο θάνατος τον ζώνει.

545  Ο Αντίλοχος τον Θόωνα τον τήρησε, ως εστράφη,
και ορμώντας τον εκτύπησε και του ᾽κοψε την φλέβα·
που άνω εις τα νώτ᾽ αδιάκοπα πέρα ως το ζνίχι τρέχει,
την έκοψ᾽ όλην· έπεσε τ᾽ ανάσκελα στο χώμα
κείνος μ᾽ αγκάλες πεταχτές στους ποθητούς συντρόφους.

550  Ο Αντίλοχος τότ᾽ όρμησε και τ᾽ άρματ᾽ απ᾽ τους ώμους
του έπαιρνε κι επρόσεχε, και κύκλωθέν του οι Τρώες
του κτύπαν την ευρύχωρην περίλαμπρην ασπίδα,
αλλά μέσα δεν δίνονταν το τρυφερό του σώμα
καν ν᾽ αποσχίσουν, ότι εκεί του Νέστορος τον γόνον

555  ο κοσμοσείστης έσωζεν, όσα και αν πέφταν βέλη.
Ότι ποτέ δεν του ᾽λειπαν εχθροί και αυτός σ᾽ εκείνους
εστρέφετο, ούδ᾽ ασάλευτο κρατούσε το κοντάρι,
αλλά το ετίναζε άπαυτα κι ή κάποιον ν᾽ ακοντίσει
μακρόθεν ή και από σιμά να ορμήσει εμέτρα ο νους του.

560  Τον είδε, πώς σημάδευε στο πλήθος, ο Ασιάδης
Αδάμας και του λόγχισε στην μέσην την ασπίδα,
αλλά στην άκρην νέκρωσεν ο μέγας κοσμοσείστης
και την ζωήν δεν του άφησε να πάρει του Αντιλόχου.
Και ωσάν παλούκι φλογιστό μες στην ασπίδα εστάθη

565  μέρος κοντάρι κι έμεινε τ᾽ άλλο μισό στο χώμα.
Και στους συντρόφους να σωθεί τραβήχθη τότ᾽ εκείνος.
Κατάποδα τ᾽ ακόντι του του ρίχν᾽ ο Μηριόνης
κάτω απ᾽ τ᾽ αφάλι, ως τα κρυφά, στο μέρος όπου εξόχως
θανατερός στους άμοιρους θνητούς ο Άρης είναι.

570  Αυτού την λόγχην του ᾽μπηξε και αυτός με το κοντάρι
εσπαρταρούσε ως σπαρταρά το βόδι οπού στα όρη
αφού το δέσαν στανικώς άνδρες τραβούν βουκόλοι·
όμοια σπαρνούσε, όχι πολύν καιρόν ο κτυπημένος
ωσπού ᾽λθ᾽ εγγύς και ανέσπασε τ᾽ ακόντι ο Μηριόνης

575  από το σώμα κι έκλεισε τα μάτια του μαυρίλα.
Ο Έλενος τον μήνιγγα κτυπά του Δηιπύρου
με ξίφος μέγα θρακικό, του ξεπετά το κράνος,
κι εκείνο μες στων μαχητών τα σκέλη ροβολάει,
και κάποιος απ᾽ τους Αχαιούς το σήκωσε από χάμου·

580  του Δηιπύρου εσκέπασε τα μάτια μαύρη νύκτα.
Ο ανδράγαθος Μενέλαος λυπήθη, και το δόρυ
τινάζοντας φοβεριστά στον Έλενον εχύθη·
και ο Έλενος τα κέρατα ετέντωσε του τόξου
και πρόθυμοι αντικρίσθηκαν ο Ατρείδης ν᾽ ακοντίσει

585  με λόγχην και ο Έλενος απ᾽ την χορδήν το βέλος.
Ο Πριαμίδης του ᾽ριξε στα στήθη, αλλ᾽ ετινάχθη
μακράν από τον θώρακα το πικροφόρο ακόντι.
Και ως από φτυάρι διάπλατο, σ᾽ ένα μεγάλο αλώνι,
τα μελαψά κουκιά σκιρτούν ή τα ρεβύθια πέρα,

590  καθώς αέρας τα φυσά και ο λιχνιστής τα παίζει,
όμοια και από τον θώρακα του ενδόξου Μενελάου
πολύ μακράν τινάχθηκε το φονικό κοντάρι.
Και ο δυνατός Μενέλαος στο χέρι αυτό που εκράτει
το τόξο τον ελόγχισε και αντίκρυ αυτού στο τόξο

