diaforos
Just another WordPress site
Ιλιάδα Υ – Θεομαχία
Ομηρικά Έπη
Πηγή greek-language.gr _ Homer Iliad t
greek-language.gr _ Homer – Iliad and Odyssey
Ὣς οἱ μὲν παρὰ νηυσὶ κορωνίσι θωρήσσοντο
ἀμφὶ σέ, Πηλέος υἱέ, μάχης ἀκόρητον Ἀχαιοί,
Τρῶες δ᾽ αὖθ᾽ ἑτέρωθεν ἐπὶ θρωσμῷ πεδίοιο·
Ζεὺς δὲ Θέμιστα κέλευσε θεοὺς ἀγορήνδε καλέσσαι
5 κρατὸς ἀπ᾽ Οὐλύμποιο πολυπτύχου· ἡ δ᾽ ἄρα πάντῃ
φοιτήσασα κέλευσε Διὸς πρὸς δῶμα νέεσθαι.
οὔτε τις οὖν ποταμῶν ἀπέην, νόσφ᾽ Ὠκεανοῖο,
οὔτ᾽ ἄρα νυμφάων, αἵ τ᾽ ἄλσεα καλὰ νέμονται
καὶ πηγὰς ποταμῶν καὶ πίσεα ποιήεντα.
10 ἐλθόντες δ᾽ ἐς δῶμα Διὸς νεφεληγερέταο
ξεστῇς αἰθούσῃσιν ἐνίζανον, ἃς Διὶ πατρὶ
Ἥφαιστος ποίησεν ἰδυίῃσι πραπίδεσσιν.
Ὣς οἱ μὲν Διὸς ἔνδον ἀγηγέρατ᾽· οὐδ᾽ ἐνοσίχθων
νηκούστησε θεᾶς, ἀλλ᾽ ἐξ ἁλὸς ἦλθε μετ᾽ αὐτούς,
15 ἷζε δ᾽ ἄρ᾽ ἐν μέσσοισι, Διὸς δ᾽ ἐξείρετο βουλήν·
«τίπτ᾽ αὖτ᾽, ἀργικέραυνε, θεοὺς ἀγορὴν δὲ κάλεσσας;
ἦ τι περὶ Τρώων καὶ Ἀχαιῶν μερμηρίζεις;
τῶν γὰρ νῦν ἄγχιστα μάχη πόλεμός τε δέδηε.»
Τὸν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς·
20 «ἔγνως, ἐννοσίγαιε, ἐμὴν ἐν στήθεσι βουλήν,
ὧν ἕνεκα ξυνάγειρα· μέλουσί μοι ὀλλύμενοί περ.
ἀλλ᾽ ἤτοι μὲν ἐγὼ μενέω πτυχὶ Οὐλύμποιο
ἥμενος, ἔνθ᾽ ὁρόων φρένα τέρψομαι· οἱ δὲ δὴ ἄλλοι
ἔρχεσθ᾽ ὄφρ᾽ ἂν ἵκησθε μετὰ Τρῶας καὶ Ἀχαιούς,
25 ἀμφοτέροισι δ᾽ ἀρήγεθ᾽, ὅπῃ νόος ἐστὶν ἑκάστου.
εἰ γὰρ Ἀχιλλεὺς οἶος ἐπὶ Τρώεσσι μαχεῖται,
οὐδὲ μίνυνθ᾽ ἕξουσι ποδώκεα Πηλεΐωνα.
καὶ δέ τί μιν καὶ πρόσθεν ὑποτρομέεσκον ὁρῶντες·
νῦν δ᾽ ὅτε δὴ καὶ θυμὸν ἑταίρου χώεται αἰνῶς,
30 δείδω μὴ καὶ τεῖχος ὑπέρμορον ἐξαλαπάξῃ.»
Ὣς ἔφατο Κρονίδης, πόλεμον δ᾽ ἀλίαστον ἔγειρε.
βὰν δ᾽ ἴμεναι πόλεμόνδε θεοί, δίχα θυμὸν ἔχοντες·
Ἥρη μὲν μετ᾽ ἀγῶνα νεῶν καὶ Παλλὰς Ἀθήνη
ἠδὲ Ποσειδάων γαιήοχος ἠδ᾽ ἐριούνης
35 Ἑρμείας, ὃς ἐπὶ φρεσὶ πευκαλίμῃσι κέκασται·
Ἥφαιστος δ᾽ ἅμα τοῖσι κίε σθένεϊ βλεμεαίνων,
χωλεύων, ὑπὸ δὲ κνῆμαι ῥώοντο ἀραιαί.
ἐς δὲ Τρῶας Ἄρης κορυθαίολος, αὐτὰρ ἅμ᾽ αὐτῷ
Φοῖβος ἀκερσεκόμης ἠδ᾽ Ἄρτεμις ἰοχέαιρα
40 Λητώ τε Ξάνθος τε φιλομμειδής τ᾽ Ἀφροδίτη.
Ἧος μέν ῥ᾽ ἀπάνευθε θεοὶ θνητῶν ἔσαν ἀνδρῶν,
τῆος Ἀχαιοὶ μὲν μέγα κύδανον, οὕνεκ᾽ Ἀχιλλεὺς
ἐξεφάνη, δηρὸν δὲ μάχης ἐπέπαυτ᾽ ἀλεγεινῆς·
Τρῶας δὲ τρόμος αἰνὸς ὑπήλυθε γυῖα ἕκαστον,
45 δειδιότας, ὅθ᾽ ὁρῶντο ποδώκεα Πηλεΐωνα
τεύχεσι λαμπόμενον, βροτολοιγῷ ἶσον Ἄρηϊ.
αὐτὰρ ἐπεὶ μεθ᾽ ὅμιλον Ὀλύμπιοι ἤλυθον ἀνδρῶν,
ὦρτο δ᾽ Ἔρις κρατερὴ λαοσσόος, αὖε δ᾽ Ἀθήνη,
στᾶσ᾽ ὁτὲ μὲν παρὰ τάφρον ὀρυκτὴν τείχεος ἐκτός,
50 ἄλλοτ᾽ ἐπ᾽ ἀκτάων ἐριδούπων μακρὸν ἀΰτει.
αὖε δ᾽ Ἄρης ἑτέρωθεν, ἐρεμνῇ λαίλαπι ἶσος,
ὀξὺ κατ᾽ ἀκροτάτης πόλιος Τρώεσσι κελεύων,
ἄλλοτε πὰρ Σιμόεντι θέων ἐπὶ Καλλικολώνῃ.
Ὣς τοὺς ἀμφοτέρους μάκαρες θεοὶ ὀτρύνοντες
55 σύμβαλον, ἐν δ᾽ αὐτοῖς ἔριδα ῥήγνυντο βαρεῖαν·
δεινὸν δὲ βρόντησε πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε
ὑψόθεν· αὐτὰρ νέρθε Ποσειδάων ἐτίναξε
γαῖαν ἀπειρεσίην ὀρέων τ᾽ αἰπεινὰ κάρηνα.
πάντες δ᾽ ἐσσείοντο πόδες πολυπίδακος Ἴδης
60 καὶ κορυφαί, Τρώων τε πόλις καὶ νῆες Ἀχαιῶν.
ἔδεισεν δ᾽ ὑπένερθεν ἄναξ ἐνέρων Ἀϊδωνεύς,
δείσας δ᾽ ἐκ θρόνου ἆλτο καὶ ἴαχε, μή οἱ ὕπερθε
γαῖαν ἀναρρήξειε Ποσειδάων ἐνοσίχθων,
οἰκία δὲ θνητοῖσι καὶ ἀθανάτοισι φανείη
65 σμερδαλέ᾽ εὐρώεντα, τά τε στυγέουσι θεοί περ·
τόσσος ἄρα κτύπος ὦρτο θεῶν ἔριδι ξυνιόντων.
ἤτοι μὲν γὰρ ἔναντα Ποσειδάωνος ἄνακτος
ἵστατ᾽ Ἀπόλλων Φοῖβος, ἔχων ἰὰ πτερόεντα,
ἄντα δ᾽ Ἐνυαλίοιο θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·
70 Ἥρῃ δ᾽ ἀντέστη χρυσηλάκατος κελαδεινὴ
Ἄρτεμις ἰοχέαιρα, κασιγνήτη ἑκάτοιο·
Λητοῖ δ᾽ ἀντέστη σῶκος ἐριούνιος Ἑρμῆς,
ἄντα δ᾽ ἄρ᾽ Ἡφαίστοιο μέγας ποταμὸς βαθυδίνης,
ὃν Ξάνθον καλέουσι θεοί, ἄνδρες δὲ Σκάμανδρον.
75 Ὣς οἱ μὲν θεοὶ ἄντα θεῶν ἴσαν· αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς
Ἕκτορος ἄντα μάλιστα λιλαίετο δῦναι ὅμιλον
Πριαμίδεω· τοῦ γάρ ῥα μάλιστά ἑ θυμὸς ἀνώγει
αἵματος ἆσαι Ἄρηα ταλαύρινον πολεμιστήν.
Αἰνείαν δ᾽ ἰθὺς λαοσσόος ὦρσεν Ἀπόλλων
80 ἀντία Πηλεΐωνος, ἐνῆκε δέ οἱ μένος ἠΰ·
υἱέϊ δὲ Πριάμοιο Λυκάονι εἴσατο φωνήν·
τῷ μιν ἐεισάμενος προσέφη Διὸς υἱὸς Ἀπόλλων·
«Αἰνεία, Τρώων βουληφόρε, ποῦ τοι ἀπειλαί,
ἃς Τρώων βασιλεῦσιν ὑπίσχεο οἰνοποτάζων,
85 Πηλεΐδεω Ἀχιλῆος ἐναντίβιον πολεμίξειν;»
Τὸν δ᾽ αὖτ᾽ Αἰνείας ἀπαμειβόμενος προσέειπε·
«Πριαμίδη, τί με ταῦτα καὶ οὐκ ἐθέλοντα κελεύεις,
ἀντία Πηλεΐωνος ὑπερθύμοιο μάχεσθαι;
οὐ μὲν γὰρ νῦν πρῶτα ποδώκεος ἄντ᾽ Ἀχιλῆος
90 στήσομαι, ἀλλ᾽ ἤδη με καὶ ἄλλοτε δουρὶ φόβησεν
ἐξ Ἴδης, ὅτε βουσὶν ἐπήλυθεν ἡμετέρῃσι,
πέρσε δὲ Λυρνησσὸν καὶ Πήδασον· αὐτὰρ ἐμὲ Ζεὺς
εἰρύσαθ᾽, ὅς μοι ἐπῶρσε μένος λαιψηρά τε γοῦνα.
ἦ κε δάμην ὑπὸ χερσὶν Ἀχιλλῆος καὶ Ἀθήνης,
95 ἥ οἱ πρόσθεν ἰοῦσα τίθει φάος ἠδ᾽ ἐκέλευεν
ἔγχεϊ χαλκείῳ Λέλεγας καὶ Τρῶας ἐναίρειν.
τῶ οὐκ ἔστ᾽ Ἀχιλῆος ἐναντίον ἄνδρα μάχεσθαι·
αἰεὶ γὰρ πάρα εἷς γε θεῶν, ὃς λοιγὸν ἀμύνει.
καὶ δ᾽ ἄλλως τοῦ γ᾽ ἰθὺ βέλος πέτετ᾽, οὐδ᾽ ἀπολήγει
100 πρὶν χροὸς ἀνδρομέοιο διελθέμεν. εἰ δὲ θεός περ
ἶσον τείνειεν πολέμου τέλος, οὔ κε μάλα ῥέα
νικήσει᾽, οὐδ᾽ εἰ παγχάλκεος εὔχεται εἶναι.»
Τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπεν ἄναξ Διὸς υἱὸς Ἀπόλλων·
«ἥρως, ἀλλ᾽ ἄγε καὶ σὺ θεοῖς αἰειγενέτῃσιν
105 εὔχεο· καὶ δὲ σέ φασι Διὸς κούρης Ἀφροδίτης
ἐκγεγάμεν, κεῖνος δὲ χερείονος ἐκ θεοῦ ἐστίν·
ἡ μὲν γὰρ Διός ἐσθ᾽, ἡ δ᾽ ἐξ ἁλίοιο γέροντος.
ἀλλ᾽ ἰθὺς φέρε χαλκὸν ἀτειρέα, μηδέ σε πάμπαν
λευγαλέοις ἐπέεσσιν ἀποτρεπέτω καὶ ἀρειῇ.»
110 Ὣς εἰπὼν ἔμπνευσε μένος μέγα ποιμένι λαῶν,
βῆ δὲ διὰ προμάχων κεκορυθμένος αἴθοπι χαλκῷ.
οὐδ᾽ ἔλαθ᾽ Ἀγχίσαο πάϊς λευκώλενον Ἥρην
ἀντία Πηλεΐωνος ἰὼν ἀνὰ οὐλαμὸν ἀνδρῶν·
ἡ δ᾽ ἄμυδις στήσασα θεοὺς μετὰ μῦθον ἔειπε·
115 «φράζεσθον δὴ σφῶϊ, Ποσείδαον καὶ Ἀθήνη,
ἐν φρεσὶν ὑμετέρῃσιν, ὅπως ἔσται τάδε ἔργα.
Αἰνείας ὅδ᾽ ἔβη κεκορυθμένος αἴθοπι χαλκῷ
ἀντία Πηλεΐωνος, ἀνῆκε δὲ Φοῖβος Ἀπόλλων.
ἀλλ᾽ ἄγεθ᾽, ἡμεῖς πέρ μιν ἀποτρωπῶμεν ὀπίσσω
120 αὐτόθεν· ἤ τις ἔπειτα καὶ ἡμείων Ἀχιλῆϊ
παρσταίη, δοίη δὲ κράτος μέγα, μηδέ τι θυμῷ
δευέσθω, ἵνα εἰδῇ ὅ μιν φιλέουσιν ἄριστοι
ἀθανάτων, οἱ δ᾽ αὖτ᾽ ἀνεμώλιοι οἳ τὸ πάρος περ
Τρωσὶν ἀμύνουσιν πόλεμον καὶ δηϊοτῆτα.
125 πάντες δ᾽ Οὐλύμποιο κατήλθομεν ἀντιόωντες
τῆσδε μάχης, ἵνα μή τι μετὰ Τρώεσσι πάθῃσι
σήμερον· ὕστερον αὖτε τὰ πείσεται ἅσσα οἱ Αἶσα
γιγνομένῳ ἐπένησε λίνῳ, ὅτε μιν τέκε μήτηρ.
εἰ δ᾽ Ἀχιλεὺς οὐ ταῦτα θεῶν ἐκ πεύσεται ὀμφῆς,
130 δείσετ᾽ ἔπειθ᾽, ὅτε κέν τις ἐναντίβιον θεὸς ἔλθῃ
ἐν πολέμῳ· χαλεποὶ δὲ θεοὶ φαίνεσθαι ἐναργεῖς.»
Τὴν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα Ποσειδάων ἐνοσίχθων·
«Ἥρη, μὴ χαλέπαινε παρὲκ νόον· οὐδέ τί σε χρή.
οὐκ ἂν ἔγωγ᾽ ἐθέλοιμι θεοὺς ἔριδι ξυνελάσσαι
135 ἡμέας τοὺς ἄλλους, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτεροί εἰμεν·
ἀλλ᾽ ἡμεῖς μὲν ἔπειτα καθεζώμεσθα κιόντες
ἐκ πάτου ἐς σκοπιήν, πόλεμος δ᾽ ἄνδρεσσι μελήσει.
εἰ δέ κ᾽ Ἄρης ἄρχωσι μάχης ἢ Φοῖβος Ἀπόλλων,
ἢ Ἀχιλῆ᾽ ἴσχωσι καὶ οὐκ εἰῶσι μάχεσθαι,
140 αὐτίκ᾽ ἔπειτα καὶ ἄμμι παρ᾽ αὐτόθι νεῖκος ὀρεῖται
φυλόπιδος· μάλα δ᾽ ὦκα διακρινθέντας ὀΐω
ἂψ ἴμεν Οὔλυμπόνδε θεῶν μεθ᾽ ὁμήγυριν ἄλλων,
ἡμετέρῃς ὑπὸ χερσὶν ἀναγκαίηφι δαμέντας.»
Ὣς ἄρα φωνήσας ἡγήσατο κυανοχαίτης
145 τεῖχος ἐς ἀμφίχυτον Ἡρακλῆος θείοιο,
ὑψηλόν, τό ῥά οἱ Τρῶες καὶ Παλλὰς Ἀθήνη
ποίεον, ὄφρα τὸ κῆτος ὑπεκπροφυγὼν ἀλέαιτο,
ὁππότε μιν σεύαιτο ἀπ᾽ ἠϊόνος πεδίονδε.
ἔνθα Ποσειδάων κατ᾽ ἄρ᾽ ἕζετο καὶ θεοὶ ἄλλοι,
150 ἀμφὶ δ᾽ ἄρ᾽ ἄρρηκτον νεφέλην ὤμοισιν ἕσαντο·
οἱ δ᾽ ἑτέρωσε καθῖζον ἐπ᾽ ὀφρύσι Καλλικολώνης
ἀμφὶ σέ, ἤϊε Φοῖβε, καὶ Ἄρηα πτολίπορθον.
Ὣς οἱ μέν ῥ᾽ ἑκάτερθε καθήατο μητιόωντες
βουλάς· ἀρχέμεναι δὲ δυσηλεγέος πολέμοιο
155 ὄκνεον ἀμφότεροι, Ζεὺς δ᾽ ἥμενος ὕψι κέλευε.
Τῶν δ᾽ ἅπαν ἐπλήσθη πεδίον καὶ λάμπετο χαλκῷ,
ἀνδρῶν ἠδ᾽ ἵππων· κάρκαιρε δὲ γαῖα πόδεσσιν
ὀρνυμένων ἄμυδις. δύο δ᾽ ἀνέρες ἔξοχ᾽ ἄριστοι
ἐς μέσον ἀμφοτέρων συνίτην μεμαῶτε μάχεσθαι,
160 Αἰνείας τ᾽ Ἀγχισιάδης καὶ δῖος Ἀχιλλεύς.
Αἰνείας δὲ πρῶτος ἀπειλήσας ἐβεβήκει,
νευστάζων κόρυθι βριαρῇ· ἀτὰρ ἀσπίδα θοῦριν
πρόσθεν ἔχε στέρνοιο, τίνασσε δὲ χάλκεον ἔγχος.
Πηλεΐδης δ᾽ ἑτέρωθεν ἐναντίον ὦρτο λέων ὥς,
165 σίντης, ὅν τε καὶ ἄνδρες ἀποκτάμεναι μεμάασιν
ἀγρόμενοι πᾶς δῆμος· ὁ δὲ πρῶτον μὲν ἀτίζων
ἔρχεται, ἀλλ᾽ ὅτε κέν τις ἀρηϊθόων αἰζηῶν
δουρὶ βάλῃ, ἐάλη τε χανών, περί τ᾽ ἀφρὸς ὀδόντας
γίγνεται, ἐν δέ τέ οἱ κραδίῃ στένει ἄλκιμον ἦτορ,
170 οὐρῇ δὲ πλευράς τε καὶ ἰσχία ἀμφοτέρωθεν
μαστίεται, ἑὲ δ᾽ αὐτὸν ἐποτρύνει μαχέσασθαι,
γλαυκιόων δ᾽ ἰθὺς φέρεται μένει, ἤν τινα πέφνῃ
ἀνδρῶν, ἢ αὐτὸς φθίεται πρώτῳ ἐν ὁμίλῳ·
ὣς Ἀχιλῆ᾽ ὄτρυνε μένος καὶ θυμὸς ἀγήνωρ
175 ἀντίον ἐλθέμεναι μεγαλήτορος Αἰνείαο.
οἱ δ᾽ ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ᾽ ἀλλήλοισιν ἰόντες,
τὸν πρότερος προσέειπε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς·
«Αἰνεία, τί σὺ τόσσον ὁμίλου πολλὸν ἐπελθὼν
ἔστης; ἦ σέ γε θυμὸς ἐμοὶ μαχέσασθαι ἀνώγει
180 ἐλπόμενον Τρώεσσιν ἀνάξειν ἱπποδάμοισι
τιμῆς τῆς Πριάμου; ἀτὰρ εἴ κεν ἔμ᾽ ἐξεναρίξῃς,
οὔ τοι τοὔνεκά γε Πρίαμος γέρας ἐν χερὶ θήσει·
εἰσὶν γάρ οἱ παῖδες, ὁ δ᾽ ἔμπεδος οὐδ᾽ ἀεσίφρων.
ἦ νύ τί τοι Τρῶες τέμενος τάμον ἔξοχον ἄλλων,
185 καλὸν φυταλιῆς καὶ ἀρούρης, ὄφρα νέμηαι,
αἴ κεν ἐμὲ κτείνῃς; χαλεπῶς δέ σ᾽ ἔολπα τὸ ῥέξειν.
ἤδη μὲν σέ γέ φημι καὶ ἄλλοτε δουρὶ φοβῆσαι.