595  το χέρι τού διαπέρασε η λόγχη, κι εκρεμούσε
το χέρι κάτω κι έσερνε το φράξινο κοντάρι
κι εις τους συντρόφους να σωθεί αυτός εσύρθη οπίσω·
και το ᾽βγαλεν ο ψυχερός Αγήνωρ, και το χέρι
με μάλλινην καλόστριφτην του εφάσκιωσε σφενδόνην

600  που ο πολεμάρχος έλαβεν απ᾽ τον ακόλουθόν του.
Κι ίσια προς τον Μενέλαον ο Πείσανδρος εχύθη·
μοίρα τον έφερνε κακή στο τέλος του θανάτου
να πέσει από το χέρι σου, Μενέλαε, στον αγώνα.
Και οπόταν επροχώρησαν κι ευρέθησαν αντίκρυ,

605  του Ατρείδ᾽ η λόγχη έγυρε αλλού κι εκείνον δεν επήρε
και την πλατιάν ο Πείσανδρος ασπίδα του Ατρείδη
κτύπησε, αλλά δεν μπόρεσε να έβγει πέρα η λόγχη·
η ασπίδα την σταμάτησε και το κοντάρι εκόπη.
Και αυτός εχάρη μέσα του και νίκην εφαντάσθη.

610  Με το ασημόκομπο σπαθί πέφτει σ᾽ αυτόν ο Ατρείδης·
και κάτω απ᾽ την ασπίδα του καλόχαλκην αξίνα
μέσα εις στελιάρι ελάινο μακρύ και στιλβωμένο
φούκτωσε ο Πείσανδρος και ομού να κτυπηθούν ορμούσαν.
Στης κόρυθος της φουντωτής τον κώνον δίδει κτύπον

615  ο Πείσανδρος, κι επάνωθεν της μύτης ο Ατρείδης
στο μέτωπο· κι εκρότησαν τα κόκαλα κι επέσαν
στα πόδια εμπρός τα μάτια του στο χώμα αιματωμένα.
Και ως έπεσ᾽ έγινε κυρτός· τον πάτησε στο στήθος
κείνος, του επήρε τ᾽ άρματα κι επάνω του εκαυχήθη:

620  «Να, πώς θ᾽ αφήστε γρήγορα των Δαναών τα πλοία,
ω Τρώες ανομότατοι, για φόνους διψασμένοι.
Άλλες δεν φθάνουν εντροπές, το αδίκημα εις εμένα
εκάμετε, κακόσκυλα, χωρίς του αστραποφόρου
Διός ξενίου τον θυμόν ποσώς να στοχασθείτε,

625  που αυτός τους πύργους γρήγορα της πόλης σας θα ρίξει.
Την νυμφευτήν γυναίκα μου, που σας φιλοξενούσε,
επήρετε κι εφύγετε, και τόσους θησαυρούς μου.
Και τώρα πάλι μαίνεσθε τα ποντοπόρα πλοία
να κάψετε και τες ζωές να κόψτε των ηρώων.

630  Αλλά θα πέσ᾽ η μάνητα του Άρη που σας καίει.
Δία πατέρα, ενώ θεών και ανθρώπων εις την γνώσιν
σε λέγουν πρώτον, από σε τούτα συμβαίνουν όλα·
ιδού, πώς φίλος γίνεσαι προς προπετείς ανθρώπους
τους Τρώας, που ανομότατην την γνώμην πάντοτ᾽ έχουν

635  και του πολέμου δεν μπορούν την λύσσαν να κορέσουν.
Κόρον εις όλα ευρίσκομεν, στον ύπνον, στην αγάπην,
εις τον εξαίσιον χορόν και εις το τερπνό τραγούδι,
και σ᾽ όλα εκείνα ευφραίνεται πλιότερα ή στες μάχες
καθείς· αλλ᾽ είναι αχόρταγοι στον πόλεμον οι Τρώες».