ἦ οὐ μέμνῃ ὅτε πέρ σε βοῶν ἄπο μοῦνον ἐόντα
σεῦα κατ᾽ Ἰδαίων ὀρέων ταχέεσσι πόδεσσι
190 καρπαλίμως; τότε δ᾽ οὔ τι μετατροπαλίζεο φεύγων.
ἔνθεν δ᾽ ἐς Λυρνησσὸν ὑπέκφυγες· αὐτὰρ ἐγὼ τὴν
πέρσα μεθορμηθεὶς σὺν Ἀθήνῃ καὶ Διὶ πατρί,
ληϊάδας δὲ γυναῖκας ἐλεύθερον ἦμαρ ἀπούρας
ἦγον· ἀτὰρ σὲ Ζεὺς ἐρρύσατο καὶ θεοὶ ἄλλοι.
195 ἀλλ᾽ οὐ νῦν ἐρύεσθαι ὀΐομαι, ὡς ἐνὶ θυμῷ
βάλλεαι· ἀλλά σ᾽ ἔγωγ᾽ ἀναχωρήσαντα κελεύω
ἐς πληθὺν ἰέναι, μηδ᾽ ἀντίος ἵστασ᾽ ἐμεῖο,
πρίν τι κακὸν παθέειν· ῥεχθὲν δέ τε νήπιος ἔγνω.»
Τὸν δ᾽ αὖτ᾽ Αἰνείας ἀπαμείβετο φώνησέν τε·
200 «Πηλεΐδη, μὴ δὴ ἐπέεσσί με νηπύτιον ὣς
ἔλπεο δειδίξεσθαι, ἐπεὶ σάφα οἶδα καὶ αὐτὸς
ἠμὲν κερτομίας ἠδ᾽ αἴσυλα μυθήσασθαι.
ἴδμεν δ᾽ ἀλλήλων γενεήν, ἴδμεν δὲ τοκῆας,
πρόκλυτ᾽ ἀκούοντες ἔπεα θνητῶν ἀνθρώπων·
205 ὄψει δ᾽ οὔτ᾽ ἄρ πω σὺ ἐμοὺς ἴδες οὔτ᾽ ἄρ᾽ ἐγὼ σούς.
φασὶ σὲ μὲν Πηλῆος ἀμύμονος ἔκγονον εἶναι,
μητρὸς δ᾽ ἐκ Θέτιδος καλλιπλοκάμου ἁλοσύδνης·
αὐτὰρ ἐγὼν υἱὸς μεγαλήτορος Ἀγχίσαο
εὔχομαι ἐκγεγάμεν, μήτηρ δέ μοί ἐστ᾽ Ἀφροδίτη·
210 τῶν δὴ νῦν ἕτεροί γε φίλον παῖδα κλαύσονται
σήμερον· οὐ γάρ φημ᾽ ἐπέεσσί γε νηπυτίοισιν
ὧδε διακρινθέντε μάχης ἒξ ἀπονέεσθαι.
εἰ δ᾽ ἐθέλεις καὶ ταῦτα δαήμεναι, ὄφρ᾽ ἐῢ εἰδῇς
ἡμετέρην γενεήν, πολλοὶ δέ μιν ἄνδρες ἴσασι·
215 Δάρδανον αὖ πρῶτον τέκετο νεφεληγερέτα Ζεύς,
κτίσσε δὲ Δαρδανίην, ἐπεὶ οὔ πω Ἴλιος ἱρὴ
ἐν πεδίῳ πεπόλιστο, πόλις μερόπων ἀνθρώπων,
ἀλλ᾽ ἔθ᾽ ὑπωρείας ᾤκεον πολυπίδακος Ἴδης.
Δάρδανος αὖ τέκεθ᾽ υἱὸν Ἐριχθόνιον βασιλῆα,
220 ὃς δὴ ἀφνειότατος γένετο θνητῶν ἀνθρώπων·
τοῦ τρισχίλιαι ἵπποι ἕλος κάτα βουκολέοντο
θήλειαι, πώλοισιν ἀγαλλόμεναι ἀταλῇσι.
τάων καὶ Βορέης ἠράσσατο βοσκομενάων,
ἵππῳ δ᾽ εἰσάμενος παρελέξατο κυανοχαίτῃ·
225 αἱ δ᾽ ὑποκυσάμεναι ἔτεκον δυοκαίδεκα πώλους.
αἱ δ᾽ ὅτε μὲν σκιρτῷεν ἐπὶ ζείδωρον ἄρουραν,
ἄκρον ἐπ᾽ ἀνθερίκων καρπὸν θέον οὐδὲ κατέκλων·
ἀλλ᾽ ὅτε δὴ σκιρτῷεν ἐπ᾽ εὐρέα νῶτα θαλάσσης,
ἄκρον ἐπὶ ῥηγμῖνος ἁλὸς πολιοῖο θέεσκον.
230 Τρῶα δ᾽ Ἐριχθόνιος τέκετο Τρώεσσιν ἄνακτα·
Τρωὸς δ᾽ αὖ τρεῖς παῖδες ἀμύμονες ἐξεγένοντο,
Ἶλός τ᾽ Ἀσσάρακός τε καὶ ἀντίθεος Γανυμήδης,
ὃς δὴ κάλλιστος γένετο θνητῶν ἀνθρώπων·
τὸν καὶ ἀνηρείψαντο θεοὶ Διὶ οἰνοχοεύειν
235 κάλλεος εἵνεκα οἷο, ἵν᾽ ἀθανάτοισι μετείη.
Ἶλος δ᾽ αὖ τέκεθ᾽ υἱὸν ἀμύμονα Λαομέδοντα·
Λαομέδων δ᾽ ἄρα Τιθωνὸν τέκετο Πρίαμόν τε
Λάμπον τε Κλυτίον θ᾽ Ἱκετάονά τ᾽, ὄζον Ἄρηος·
Ἀσσάρακος δὲ Κάπυν, ὁ δ᾽ ἄρ᾽ Ἀγχίσην τέκε παῖδα·
240 αὐτὰρ ἔμ᾽ Ἀγχίσης, Πρίαμος δὲ τέχ᾽ Ἕκτορα δῖον.
ταύτης τοι γενεῆς τε καὶ αἵματος εὔχομαι εἶναι.
Ζεὺς δ᾽ ἀρετὴν ἄνδρεσσιν ὀφέλλει τε μινύθει τε,
ὅππως κεν ἐθέλῃσιν· ὁ γὰρ κάρτιστος ἁπάντων.
ἀλλ᾽ ἄγε μηκέτι ταῦτα λεγώμεθα νηπύτιοι ὥς,
245 ἑσταότ᾽ ἐν μέσσῃ ὑσμίνῃ δηϊοτῆτος.
ἔστι γὰρ ἀμφοτέροισιν ὀνείδεα μυθήσασθαι
πολλὰ μάλ᾽, οὐδ᾽ ἂν νηῦς ἑκατόζυγος ἄχθος ἄροιτο.
στρεπτὴ δὲ γλῶσσ᾽ ἐστὶ βροτῶν, πολέες δ᾽ ἔνι μῦθοι
παντοῖοι, ἐπέων δὲ πολὺς νομὸς ἔνθα καὶ ἔνθα.
250 ὁπποῖόν κ᾽ εἴπῃσθα ἔπος, τοῖόν κ᾽ ἐπακούσαις.
ἀλλὰ τίη ἔριδας καὶ νείκεα νῶϊν ἀνάγκη
νεικεῖν ἀλλήλοισιν ἐναντίον, ὥς τε γυναῖκας,
αἵ τε χολωσάμεναι ἔριδος πέρι θυμοβόροιο
νεικεῦσ᾽ ἀλλήλῃσι μέσην ἐς ἄγυιαν ἰοῦσαι,
255 πόλλ᾽ ἐτεά τε καὶ οὐκί· χόλος δέ τε καὶ τὰ κελεύει.
ἀλκῆς δ᾽ οὔ μ᾽ ἐπέεσσιν ἀποτρέψεις μεμαῶτα
πρὶν χαλκῷ μαχέσασθαι ἐναντίον· ἀλλ᾽ ἄγε θᾶσσον
γευσόμεθ᾽ ἀλλήλων χαλκήρεσιν ἐγχείῃσιν.»
Ἦ ῥα, καὶ ἐν δεινῷ σάκει ἤλασεν ὄβριμον ἔγχος,
260 σμερδαλέῳ· μέγα δ᾽ ἀμφὶ σάκος μύκε δουρὸς ἀκωκῇ.
Πηλεΐδης δὲ σάκος μὲν ἀπὸ ἕο χειρὶ παχείῃ
ἔσχετο ταρβήσας· φάτο γὰρ δολιχόσκιον ἔγχος
ῥέα διελεύσεσθαι μεγαλήτορος Αἰνείαο,
νήπιος, οὐδ᾽ ἐνόησε κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμὸν
265 ὡς οὐ ῥηΐδι᾽ ἐστὶ θεῶν ἐρικυδέα δῶρα
ἀνδράσι γε θνητοῖσι δαμήμεναι οὐδ᾽ ὑποείκειν.
οὐδὲ τότ᾽ Αἰνείαο δαΐφρονος ὄβριμον ἔγχος
ῥῆξε σάκος· χρυσὸς γὰρ ἐρύκακε, δῶρα θεοῖο·
ἀλλὰ δύω μὲν ἔλασσε διὰ πτύχας, αἱ δ᾽ ἄρ᾽ ἔτι τρεῖς
270 ἦσαν, ἐπεὶ πέντε πτύχας ἤλασε κυλλοποδίων,
τὰς δύο χαλκείας, δύο δ᾽ ἔνδοθι κασσιτέροιο,
τὴν δὲ μίαν χρυσέην, τῇ ῥ᾽ ἔσχετο μείλινον ἔγχος.
Δεύτερος αὖτ᾽ Ἀχιλεὺς προΐει δολιχόσκιον ἔγχος,
καὶ βάλεν Αἰνείαο κατ᾽ ἀσπίδα πάντοσ᾽ ἐΐσην,
275 ἄντυγ᾽ ὕπο πρώτην, ᾗ λεπτότατος θέε χαλκός,
λεπτοτάτη δ᾽ ἐπέην ῥινὸς βοός· ἡ δὲ διαπρὸ
Πηλιὰς ἤϊξεν μελίη, λάκε δ᾽ ἀσπὶς ὑπ᾽ αὐτῆς.
Αἰνείας δ᾽ ἐάλη καὶ ἀπὸ ἕθεν ἀσπίδ᾽ ἀνέσχε
δείσας· ἐγχείη δ᾽ ἄρ᾽ ὑπὲρ νώτου ἐνὶ γαίῃ
280 ἔστη ἱεμένη, διὰ δ᾽ ἀμφοτέρους ἕλε κύκλους
ἀσπίδος ἀμφιβρότης· ὁ δ᾽ ἀλευάμενος δόρυ μακρὸν
ἔστη, κὰδ δ᾽ ἄχος οἱ χύτο μυρίον ὀφθαλμοῖσι,
ταρβήσας ὅ οἱ ἄγχι πάγη βέλος. αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς
ἐμμεμαὼς ἐπόρουσεν ἐρυσσάμενος ξίφος ὀξύ,
285 σμερδαλέα ἰάχων· ὁ δὲ χερμάδιον λάβε χειρὶ
Αἰνείας, μέγα ἔργον, ὃ οὐ δύο γ᾽ ἄνδρε φέροιεν,
οἷοι νῦν βροτοί εἰσ᾽· ὁ δέ μιν ῥέα πάλλε καὶ οἶος.
ἔνθα κεν Αἰνείας μὲν ἐπεσσύμενον βάλε πέτρῳ
ἢ κόρυθ᾽ ἠὲ σάκος, τό οἱ ἤρκεσε λυγρὸν ὄλεθρον,
290 τὸν δέ κε Πηλεΐδης σχεδὸν ἄορι θυμὸν ἀπηύρα,
εἰ μὴ ἄρ᾽ ὀξὺ νόησε Ποσειδάων ἐνοσίχθων·
αὐτίκα δ᾽ ἀθανάτοισι θεοῖς μετὰ μῦθον ἔειπεν·
«ὢ πόποι, ἦ μοι ἄχος μεγαλήτορος Αἰνείαο,
ὃς τάχα Πηλεΐωνι δαμεὶς Ἄϊδόσδε κάτεισι,
295 πειθόμενος μύθοισιν Ἀπόλλωνος ἑκάτοιο,
νήπιος, οὐδέ τί οἱ χραισμήσει λυγρὸν ὄλεθρον.
ἀλλὰ τίη νῦν οὗτος ἀναίτιος ἄλγεα πάσχει,
μὰψ ἕνεκ᾽ ἀλλοτρίων ἀχέων, κεχαρισμένα δ᾽ αἰεὶ
δῶρα θεοῖσι δίδωσι, τοὶ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν;
300 ἀλλ᾽ ἄγεθ᾽ ἡμεῖς πέρ μιν ὑπὲκ θανάτου ἀγάγωμεν,
μή πως καὶ Κρονίδης κεχολώσεται, αἴ κεν Ἀχιλλεὺς
τόνδε κατακτείνῃ· μόριμον δέ οἵ ἐστ᾽ ἀλέασθαι,
ὄφρα μὴ ἄσπερμος γενεὴ καὶ ἄφαντος ὄληται
Δαρδάνου, ὃν Κρονίδης περὶ πάντων φίλατο παίδων,
305 οἳ ἕθεν ἐξεγένοντο γυναικῶν τε θνητάων.
ἤδη γὰρ Πριάμου γενεὴν ἤχθηρε Κρονίων·
νῦν δὲ δὴ Αἰνείαο βίη Τρώεσσιν ἀνάξει
καὶ παίδων παῖδες, τοί κεν μετόπισθε γένωνται.»
Τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα βοῶπις πότνια Ἥρη·
310 «ἐννοσίγαι᾽, αὐτὸς σὺ μετὰ φρεσὶ σῇσι νόησον
Αἰνείαν, ἤ κέν μιν ἐρύσσεαι, ἦ κεν ἐάσῃς
Πηλεΐδῃ Ἀχιλῆϊ δαμήμεναι, ἐσθλὸν ἐόντα.
ἤτοι μὲν γὰρ νῶϊ πολέας ὠμόσσαμεν ὅρκους
πᾶσι μετ᾽ ἀθανάτοισιν, ἐγὼ καὶ Παλλὰς Ἀθήνη,
315 μή ποτ᾽ ἐπὶ Τρώεσσιν ἀλεξήσειν κακὸν ἦμαρ,
μηδ᾽ ὁπότ᾽ ἂν Τροίη μαλερῷ πυρὶ πᾶσα δάηται
καιομένη, καίωσι δ᾽ ἀρήϊοι υἷες Ἀχαιῶν.»
Αὐτὰρ ἐπεὶ τό γ᾽ ἄκουσε Ποσειδάων ἐνοσίχθων,
βῆ ῥ᾽ ἴμεν ἄν τε μάχην καὶ ἀνὰ κλόνον ἐγχειάων,
320 ἷξε δ᾽ ὅθ᾽ Αἰνείας ἠδ᾽ ὁ κλυτὸς ἦεν Ἀχιλλεύς.
αὐτίκα τῷ μὲν ἔπειτα κατ᾽ ὀφθαλμῶν χέεν ἀχλύν,
Πηλεΐδῃ Ἀχιλῆϊ· ὁ δὲ μελίην εὔχαλκον
ἀσπίδος ἐξέρυσεν μεγαλήτορος Αἰνείαο·
καὶ τὴν μὲν προπάροιθε ποδῶν Ἀχιλῆος ἔθηκεν,
325 Αἰνείαν δ᾽ ἔσσευεν ἀπὸ χθονὸς ὑψόσ᾽ ἀείρας.
πολλὰς δὲ στίχας ἡρώων, πολλὰς δὲ καὶ ἵππων
Αἰνείας ὑπερᾶλτο θεοῦ ἀπὸ χειρὸς ὀρούσας,
ἷξε δ᾽ ἐπ᾽ ἐσχατιὴν πολυάϊκος πολέμοιο,
ἔνθα τε Καύκωνες πόλεμον μέτα θωρήσσοντο.
330 τῷ δὲ μάλ᾽ ἐγγύθεν ἦλθε Ποσειδάων ἐνοσίχθων,
καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
«Αἰνεία, τίς σ᾽ ὧδε θεῶν ἀτέοντα κελεύει
ἀντία Πηλεΐωνος ὑπερθύμοιο μάχεσθαι,
ὃς σεῦ ἅμα κρείσσων καὶ φίλτερος ἀθανάτοισιν;
335 ἀλλ᾽ ἀναχωρῆσαι, ὅτε κεν συμβλήσεαι αὐτῷ,
μὴ καὶ ὑπὲρ μοῖραν δόμον Ἄϊδος εἰσαφίκηαι.
αὐτὰρ ἐπεί κ᾽ Ἀχιλεὺς θάνατον καὶ πότμον ἐπίσπῃ,
θαρσήσας δὴ ἔπειτα μετὰ πρώτοισι μάχεσθαι·
οὐ μὲν γάρ τίς σ᾽ ἄλλος Ἀχαιῶν ἐξεναρίξει.»
340 Ὣς εἰπὼν λίπεν αὐτόθ᾽, ἐπεὶ διεπέφραδε πάντα.
αἶψα δ᾽ ἔπειτ᾽ Ἀχιλῆος ἀπ᾽ ὀφθαλμῶν σκέδασ᾽ ἀχλὺν
θεσπεσίην· ὁ δ᾽ ἔπειτα μέγ᾽ ἔξιδεν ὀφθαλμοῖσιν,
ὀχθήσας δ᾽ ἄρα εἶπε πρὸς ὃν μεγαλήτορα θυμόν·
«ὢ πόποι, ἦ μέγα θαῦμα τόδ᾽ ὀφθαλμοῖσιν ὁρῶμαι·
345 ἔγχος μὲν τόδε κεῖται ἐπὶ χθονός, οὐδέ τι φῶτα
λεύσσω, τῷ ἐφέηκα κατακτάμεναι μενεαίνων.
ἦ ῥα καὶ Αἰνείας φίλος ἀθανάτοισι θεοῖσιν
ἦεν· ἀτάρ μιν ἔφην μὰψ αὔτως εὐχετάασθαι.
ἐρρέτω· οὔ οἱ θυμὸς ἐμεῦ ἔτι πειρηθῆναι
350 ἔσσεται, ὃς καὶ νῦν φύγεν ἄσμενος ἐκ θανάτοιο.
ἀλλ᾽ ἄγε δὴ Δαναοῖσι φιλοπτολέμοισι κελεύσας
τῶν ἄλλων Τρώων πειρήσομαι ἀντίος ἐλθών.»
Ἦ, καὶ ἐπὶ στίχας ἆλτο, κέλευε δὲ φωτὶ ἑκάστῳ·
«μηκέτι νῦν Τρώων ἑκὰς ἕστατε, δῖοι Ἀχαιοί,
355 ἀλλ᾽ ἄγ᾽ ἀνὴρ ἄντ᾽ ἀνδρὸς ἴτω, μεμάτω δὲ μάχεσθαι.
ἀργαλέον δέ μοί ἐστι καὶ ἰφθίμῳ περ ἐόντι
τοσσούσδ᾽ ἀνθρώπους ἐφέπειν καὶ πᾶσι μάχεσθαι·
οὐδέ κ᾽ Ἄρης, ὅς περ θεὸς ἄμβροτος, οὐδέ κ᾽ Ἀθήνη
τοσσῆσδ᾽ ὑσμίνης ἐφέποι στόμα καὶ πονέοιτο·
360 ἀλλ᾽ ὅσσον μὲν ἐγὼ δύναμαι χερσίν τε ποσίν τε
καὶ σθένει, οὔ μ᾽ ἔτι φημὶ μεθησέμεν οὐδ᾽ ἠβαιόν,
ἀλλὰ μάλα στιχὸς εἶμι διαμπερές, οὐδέ τιν᾽ οἴω
Τρώων χαιρήσειν, ὅς τις σχεδὸν ἔγχεος ἔλθῃ.»
Ὣς φάτ᾽ ἐποτρύνων· Τρώεσσι δὲ φαίδιμος Ἕκτωρ
365 κέκλεθ᾽ ὁμοκλήσας, φάτο δ᾽ ἴμεναι ἄντ᾽ Ἀχιλῆος·
«Τρῶες ὑπέρθυμοι, μὴ δείδιτε Πηλεΐωνα.
καί κεν ἐγὼν ἐπέεσσι καὶ ἀθανάτοισι μαχοίμην·
ἔγχεϊ δ᾽ ἀργαλέον, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτεροί εἰσιν.
οὐδ᾽ Ἀχιλεὺς πάντεσσι τέλος μύθοις ἐπιθήσει,
370 ἀλλὰ τὸ μὲν τελέει, τὸ δὲ καὶ μεσσηγὺ κολούει.
τοῦ δ᾽ ἐγὼ ἀντίος εἶμι, καὶ εἰ πυρὶ χεῖρας ἔοικεν,
εἰ πυρὶ χεῖρας ἔοικε, μένος δ᾽ αἴθωνι σιδήρῳ.»
Ὣς φάτ᾽ ἐποτρύνων, οἱ δ᾽ ἀντίοι ἔγχε᾽ ἄειραν
Τρῶες· τῶν δ᾽ ἄμυδις μίχθη μένος, ὦρτο δ᾽ ἀϋτή.