640  Είπε, του επήρε τ᾽ άρματα τα αιματοβαμμένα
τα ᾽δωκε των συντρόφων του κι εβγήκε στους προμάχους
ο ασύγκριτος Μενέλαος· κει πάνω του επετάχθη
του Πυλαιμένη βασιλιά το τέκνον, ο Αρπαλίων·
στο πλάγι του γλυκού πατρός είχ᾽ έλθει στην Τρωάδα

645  να πολεμήσει, ούδ᾽ έγυρεν εις την πατρίδα πλέον·
μες στην ασπίδα ελόγχισεν εκείνος του Ατρείδη
εγγύθε, αλλά δεν μπόρεσε να έβγει πέρα η λόγχη,
και στους συντρόφους σύρθηκε να σώσει την ζωήν του
παντού κοιτώντας μη κανείς το σώμα του λαβώσει.

650  Και ως φεύγει, βέλος χάλκινο του ρίχνει ο Μηριόνης·
τον ᾽πιτυχαίνει στο δεξιό μερί και αντίκρ᾽ η λόγχη
στην φούσκαν βγαίνει, αφού περνά στο κόκαλο αποκάτω.
Κάτω καθίζει, στων γλυκών συντρόφων τες αγκάλες
ψυχομαχώντας και στην γην ξαπλώθη τεντωμένος

655  ωσάν σκουλήκι κι έπινεν η γη το μαύρον αίμα.
Οι Παφλαγόνες μαχηταί τον επεριποιούντο
στ᾽ αμάξι τον ανέβασαν και στην αγίαν Ίλιον
τον φέραν κι έκλαιε μ᾽ αυτούς κατόπιν ο πατέρας
αλλά δεν είχε ξαγοράν ο υιός του πεθαμένος.

660  Ο Πάρις σφόδρα εθύμωσε δι᾽ αυτόν τον σκοτωμένον·
ξένον τον είχε ανάμεσα των Παφλαγόνων φίλον·
με αυτόν τον πόνον έριξε το χαλκοφόρο ακόντι.
Ευχήνωρ ήταν κάποιος, υιός του Πολυΐδου
του μάντη, πλούσιος κι ευγενής, εγκάτοικος Κορίνθου·

665  γνώστης της μοίρας του κακής είχε ανεβεί στο πλοίον.
Ότι ο Πολύιδος συχνά του είπε ο γηραλέος
οπού στο σπίτι από κακήν αρρώστιαν θα πεθάνει,
ή στ᾽ άρμενα των Αχαιών θα πέσει από τους Τρώας·
όθεν το βαρύ πρόστιμον των Αχαιών να λάβει

670  απόφευγε και απ᾽ την σκληρήν αρρώστιαν να υποφέρει.
Κάτω απ᾽ τ᾽ αυτί τον κτύπησε και απ᾽ το σιαγόνι ο Πάρις·
τα μέλη του άφησε η ψυχή κι επήρε τον μαυρίλα.
Κι έτσι ωσάν φλόγα μ᾽ άσβεστην ορμήν επολεμούσαν·
γνώσιν δεν είχε ούτ᾽ είδησιν ακόμη ο θείος Έκτωρ

675  πως οι Αργείοι τον λαόν εσύντριβαν στων πλοίων
τ᾽ αριστερά, κι οι Αχαιοί θα βγαίναν νικηφόροι.
Τέτοιος τους έσπρωχνε θεός και αυτός εσυμμαχούσε
ο γαιοφόρος Ποσειδών· αλλ᾽ έμεν᾽ όπου πρώτα
τες πυκνές τάξες έσπασε των ασπιστών Αργείων

680  κι έπειτα μέσα επήδησε στες πύλες και στο τείχος.
Τα πλοία κει του Αίαντος και του Πρωτεσιλάου
ήσαν συρμένα της λευκής θαλάσσης εις την άκρην
κι ήταν το τείχος χαμηλό πολύ και αυτού με λύσσαν
εξόχως όλ᾽ οι μαχηταί κι οι ίπποι αγωνιζόνταν.

685  Ίωνες μακροχίτωνες, Βοιωτοί, Λοκροί και Φθίοι,
και λαμπροφόροι Επειοί τον Έκτορα, που ορμούσε
προς τα καράβια, ωσάν φωτιά μ᾽ αγώνα τούς κρατούσαν,
αλλά και δεν κατόρθωναν μακράν τους να τον διώξουν.
Ο Μενεσθεύς, του Πετεώ υιός, λυγάρι οδήγα

690  από Αθηναίους και μ᾽ αυτόν ο Φείδας και ο Στιχίος
ο Βίας ο ανδράγαθος· και ο Μέγης Φυλεΐδης
των Επειών ήτο αρχηγός, ο Αμφίων και ο Δρακίος,
κι ήσαν των Φθίων αρχηγοί ο Μέδων και ο Ποδάρκης.
Και άνομον ήταν γέννημα ο Μέδων του Οϊλέως,