375 καὶ τότ᾽ ἄρ᾽ Ἕκτορα εἶπε παραστὰς Φοῖβος Ἀπόλλων·
«Ἕκτορ, μηκέτι πάμπαν Ἀχιλλῆϊ προμάχιζε,
ἀλλὰ κατὰ πληθύν τε καὶ ἐκ φλοίσβοιο δέδεξο,
μή πώς σ᾽ ἠὲ βάλῃ ἠὲ σχεδὸν ἄορι τύψῃ.»
Ὣς ἔφαθ᾽, Ἕκτωρ δ᾽ αὖτις ἐδύσετο οὐλαμὸν ἀνδρῶν
380 ταρβήσας, ὅτ᾽ ἄκουσε θεοῦ ὄπα φωνήσαντος.
ἐν δ᾽ Ἀχιλεὺς Τρώεσσι θόρε φρεσὶν εἱμένος ἀλκήν,
σμερδαλέα ἰάχων, πρῶτον δ᾽ ἕλεν Ἰφιτίωνα,
ἐσθλὸν Ὀτρυντεΐδην, πολέων ἡγήτορα λαῶν,
ὃν νύμφη τέκε νηῒς Ὀτρυντῆϊ πτολιπόρθῳ
385 Τμώλῳ ὕπο νιφόεντι, Ὕδης ἐν πίονι δήμῳ·
τὸν δ᾽ ἰθὺς μεμαῶτα βάλ᾽ ἔγχεϊ δῖος Ἀχιλλεὺς
μέσσην κὰκ κεφαλήν· ἡ δ᾽ ἄνδιχα πᾶσα κεάσθη,
δούπησεν δὲ πεσών, ὁ δ᾽ ἐπεύξατο δῖος Ἀχιλλεύς·
«κεῖσαι, Ὀτρυντεΐδη, πάντων ἐκπαγλότατ᾽ ἀνδρῶν·
390 ἐνθάδε τοι θάνατος, γενεὴ δέ τοί ἐστ᾽ ἐπὶ λίμνῃ
Γυγαίῃ, ὅθι τοι τέμενος πατρώϊόν ἐστιν,
Ὕλλῳ ἐπ᾽ ἰχθυόεντι καὶ Ἕρμῳ δινήεντι.»
Ὣς ἔφατ᾽ εὐχόμενος, τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε.
τὸν μὲν Ἀχαιῶν ἵπποι ἐπισσώτροις δατέοντο
395 πρώτῃ ἐν ὑσμίνῃ· ὁ δ᾽ ἐπ᾽ αὐτῷ Δημολέοντα,
ἐσθλὸν ἀλεξητῆρα μάχης, Ἀντήνορος υἱόν,
νύξε κατὰ κρόταφον, κυνέης διὰ χαλκοπαρῄου.
οὐδ᾽ ἄρα χαλκείη κόρυς ἔσχεθεν, ἀλλὰ δι᾽ αὐτῆς
αἰχμὴ ἱεμένη ῥῆξ᾽ ὀστέον, ἐγκέφαλος δὲ
400 ἔνδον ἅπας πεπάλακτο· δάμασσε δέ μιν μεμαῶτα.
Ἱπποδάμαντα δ᾽ ἔπειτα καθ᾽ ἵππων ἀΐξαντα,
πρόσθεν ἕθεν φεύγοντα, μετάφρενον οὔτασε δουρί.
αὐτὰρ ὁ θυμὸν ἄϊσθε καὶ ἤρυγεν, ὡς ὅτε ταῦρος
ἤρυγεν ἑλκόμενος Ἑλικώνιον ἀμφὶ ἄνακτα
405 κούρων ἑλκόντων· γάνυται δέ τε τοῖς ἐνοσίχθων·
ὣς ἄρα τόν γ᾽ ἐρυγόντα λίπ᾽ ὀστέα θυμὸς ἀγήνωρ·
αὐτὰρ ὁ βῆ σὺν δουρὶ μετ᾽ ἀντίθεον Πολύδωρον
Πριαμίδην. τὸν δ᾽ οὔ τι πατὴρ εἴασκε μάχεσθαι,
οὕνεκά οἱ μετὰ παισὶ νεώτατος ἔσκε γόνοιο,
410 καί οἱ φίλτατος ἔσκε, πόδεσσι δὲ πάντας ἐνίκα·
δὴ τότε νηπιέῃσι ποδῶν ἀρετὴν ἀναφαίνων
θῦνε διὰ προμάχων, ἧος φίλον ὤλεσε θυμόν.
τὸν βάλε μέσσον ἄκοντι ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεὺς
νῶτα παραΐσσοντος, ὅθι ζωστῆρος ὀχῆες
415 χρύσειοι σύνεχον καὶ διπλόος ἤντετο θώρηξ·
ἀντικρὺ δὲ διέσχε παρ᾽ ὀμφαλὸν ἔγχεος αἰχμή,
γνὺξ δ᾽ ἔριπ᾽ οἰμώξας, νεφέλη δέ μιν ἀμφεκάλυψε
κυανέη, προτὶ οἷ δὲ λάβ᾽ ἔντερα χερσὶ λιασθείς.
Ἕκτωρ δ᾽ ὡς ἐνόησε κασίγνητον Πολύδωρον
420 ἔντερα χερσὶν ἔχοντα, λιαζόμενον ποτὶ γαίῃ,
κάρ ῥά οἱ ὀφθαλμῶν κέχυτ᾽ ἀχλύς· οὐδ᾽ ἄρ᾽ ἔτ᾽ ἔτλη
δηρὸν ἑκὰς στρωφᾶσθ᾽, ἀλλ᾽ ἀντίος ἦλθ᾽ Ἀχιλῆϊ
ὀξὺ δόρυ κραδάων, φλογὶ εἴκελος· αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς
ὡς εἶδ᾽, ὣς ἀνεπᾶλτο, καὶ εὐχόμενος ἔπος ηὔδα·
425 «ἐγγὺς ἀνὴρ ὃς ἐμόν γε μάλιστ᾽ ἐσεμάσσατο θυμόν,
ὅς μοι ἑταῖρον ἔπεφνε τετιμένον· οὐδ᾽ ἂν ἔτι δὴν
ἀλλήλους πτώσσοιμεν ἀνὰ πτολέμοιο γεφύρας.»
Ἦ, καὶ ὑπόδρα ἰδὼν προσεφώνεεν Ἕκτορα δῖον·
«ἆσσον ἴθ᾽, ὥς κεν θᾶσσον ὀλέθρου πείραθ᾽ ἵκηαι.»
430 Τὸν δ᾽ οὐ ταρβήσας προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ·
«Πηλεΐδη, μὴ δή μ᾽ ἐπέεσσί γε νηπύτιον ὣς
ἔλπεο δειδίξεσθαι, ἐπεὶ σάφα οἶδα καὶ αὐτὸς
ἠμὲν κερτομίας ἠδ᾽ αἴσυλα μυθήσασθαι.
οἶδα δ᾽ ὅτι σὺ μὲν ἐσθλός, ἐγὼ δὲ σέθεν πολὺ χείρων.
435 ἀλλ᾽ ἤτοι μὲν ταῦτα θεῶν ἐν γούνασι κεῖται,
αἴ κέ σε χειρότερός περ ἐὼν ἀπὸ θυμὸν ἕλωμαι
δουρὶ βαλών, ἐπεὶ ἦ καὶ ἐμὸν βέλος ὀξὺ πάροιθεν.»
Ἦ ῥα, καὶ ἀμπεπαλὼν προΐει δόρυ, καὶ τό γ᾽ Ἀθήνη
πνοιῇ Ἀχιλλῆος πάλιν ἔτραπε κυδαλίμοιο,
440 ἦκα μάλα ψύξασα· τὸ δ᾽ ἂψ ἵκεθ᾽ Ἕκτορα δῖον,
αὐτοῦ δὲ προπάροιθε ποδῶν πέσεν. αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς
ἐμμεμαὼς ἐπόρουσε κατακτάμεναι μενεαίνων,
σμερδαλέα ἰάχων· τὸν δ᾽ ἐξήρπαξεν Ἀπόλλων
ῥεῖα μάλ᾽ ὥς τε θεός, ἐκάλυψε δ᾽ ἄρ᾽ ἠέρι πολλῇ.
445 τρὶς μὲν ἔπειτ᾽ ἐπόρουσε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεὺς
ἔγχεϊ χαλκείῳ, τρὶς δ᾽ ἠέρα τύψε βαθεῖαν.
ἀλλ᾽ ὅτε δὴ τὸ τέταρτον ἐπέσσυτο δαίμονι ἶσος,
δεινὰ δ᾽ ὁμοκλήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
«ἐξ αὖ νῦν ἔφυγες θάνατον, κύον· ἦ τέ τοι ἄγχι
450 ἦλθε κακόν· νῦν αὖτέ σ᾽ ἐρύσατο Φοῖβος Ἀπόλλων,
ᾧ μέλλεις εὔχεσθαι ἰὼν ἐς δοῦπον ἀκόντων.
ἦ θήν σ᾽ ἐξανύω γε καὶ ὕστερον ἀντιβολήσας,
εἴ πού τις καὶ ἔμοιγε θεῶν ἐπιτάρροθός ἐστι.
νῦν αὖ τοὺς ἄλλους ἐπιείσομαι, ὅν κε κιχείω.»
455 Ὣς εἰπὼν Δρύοπ᾽ οὖτα κατ᾽ αὐχένα μέσσον ἄκοντι·
ἤριπε δὲ προπάροιθε ποδῶν· ὁ δὲ τὸν μὲν ἔασε,
Δημοῦχον δὲ Φιλητορίδην, ἠΰν τε μέγαν τε,
κὰγ γόνυ δουρὶ βαλὼν ἠρύκακε. τὸν μὲν ἔπειτα
οὐτάζων ξίφεϊ μεγάλῳ ἐξαίνυτο θυμόν·
460 αὐτὰρ ὁ Λαόγονον καὶ Δάρδανον, υἷε Βίαντος,
ἄμφω ἐφορμηθεὶς ἐξ ἵππων ὦσε χαμᾶζε,
τὸν μὲν δουρὶ βαλών, τὸν δὲ σχεδὸν ἄορι τύψας.
Τρῶα δ᾽ Ἀλαστορίδην, ― ὁ μὲν ἀντίος ἤλυθε γούνων,
εἴ πώς εὑ πεφίδοιτο λαβὼν καὶ ζωὸν ἀφείη,
465 μηδὲ κατακτείνειεν ὁμηλικίην ἐλεήσας,
νήπιος, οὐδὲ τὸ ᾔδη, ὃ οὐ πείσεσθαι ἔμελλεν·
οὐ γάρ τι γλυκύθυμος ἀνὴρ ἦν οὐδ᾽ ἀγανόφρων,
ἀλλὰ μάλ᾽ ἐμμεμαώς· ὁ μὲν ἥπτετο χείρεσι γούνων
ἱέμενος λίσσεσθ᾽, ὁ δὲ φασγάνῳ οὖτα καθ᾽ ἧπαρ·
470 ἐκ δέ οἱ ἧπαρ ὄλισθεν, ἀτὰρ μέλαν αἷμα κατ᾽ αὐτοῦ
κόλπον ἐνέπλησεν· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε
θυμοῦ δευόμενον· ὁ δὲ Μούλιον οὖτα παραστὰς
δουρὶ κατ᾽ οὖς· εἶθαρ δὲ δι᾽ οὔατος ἦλθ᾽ ἑτέροιο
αἰχμὴ χαλκείη· ὁ δ᾽ Ἀγήνορος υἱὸν Ἔχεκλον
475 μέσσην κὰκ κεφαλὴν ξίφει ἤλασε κωπήεντι,
πᾶν δ᾽ ὑπεθερμάνθη ξίφος αἵματι· τὸν δὲ κατ᾽ ὄσσε
ἔλλαβε πορφύρεος θάνατος καὶ μοῖρα κραταιή.
Δευκαλίωνα δ᾽ ἔπειθ᾽, ἵνα τε ξυνέχουσι τένοντες
ἀγκῶνος, τῇ τόν γε φίλης διὰ χειρὸς ἔπειρεν
480 αἰχμῇ χαλκείῃ· ὁ δέ μιν μένε χεῖρα βαρυνθείς,
πρόσθ᾽ ὁρόων θάνατον· ὁ δὲ φασγάνῳ αὐχένα θείνας
τῆλ᾽ αὐτῇ πήληκι κάρη βάλε· μυελὸς αὖτε
σφονδυλίων ἔκπαλθ᾽, ὁ δ᾽ ἐπὶ χθονὶ κεῖτο τανυσθείς.
αὐτὰρ ὁ βῆ ῥ᾽ ἰέναι μετ᾽ ἀμύμονα Πείρεω υἱόν,
485 ῾Ρίγμον, ὃς ἐκ Θρῄκης ἐριβώλακος εἰληλούθει·
τὸν βάλε μέσσον ἄκοντι, πάγη δ᾽ ἐν νηδύϊ χαλκός,
ἤριπε δ᾽ ἐξ ὀχέων· ὁ δ᾽ Ἀρηΐθοον θεράποντα
ἂψ ἵππους στρέψαντα μετάφρενον ὀξέϊ δουρὶ
νύξ᾽, ἀπὸ δ᾽ ἅρματος ὦσε· κυκήθησαν δέ οἱ ἵπποι.
490 Ὡς δ᾽ ἀναμαιμάει βαθέ᾽ ἄγκεα θεσπιδαὲς πῦρ
οὔρεος ἀζαλέοιο, βαθεῖα δὲ καίεται ὕλη,
πάντῃ τε κλονέων ἄνεμος φλόγα εἰλυφάζει,
ὣς ὅ γε πάντῃ θῦνε σὺν ἔγχεϊ δαίμονι ἶσος,
κτεινομένους ἐφέπων· ῥέε δ᾽ αἵματι γαῖα μέλαινα.
495 ὡς δ᾽ ὅτε τις ζεύξῃ βόας ἄρσενας εὐρυμετώπους
τριβέμεναι κρῖ λευκὸν ἐϋκτιμένῃ ἐν ἀλωῇ,
ῥίμφα τε λέπτ᾽ ἐγένοντο βοῶν ὑπὸ πόσσ᾽ ἐριμύκων,
ὣς ὑπ᾽ Ἀχιλλῆος μεγαθύμου μώνυχες ἵπποι
στεῖβον ὁμοῦ νέκυάς τε καὶ ἀσπίδας· αἵματι δ᾽ ἄξων
500 νέρθεν ἅπας πεπάλακτο καὶ ἄντυγες αἳ περὶ δίφρον,
ἃς ἄρ᾽ ἀφ᾽ ἱππείων ὁπλέων ῥαθάμιγγες ἔβαλλον
αἵ τ᾽ ἀπ᾽ ἐπισσώτρων· ὁ δὲ ἵετο κῦδος ἀρέσθαι
Πηλεΐδης, λύθρῳ δὲ παλάσσετο χεῖρας ἀάπτους.
Ιλιάδα – Τ
Πηγή greek-language.gr _ Homer Iliad t
greek-language.gr _ Homer – Iliad and Odyssey
Ὣς οἱ μὲν παρὰ νηυσὶ κορωνίσι θωρήσσοντο
ἀμφὶ σέ, Πηλέος υἱέ, μάχης ἀκόρητον Ἀχαιοί,
Τρῶες δ᾽ αὖθ᾽ ἑτέρωθεν ἐπὶ θρωσμῷ πεδίοιο·
Ζεὺς δὲ Θέμιστα κέλευσε θεοὺς ἀγορήνδε καλέσσαι
5 κρατὸς ἀπ᾽ Οὐλύμποιο πολυπτύχου· ἡ δ᾽ ἄρα πάντῃ
φοιτήσασα κέλευσε Διὸς πρὸς δῶμα νέεσθαι.
οὔτε τις οὖν ποταμῶν ἀπέην, νόσφ᾽ Ὠκεανοῖο,
οὔτ᾽ ἄρα νυμφάων, αἵ τ᾽ ἄλσεα καλὰ νέμονται
καὶ πηγὰς ποταμῶν καὶ πίσεα ποιήεντα.
10 ἐλθόντες δ᾽ ἐς δῶμα Διὸς νεφεληγερέταο
ξεστῇς αἰθούσῃσιν ἐνίζανον, ἃς Διὶ πατρὶ
Ἥφαιστος ποίησεν ἰδυίῃσι πραπίδεσσιν.
Ὣς οἱ μὲν Διὸς ἔνδον ἀγηγέρατ᾽· οὐδ᾽ ἐνοσίχθων
νηκούστησε θεᾶς, ἀλλ᾽ ἐξ ἁλὸς ἦλθε μετ᾽ αὐτούς,
15 ἷζε δ᾽ ἄρ᾽ ἐν μέσσοισι, Διὸς δ᾽ ἐξείρετο βουλήν·
«τίπτ᾽ αὖτ᾽, ἀργικέραυνε, θεοὺς ἀγορὴν δὲ κάλεσσας;
ἦ τι περὶ Τρώων καὶ Ἀχαιῶν μερμηρίζεις;
τῶν γὰρ νῦν ἄγχιστα μάχη πόλεμός τε δέδηε.»
Τὸν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς·
20 «ἔγνως, ἐννοσίγαιε, ἐμὴν ἐν στήθεσι βουλήν,
ὧν ἕνεκα ξυνάγειρα· μέλουσί μοι ὀλλύμενοί περ.
ἀλλ᾽ ἤτοι μὲν ἐγὼ μενέω πτυχὶ Οὐλύμποιο
ἥμενος, ἔνθ᾽ ὁρόων φρένα τέρψομαι· οἱ δὲ δὴ ἄλλοι
ἔρχεσθ᾽ ὄφρ᾽ ἂν ἵκησθε μετὰ Τρῶας καὶ Ἀχαιούς,
25 ἀμφοτέροισι δ᾽ ἀρήγεθ᾽, ὅπῃ νόος ἐστὶν ἑκάστου.
εἰ γὰρ Ἀχιλλεὺς οἶος ἐπὶ Τρώεσσι μαχεῖται,
οὐδὲ μίνυνθ᾽ ἕξουσι ποδώκεα Πηλεΐωνα.
καὶ δέ τί μιν καὶ πρόσθεν ὑποτρομέεσκον ὁρῶντες·
νῦν δ᾽ ὅτε δὴ καὶ θυμὸν ἑταίρου χώεται αἰνῶς,
30 δείδω μὴ καὶ τεῖχος ὑπέρμορον ἐξαλαπάξῃ.»
Ὣς ἔφατο Κρονίδης, πόλεμον δ᾽ ἀλίαστον ἔγειρε.
βὰν δ᾽ ἴμεναι πόλεμόνδε θεοί, δίχα θυμὸν ἔχοντες·
Ἥρη μὲν μετ᾽ ἀγῶνα νεῶν καὶ Παλλὰς Ἀθήνη
ἠδὲ Ποσειδάων γαιήοχος ἠδ᾽ ἐριούνης
35 Ἑρμείας, ὃς ἐπὶ φρεσὶ πευκαλίμῃσι κέκασται·
Ἥφαιστος δ᾽ ἅμα τοῖσι κίε σθένεϊ βλεμεαίνων,
χωλεύων, ὑπὸ δὲ κνῆμαι ῥώοντο ἀραιαί.
ἐς δὲ Τρῶας Ἄρης κορυθαίολος, αὐτὰρ ἅμ᾽ αὐτῷ
Φοῖβος ἀκερσεκόμης ἠδ᾽ Ἄρτεμις ἰοχέαιρα
40 Λητώ τε Ξάνθος τε φιλομμειδής τ᾽ Ἀφροδίτη.
Ἧος μέν ῥ᾽ ἀπάνευθε θεοὶ θνητῶν ἔσαν ἀνδρῶν,
τῆος Ἀχαιοὶ μὲν μέγα κύδανον, οὕνεκ᾽ Ἀχιλλεὺς
ἐξεφάνη, δηρὸν δὲ μάχης ἐπέπαυτ᾽ ἀλεγεινῆς·
Τρῶας δὲ τρόμος αἰνὸς ὑπήλυθε γυῖα ἕκαστον,
45 δειδιότας, ὅθ᾽ ὁρῶντο ποδώκεα Πηλεΐωνα
τεύχεσι λαμπόμενον, βροτολοιγῷ ἶσον Ἄρηϊ.
αὐτὰρ ἐπεὶ μεθ᾽ ὅμιλον Ὀλύμπιοι ἤλυθον ἀνδρῶν,
ὦρτο δ᾽ Ἔρις κρατερὴ λαοσσόος, αὖε δ᾽ Ἀθήνη,
στᾶσ᾽ ὁτὲ μὲν παρὰ τάφρον ὀρυκτὴν τείχεος ἐκτός,
50 ἄλλοτ᾽ ἐπ᾽ ἀκτάων ἐριδούπων μακρὸν ἀΰτει.
αὖε δ᾽ Ἄρης ἑτέρωθεν, ἐρεμνῇ λαίλαπι ἶσος,
ὀξὺ κατ᾽ ἀκροτάτης πόλιος Τρώεσσι κελεύων,
ἄλλοτε πὰρ Σιμόεντι θέων ἐπὶ Καλλικολώνῃ.