695  λωλάδελφος του Αίαντος· μακράν εις την Φυλάκην
στα ξένα εζούσε απ᾽ τον καιρόν που εφόνευσ᾽ έν᾽ αδέλφι
της μητρυιάς Εριώπιδος, ομόκλινης του Οϊλέως·
και ο Ποδάρκης ήτο υιός του Φυλακίδου Ιφίκλου.
Με τ᾽ άρματά τους τούτοι εμπρός των ανδρειωμένων Φθίων

700  μάχονται ομού με τους Βοιωτούς να σώσουν τα καράβια.
Ο Αίας πάλιν ο γοργός, ο Οϊλείδης απ᾽ τον άλλον
τον Τελαμώνιον Αίαντα μακράν δεν κάμνει βήμα·
και ως μαύρα βόδια στον αγρόν συγκολλητόν αλέτρι
με μια ψυχή τραβούν ομού στο νέαμα κι επάνω

705  τους αναβρύζ᾽ ίδρος πολύς στες ρίζες των κεράτων,
και μόν᾽ ο στιλβωτός ζυγός στην μέσην τούς χωρίζει
καθώς να σκίσουν προχωρούν τ᾽ αυλάκια πέρα πέρα·
όμοια κι εκείνοι εμάχονταν πλάγι με πλάγ᾽ οι δύο·
αλλ᾽ είχε ο Τελαμώνιος πολλούς σιμά του ανδρείους

710  συντρόφους, κι έδιδε σ᾽ αυτούς να πάρουν την ασπίδα,
οπόταν κόπος κι ίδρωτας του λύγιζαν το γόνα.
Ούδ᾽ οι Λοκροί τον ψυχερόν Οϊλείδη ακολουθούσαν·
διότ᾽ εις μάχην σταθεράν δεν τους βαστούσε η γνώμη·
ότι ουδέ κράνη χάλκινα και φουντωτά φορούσαν,

715  κόρυθες ούτε κυκλωτές και φράξινα κοντάρια,
αλλά στα τόξα θαρρετοί και στον καλοστριμμένον
φλόκον προβάτου, εκστράτευσαν στην Ίλιον και μ᾽ εκείνα
πυκνά βαρούσαν κι έσπαναν τες φάλαγγες των Τρώων.
Έτσι με τα λαμπρ᾽ άρματα του Αίαντος τα πλήθη

720  εμπρός στον θείον Έκτορα κτυπούσαν και τους Τρώας,
και όπισθεν ρίχναν οι Λοκροί χωρίς να τους νοήσουν,
τόσο σφοδρά που εδείλιασαν από τα βέλ᾽ οι Τρώες.
Και τότε μ᾽ άσχημη φυγήν μακράν απ᾽ τα καράβια
στην υψηλήν ακρόπολιν θα εγύριζαν οι Τρώες.

725  Αλλά στον άγριον Έκτορα τότ᾽ είπ᾽ ο Πολυδάμας:
«Ω Έκτωρ, είσαι δύσκολος ν᾽ ακούσεις νουθεσίες·
ότι σου έδωκε ο θεός τα έργα του πολέμου,
για τούτο και στο νόημα να εξέχεις όλων θέλεις·
αλλ᾽ όμως δεν θα δυνηθείς ομού να τα ᾽χεις όλα·

730  εις έναν έδωκε ο θεός τα έργα του πολέμου,
σ᾽ άλλον τραγούδι, φόρμιγγα, και τον χορόν εις άλλον,
σ᾽ άλλου τα στήθη θέτει νουν ο βροντητής Κρονίδης
ωραίον, και άνθρωποι πολλοί κείθεν ωφέλειαν έχουν,
σώζει λαούς και το καλό το αισθάνεται αυτός πρώτος.

735  Αλλ΄ ό,τι κρίν᾽ ορθότερον εγώ θα φανερώσω.
Παντού στεφάνι φλογερό σε ζώνει του πολέμου
κι οι Τρώες, σαν κατέβηκαν το τείχος, οι γενναίοι,
ανάμερ᾽ άλλοι στέκονται με τ᾽ άρματά τους, και άλλοι
μάχονται ολίγοι με πολλούς εδώ κι εκεί στα πλοία.

740  Πόδισε και όλους κάλεσε εδώ τους πολεμάρχους
με σκέψιν να μετρήσομεν τα πάντ᾽ ανίσως πρέπει
να πέσομεν εις τα γοργά καράβια με το θάρρος,
να δώσει νίκην ο θεός κι άβλαπτοι από τα πλοία
οπίσω να γυρίσομεν, ότι φοβούμαι μήπως

745  αντιλυγίσουν οι Αχαιοί την χθεσινήν τους θραύσιν.
Άνδρας πολέμου αχόρταγος οκνεί σιμά στα πλοία
που δεν θ᾽ αργήσει, εγώ θαρρώ, να πεταχθεί στην μάχην».
Ο Έκτωρ ήβρε φρόνιμον ό,τ᾽ είπε ο Πολυδάμας.
Και από τ᾽ αμάξι επήδησε στην γην με τ᾽ άρματά του,

750  κ εκείνον επροσφώνησε με λόγια φτερωμένα:
«Συ, Πολυδάμα, κράτει αυτού τους πρώτους πολεμάρχους,
κι εγώ τον πόλεμον εκεί πηγαίνω ν᾽ απαντήσω
κι εδώ θα γύρω ευθύς, αφού τους παραγγείλ᾽ ως πρέπει».
Είπ᾽, επετάχθη και όμοιαζε με όρος χιονισμένο·

755  σέρνει φωνήν ανάμεσα των βοηθών και Τρώων.
Και στην φωνήν του Έκτορος αυτοί εκινήσαν όλοι
σιμά στον Πολυδάμαντα, υιόν του Πάνθου ανδρείον.
Και ο Έκτωρ τον Δηίφοβον, τον Έλενον ανδρείον
τον Ασιάδη Αδάμαντα, τον Άσιον Υρτακίδην

760  ζητούσ᾽, εγύριζε παντού στες τάξες των προμάχων.
Αλλά δεν ήβρε ανόλεθρον ή απλήγωτον κανέναν.
Άλλοι εκείτονταν νεκροί στων καραβιών το πλάγι
όπου απ᾽ τες λόγχες των εχθρών εχάσαν την ζωήν τους,
άλλοι της Τροίας έμεναν στον πύργον λαβωμένοι.

765  Κι ήβρεν ευθύς στ᾽ αριστερά της δακρυφόρας μάχης
τον θείον Πάριν της λαμπρής Ελένης τον συμβίον,
στην μάχην τους συντρόφους του να σπρώχνει, να εμψυχώνει·
τον σίμωσε και με βαριά λαλιά τον ονειδίζει:
«Δύσπαρι, εξαίσιε στην ειδή, γυνομανή και πλάνε,

770  τι σου έγιν᾽ ο Δηίφοβος, ο Έλενος, ο Ασιάδης
Αδάμας, ο Οθρυονεύς, ο Άσιος Υρτακίδης;
Τώρ᾽ απ᾽ την άκρην ροβολούν οι πύργοι της Ιλίου,
τώρα και σέν᾽ αφεύγατος αφανισμός θενά ᾽βρει».
Του απάντησε ο θεόμορφος Αλέξανδρος και του ᾽πε:

775  «Έκτωρ τον ακατάκριτον να κατακρίνεις θέλεις,
άλλες φορές ίσως οκνά στον πόλεμον κινούμαι·
αλλ᾽ εμέ τόσον άνανδρον δεν γέννησε η μητέρα·
ότι απ᾽ την ώραν π᾽ άναψες την μάχην προς τα πλοία
τους Δαναούς ασάλευτοι κι εμείς εδώ κτυπούμε,

780  και οι σύντροφοί μας που ζητάς, εκείνοι εφονευθήκαν·
ο Έλενος και ο Δηίφοβος εδώθ᾽ εφύγαν μόνοι
και οι δυο με λόγχες μακριές στο χέρι λαβωμένοι·
εκείνους έσωσεν ο Ζεύς· και τώρα οδήγησέ μας,
κατόπιν τρέχουμε κι εμείς όπου αγαπάς, και ανδρείας,

785  θαρρώ, δεν θα ᾽βρεις έλλειψιν, όσ᾽ είναι η δύναμίς μας.
Και πέρ᾽ απ᾽ ό,τι τον βαστά, κανείς, αν και γενναίος,
δεν ημπορεί να πολεμεί.» Οι λόγοι του Αλεξάνδρου
εμάλαξαν τον Έκτορα, και όπου βροντούσε η μάχη
σφοδροτέρα, επετάχθηκαν να σμίξουν τους ανδρείους

790  Κεβριόνην, Πολυδάμαντα, Φάλκην, Ορθαίον, Πάλμιν,
και Πολυφοίτην τον λαμπρόν, και Ασκάνιον και Μόρυν,
υιόν του Ιπποτίωνος, που τ᾽ άλλο χαραμέρι
από την μεγαλόστηλην εφθάσαν Ασκανίαν
στον τόπον άλλων· τώρ᾽ αυτούς στην μάχην σπρώχν᾽ ο Δίας.