Ὣς τοὺς ἀμφοτέρους μάκαρες θεοὶ ὀτρύνοντες
55 σύμβαλον, ἐν δ᾽ αὐτοῖς ἔριδα ῥήγνυντο βαρεῖαν·
δεινὸν δὲ βρόντησε πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε
ὑψόθεν· αὐτὰρ νέρθε Ποσειδάων ἐτίναξε
γαῖαν ἀπειρεσίην ὀρέων τ᾽ αἰπεινὰ κάρηνα.
πάντες δ᾽ ἐσσείοντο πόδες πολυπίδακος Ἴδης
60 καὶ κορυφαί, Τρώων τε πόλις καὶ νῆες Ἀχαιῶν.
ἔδεισεν δ᾽ ὑπένερθεν ἄναξ ἐνέρων Ἀϊδωνεύς,
δείσας δ᾽ ἐκ θρόνου ἆλτο καὶ ἴαχε, μή οἱ ὕπερθε
γαῖαν ἀναρρήξειε Ποσειδάων ἐνοσίχθων,
οἰκία δὲ θνητοῖσι καὶ ἀθανάτοισι φανείη
65 σμερδαλέ᾽ εὐρώεντα, τά τε στυγέουσι θεοί περ·
τόσσος ἄρα κτύπος ὦρτο θεῶν ἔριδι ξυνιόντων.
ἤτοι μὲν γὰρ ἔναντα Ποσειδάωνος ἄνακτος
ἵστατ᾽ Ἀπόλλων Φοῖβος, ἔχων ἰὰ πτερόεντα,
ἄντα δ᾽ Ἐνυαλίοιο θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·
70 Ἥρῃ δ᾽ ἀντέστη χρυσηλάκατος κελαδεινὴ
Ἄρτεμις ἰοχέαιρα, κασιγνήτη ἑκάτοιο·
Λητοῖ δ᾽ ἀντέστη σῶκος ἐριούνιος Ἑρμῆς,
ἄντα δ᾽ ἄρ᾽ Ἡφαίστοιο μέγας ποταμὸς βαθυδίνης,
ὃν Ξάνθον καλέουσι θεοί, ἄνδρες δὲ Σκάμανδρον.
75 Ὣς οἱ μὲν θεοὶ ἄντα θεῶν ἴσαν· αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς
Ἕκτορος ἄντα μάλιστα λιλαίετο δῦναι ὅμιλον
Πριαμίδεω· τοῦ γάρ ῥα μάλιστά ἑ θυμὸς ἀνώγει
αἵματος ἆσαι Ἄρηα ταλαύρινον πολεμιστήν.
Αἰνείαν δ᾽ ἰθὺς λαοσσόος ὦρσεν Ἀπόλλων
80 ἀντία Πηλεΐωνος, ἐνῆκε δέ οἱ μένος ἠΰ·
υἱέϊ δὲ Πριάμοιο Λυκάονι εἴσατο φωνήν·
τῷ μιν ἐεισάμενος προσέφη Διὸς υἱὸς Ἀπόλλων·
«Αἰνεία, Τρώων βουληφόρε, ποῦ τοι ἀπειλαί,
ἃς Τρώων βασιλεῦσιν ὑπίσχεο οἰνοποτάζων,
85 Πηλεΐδεω Ἀχιλῆος ἐναντίβιον πολεμίξειν;»
Τὸν δ᾽ αὖτ᾽ Αἰνείας ἀπαμειβόμενος προσέειπε·
«Πριαμίδη, τί με ταῦτα καὶ οὐκ ἐθέλοντα κελεύεις,
ἀντία Πηλεΐωνος ὑπερθύμοιο μάχεσθαι;
οὐ μὲν γὰρ νῦν πρῶτα ποδώκεος ἄντ᾽ Ἀχιλῆος
90 στήσομαι, ἀλλ᾽ ἤδη με καὶ ἄλλοτε δουρὶ φόβησεν
ἐξ Ἴδης, ὅτε βουσὶν ἐπήλυθεν ἡμετέρῃσι,
πέρσε δὲ Λυρνησσὸν καὶ Πήδασον· αὐτὰρ ἐμὲ Ζεὺς
εἰρύσαθ᾽, ὅς μοι ἐπῶρσε μένος λαιψηρά τε γοῦνα.
ἦ κε δάμην ὑπὸ χερσὶν Ἀχιλλῆος καὶ Ἀθήνης,
95 ἥ οἱ πρόσθεν ἰοῦσα τίθει φάος ἠδ᾽ ἐκέλευεν
ἔγχεϊ χαλκείῳ Λέλεγας καὶ Τρῶας ἐναίρειν.
τῶ οὐκ ἔστ᾽ Ἀχιλῆος ἐναντίον ἄνδρα μάχεσθαι·
αἰεὶ γὰρ πάρα εἷς γε θεῶν, ὃς λοιγὸν ἀμύνει.
καὶ δ᾽ ἄλλως τοῦ γ᾽ ἰθὺ βέλος πέτετ᾽, οὐδ᾽ ἀπολήγει
100 πρὶν χροὸς ἀνδρομέοιο διελθέμεν. εἰ δὲ θεός περ
ἶσον τείνειεν πολέμου τέλος, οὔ κε μάλα ῥέα
νικήσει᾽, οὐδ᾽ εἰ παγχάλκεος εὔχεται εἶναι.»
Τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπεν ἄναξ Διὸς υἱὸς Ἀπόλλων·
«ἥρως, ἀλλ᾽ ἄγε καὶ σὺ θεοῖς αἰειγενέτῃσιν
105 εὔχεο· καὶ δὲ σέ φασι Διὸς κούρης Ἀφροδίτης
ἐκγεγάμεν, κεῖνος δὲ χερείονος ἐκ θεοῦ ἐστίν·
ἡ μὲν γὰρ Διός ἐσθ᾽, ἡ δ᾽ ἐξ ἁλίοιο γέροντος.
ἀλλ᾽ ἰθὺς φέρε χαλκὸν ἀτειρέα, μηδέ σε πάμπαν
λευγαλέοις ἐπέεσσιν ἀποτρεπέτω καὶ ἀρειῇ.»
110 Ὣς εἰπὼν ἔμπνευσε μένος μέγα ποιμένι λαῶν,
βῆ δὲ διὰ προμάχων κεκορυθμένος αἴθοπι χαλκῷ.
οὐδ᾽ ἔλαθ᾽ Ἀγχίσαο πάϊς λευκώλενον Ἥρην
ἀντία Πηλεΐωνος ἰὼν ἀνὰ οὐλαμὸν ἀνδρῶν·
ἡ δ᾽ ἄμυδις στήσασα θεοὺς μετὰ μῦθον ἔειπε·
115 «φράζεσθον δὴ σφῶϊ, Ποσείδαον καὶ Ἀθήνη,
ἐν φρεσὶν ὑμετέρῃσιν, ὅπως ἔσται τάδε ἔργα.
Αἰνείας ὅδ᾽ ἔβη κεκορυθμένος αἴθοπι χαλκῷ
ἀντία Πηλεΐωνος, ἀνῆκε δὲ Φοῖβος Ἀπόλλων.
ἀλλ᾽ ἄγεθ᾽, ἡμεῖς πέρ μιν ἀποτρωπῶμεν ὀπίσσω
120 αὐτόθεν· ἤ τις ἔπειτα καὶ ἡμείων Ἀχιλῆϊ
παρσταίη, δοίη δὲ κράτος μέγα, μηδέ τι θυμῷ
δευέσθω, ἵνα εἰδῇ ὅ μιν φιλέουσιν ἄριστοι
ἀθανάτων, οἱ δ᾽ αὖτ᾽ ἀνεμώλιοι οἳ τὸ πάρος περ
Τρωσὶν ἀμύνουσιν πόλεμον καὶ δηϊοτῆτα.
125 πάντες δ᾽ Οὐλύμποιο κατήλθομεν ἀντιόωντες
τῆσδε μάχης, ἵνα μή τι μετὰ Τρώεσσι πάθῃσι
σήμερον· ὕστερον αὖτε τὰ πείσεται ἅσσα οἱ Αἶσα
γιγνομένῳ ἐπένησε λίνῳ, ὅτε μιν τέκε μήτηρ.
εἰ δ᾽ Ἀχιλεὺς οὐ ταῦτα θεῶν ἐκ πεύσεται ὀμφῆς,
130 δείσετ᾽ ἔπειθ᾽, ὅτε κέν τις ἐναντίβιον θεὸς ἔλθῃ
ἐν πολέμῳ· χαλεποὶ δὲ θεοὶ φαίνεσθαι ἐναργεῖς.»
Τὴν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα Ποσειδάων ἐνοσίχθων·
«Ἥρη, μὴ χαλέπαινε παρὲκ νόον· οὐδέ τί σε χρή.
οὐκ ἂν ἔγωγ᾽ ἐθέλοιμι θεοὺς ἔριδι ξυνελάσσαι
135 ἡμέας τοὺς ἄλλους, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτεροί εἰμεν·
ἀλλ᾽ ἡμεῖς μὲν ἔπειτα καθεζώμεσθα κιόντες
ἐκ πάτου ἐς σκοπιήν, πόλεμος δ᾽ ἄνδρεσσι μελήσει.
εἰ δέ κ᾽ Ἄρης ἄρχωσι μάχης ἢ Φοῖβος Ἀπόλλων,
ἢ Ἀχιλῆ᾽ ἴσχωσι καὶ οὐκ εἰῶσι μάχεσθαι,
140 αὐτίκ᾽ ἔπειτα καὶ ἄμμι παρ᾽ αὐτόθι νεῖκος ὀρεῖται
φυλόπιδος· μάλα δ᾽ ὦκα διακρινθέντας ὀΐω
ἂψ ἴμεν Οὔλυμπόνδε θεῶν μεθ᾽ ὁμήγυριν ἄλλων,
ἡμετέρῃς ὑπὸ χερσὶν ἀναγκαίηφι δαμέντας.»
Ὣς ἄρα φωνήσας ἡγήσατο κυανοχαίτης
145 τεῖχος ἐς ἀμφίχυτον Ἡρακλῆος θείοιο,
ὑψηλόν, τό ῥά οἱ Τρῶες καὶ Παλλὰς Ἀθήνη
ποίεον, ὄφρα τὸ κῆτος ὑπεκπροφυγὼν ἀλέαιτο,
ὁππότε μιν σεύαιτο ἀπ᾽ ἠϊόνος πεδίονδε.