795  Και ομοιάζαν, καθώς πήγαιναν κακών ανέμων ζάλην,
που του Διός απ᾽ την βροντήν ψηλάθε ροβολάει,
και με βοητόν αμείλικτον το πέλαγο ανταμώνει·
κοχλάζουν κύματα πολλά της φλοισβεράς θαλάσσης,
κυρτά, με κάτασπρες κορφές, άλλα κατόπι σ᾽ άλλα·

800  όμοια κι οι Τρώες συσφικτοί, σ᾽ άλλους κατόπιν άλλοι,
τους αρχηγούς, αστραφτεροί στα όπλ᾽ ακολουθούσαν.
Ο Έκτωρ προπορεύετο σαν ανδροφόνος Άρης,
και την λαμπρήν ολόισην ασπίδα εμπρός του εκράτει
με δίπλες τόμαρα πολλές και χάλκωμα δεμένην.

805  Και κράνος στείονταν λαμπρό στην κεφαλήν του επάνω.
Και γύρω εκεί στες φάλαγγες βαδίζει σκεπασμένος
με την ασπίδα, ίσως εμπρός στο πάτημά του κλίνουν.
Αλλά δεν τάραζε ποσώς των Αχαιών τα στήθη.
Και ο Αίας τον προκάλεσε, μακροπατώντας, πρώτος:

810  «Ω φοβερέ, πλησίασε· εκείθε θα δειλιάσεις
τους Αχαιούς; Δεν είμασθεν αμάθητοι πολέμου·
αλλά μαστίγι του Διός κακό μας έχει πλήξει.
Και αν στην ψυχήν σου εθάρρεψες να κάψεις τα καράβια,
κι εμάς να τα φυλάξουμε τα χέρια ΄δω δεν λείπουν.

815  Αλλ᾽ ευκολότερα πολύ θα πέσει αφανισμένη
από τούτα τα χέρια μας η ξακουστή σας πόλις.
Και σένα λέγω τώρα εγώ, πως δεν θ᾽ αργήσ᾽ η ώρα
να φεύγεις και να δέεσαι στους αθανάτους όλους,
να δώσουν γερακιού φτερά στα εύμορφ᾽ άλογά σου,

820  που την πεδιάδα σχίζοντας στην πόλιν θα σε φέρουν».
Και άμ᾽ είπε τούτα επέταξεν αετός στα δεξιά του
και στο σημάδι θαρρετά των Αχαιών τα πλήθη
αλάλαξαν· και απάντησε σ᾽ αυτόν ο μέγας Έκτωρ:
«Ανόητ᾽ Αία, βούβαλε, ποιον λόγον είπες τώρα;

825  Όμοια κι εγώ να ᾽μουν υιός του αιγιδοφόρου Δία,
αθάνατος απ᾽ την σεπτήν την Ήραν γεννημένος.
Και να τιμώμαι, ως η Αθηνά δοξάζεται και ο Φοίβος,
καθώς κακό στους Αχαιούς τωόντι θα φέρ᾽ η μέρα
σ᾽ όλους και συ θα φονευθείς, αν να δεχθείς τολμήσεις

830  το μακριό κοντάρι μου, που τα λευκά σου μέλη
θα σχίσει, και νεκρός αυτού στα πλοία θα χορτάσεις
των Τρώων με το πάχος σου τα όρνεα και τους σκύλους».
Είπε και προπορεύτηκε και τον ακολουθούσαν
με αλαλαγμόν αμίλητον τα πλήθη, και αλαλάζουν

835  κι οι Αχαιοί κι εδέχοντο τους πολεμάρχους Τρώας
αδείλιαστοι στην θέσιν τους· ο αχός και απ᾽ τα δυο μέρη
ως του Διός ανέβαινε τον φωτεινόν αιθέρα.


Ιλιάδα – Ξ