ἔνθα Ποσειδάων κατ᾽ ἄρ᾽ ἕζετο καὶ θεοὶ ἄλλοι,
150 ἀμφὶ δ᾽ ἄρ᾽ ἄρρηκτον νεφέλην ὤμοισιν ἕσαντο·
οἱ δ᾽ ἑτέρωσε καθῖζον ἐπ᾽ ὀφρύσι Καλλικολώνης
ἀμφὶ σέ, ἤϊε Φοῖβε, καὶ Ἄρηα πτολίπορθον.
Ὣς οἱ μέν ῥ᾽ ἑκάτερθε καθήατο μητιόωντες
βουλάς· ἀρχέμεναι δὲ δυσηλεγέος πολέμοιο
155 ὄκνεον ἀμφότεροι, Ζεὺς δ᾽ ἥμενος ὕψι κέλευε.
Τῶν δ᾽ ἅπαν ἐπλήσθη πεδίον καὶ λάμπετο χαλκῷ,
ἀνδρῶν ἠδ᾽ ἵππων· κάρκαιρε δὲ γαῖα πόδεσσιν
ὀρνυμένων ἄμυδις. δύο δ᾽ ἀνέρες ἔξοχ᾽ ἄριστοι
ἐς μέσον ἀμφοτέρων συνίτην μεμαῶτε μάχεσθαι,
160 Αἰνείας τ᾽ Ἀγχισιάδης καὶ δῖος Ἀχιλλεύς.
Αἰνείας δὲ πρῶτος ἀπειλήσας ἐβεβήκει,
νευστάζων κόρυθι βριαρῇ· ἀτὰρ ἀσπίδα θοῦριν
πρόσθεν ἔχε στέρνοιο, τίνασσε δὲ χάλκεον ἔγχος.
Πηλεΐδης δ᾽ ἑτέρωθεν ἐναντίον ὦρτο λέων ὥς,
165 σίντης, ὅν τε καὶ ἄνδρες ἀποκτάμεναι μεμάασιν
ἀγρόμενοι πᾶς δῆμος· ὁ δὲ πρῶτον μὲν ἀτίζων
ἔρχεται, ἀλλ᾽ ὅτε κέν τις ἀρηϊθόων αἰζηῶν
δουρὶ βάλῃ, ἐάλη τε χανών, περί τ᾽ ἀφρὸς ὀδόντας
γίγνεται, ἐν δέ τέ οἱ κραδίῃ στένει ἄλκιμον ἦτορ,
170 οὐρῇ δὲ πλευράς τε καὶ ἰσχία ἀμφοτέρωθεν
μαστίεται, ἑὲ δ᾽ αὐτὸν ἐποτρύνει μαχέσασθαι,
γλαυκιόων δ᾽ ἰθὺς φέρεται μένει, ἤν τινα πέφνῃ
ἀνδρῶν, ἢ αὐτὸς φθίεται πρώτῳ ἐν ὁμίλῳ·
ὣς Ἀχιλῆ᾽ ὄτρυνε μένος καὶ θυμὸς ἀγήνωρ
175 ἀντίον ἐλθέμεναι μεγαλήτορος Αἰνείαο.
οἱ δ᾽ ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ᾽ ἀλλήλοισιν ἰόντες,
τὸν πρότερος προσέειπε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς·
«Αἰνεία, τί σὺ τόσσον ὁμίλου πολλὸν ἐπελθὼν
ἔστης; ἦ σέ γε θυμὸς ἐμοὶ μαχέσασθαι ἀνώγει
180 ἐλπόμενον Τρώεσσιν ἀνάξειν ἱπποδάμοισι
τιμῆς τῆς Πριάμου; ἀτὰρ εἴ κεν ἔμ᾽ ἐξεναρίξῃς,
οὔ τοι τοὔνεκά γε Πρίαμος γέρας ἐν χερὶ θήσει·
εἰσὶν γάρ οἱ παῖδες, ὁ δ᾽ ἔμπεδος οὐδ᾽ ἀεσίφρων.
ἦ νύ τί τοι Τρῶες τέμενος τάμον ἔξοχον ἄλλων,
185 καλὸν φυταλιῆς καὶ ἀρούρης, ὄφρα νέμηαι,
αἴ κεν ἐμὲ κτείνῃς; χαλεπῶς δέ σ᾽ ἔολπα τὸ ῥέξειν.
ἤδη μὲν σέ γέ φημι καὶ ἄλλοτε δουρὶ φοβῆσαι.
ἦ οὐ μέμνῃ ὅτε πέρ σε βοῶν ἄπο μοῦνον ἐόντα
σεῦα κατ᾽ Ἰδαίων ὀρέων ταχέεσσι πόδεσσι
190 καρπαλίμως; τότε δ᾽ οὔ τι μετατροπαλίζεο φεύγων.
ἔνθεν δ᾽ ἐς Λυρνησσὸν ὑπέκφυγες· αὐτὰρ ἐγὼ τὴν
πέρσα μεθορμηθεὶς σὺν Ἀθήνῃ καὶ Διὶ πατρί,
ληϊάδας δὲ γυναῖκας ἐλεύθερον ἦμαρ ἀπούρας
ἦγον· ἀτὰρ σὲ Ζεὺς ἐρρύσατο καὶ θεοὶ ἄλλοι.
195 ἀλλ᾽ οὐ νῦν ἐρύεσθαι ὀΐομαι, ὡς ἐνὶ θυμῷ
βάλλεαι· ἀλλά σ᾽ ἔγωγ᾽ ἀναχωρήσαντα κελεύω
ἐς πληθὺν ἰέναι, μηδ᾽ ἀντίος ἵστασ᾽ ἐμεῖο,
πρίν τι κακὸν παθέειν· ῥεχθὲν δέ τε νήπιος ἔγνω.»
Τὸν δ᾽ αὖτ᾽ Αἰνείας ἀπαμείβετο φώνησέν τε·
200 «Πηλεΐδη, μὴ δὴ ἐπέεσσί με νηπύτιον ὣς
ἔλπεο δειδίξεσθαι, ἐπεὶ σάφα οἶδα καὶ αὐτὸς
ἠμὲν κερτομίας ἠδ᾽ αἴσυλα μυθήσασθαι.
ἴδμεν δ᾽ ἀλλήλων γενεήν, ἴδμεν δὲ τοκῆας,
πρόκλυτ᾽ ἀκούοντες ἔπεα θνητῶν ἀνθρώπων·
205 ὄψει δ᾽ οὔτ᾽ ἄρ πω σὺ ἐμοὺς ἴδες οὔτ᾽ ἄρ᾽ ἐγὼ σούς.
φασὶ σὲ μὲν Πηλῆος ἀμύμονος ἔκγονον εἶναι,
μητρὸς δ᾽ ἐκ Θέτιδος καλλιπλοκάμου ἁλοσύδνης·
αὐτὰρ ἐγὼν υἱὸς μεγαλήτορος Ἀγχίσαο
εὔχομαι ἐκγεγάμεν, μήτηρ δέ μοί ἐστ᾽ Ἀφροδίτη·
210 τῶν δὴ νῦν ἕτεροί γε φίλον παῖδα κλαύσονται
σήμερον· οὐ γάρ φημ᾽ ἐπέεσσί γε νηπυτίοισιν
ὧδε διακρινθέντε μάχης ἒξ ἀπονέεσθαι.
εἰ δ᾽ ἐθέλεις καὶ ταῦτα δαήμεναι, ὄφρ᾽ ἐῢ εἰδῇς
ἡμετέρην γενεήν, πολλοὶ δέ μιν ἄνδρες ἴσασι·
215 Δάρδανον αὖ πρῶτον τέκετο νεφεληγερέτα Ζεύς,
κτίσσε δὲ Δαρδανίην, ἐπεὶ οὔ πω Ἴλιος ἱρὴ
ἐν πεδίῳ πεπόλιστο, πόλις μερόπων ἀνθρώπων,
ἀλλ᾽ ἔθ᾽ ὑπωρείας ᾤκεον πολυπίδακος Ἴδης.
Δάρδανος αὖ τέκεθ᾽ υἱὸν Ἐριχθόνιον βασιλῆα,
220 ὃς δὴ ἀφνειότατος γένετο θνητῶν ἀνθρώπων·
τοῦ τρισχίλιαι ἵπποι ἕλος κάτα βουκολέοντο
θήλειαι, πώλοισιν ἀγαλλόμεναι ἀταλῇσι.
τάων καὶ Βορέης ἠράσσατο βοσκομενάων,
ἵππῳ δ᾽ εἰσάμενος παρελέξατο κυανοχαίτῃ·
225 αἱ δ᾽ ὑποκυσάμεναι ἔτεκον δυοκαίδεκα πώλους.
αἱ δ᾽ ὅτε μὲν σκιρτῷεν ἐπὶ ζείδωρον ἄρουραν,
ἄκρον ἐπ᾽ ἀνθερίκων καρπὸν θέον οὐδὲ κατέκλων·
ἀλλ᾽ ὅτε δὴ σκιρτῷεν ἐπ᾽ εὐρέα νῶτα θαλάσσης,
ἄκρον ἐπὶ ῥηγμῖνος ἁλὸς πολιοῖο θέεσκον.
230 Τρῶα δ᾽ Ἐριχθόνιος τέκετο Τρώεσσιν ἄνακτα·
Τρωὸς δ᾽ αὖ τρεῖς παῖδες ἀμύμονες ἐξεγένοντο,
Ἶλός τ᾽ Ἀσσάρακός τε καὶ ἀντίθεος Γανυμήδης,
ὃς δὴ κάλλιστος γένετο θνητῶν ἀνθρώπων·
τὸν καὶ ἀνηρείψαντο θεοὶ Διὶ οἰνοχοεύειν
235 κάλλεος εἵνεκα οἷο, ἵν᾽ ἀθανάτοισι μετείη.
Ἶλος δ᾽ αὖ τέκεθ᾽ υἱὸν ἀμύμονα Λαομέδοντα·
Λαομέδων δ᾽ ἄρα Τιθωνὸν τέκετο Πρίαμόν τε
Λάμπον τε Κλυτίον θ᾽ Ἱκετάονά τ᾽, ὄζον Ἄρηος·
Ἀσσάρακος δὲ Κάπυν, ὁ δ᾽ ἄρ᾽ Ἀγχίσην τέκε παῖδα·
240 αὐτὰρ ἔμ᾽ Ἀγχίσης, Πρίαμος δὲ τέχ᾽ Ἕκτορα δῖον.
ταύτης τοι γενεῆς τε καὶ αἵματος εὔχομαι εἶναι.
Ζεὺς δ᾽ ἀρετὴν ἄνδρεσσιν ὀφέλλει τε μινύθει τε,
ὅππως κεν ἐθέλῃσιν· ὁ γὰρ κάρτιστος ἁπάντων.
ἀλλ᾽ ἄγε μηκέτι ταῦτα λεγώμεθα νηπύτιοι ὥς,
245 ἑσταότ᾽ ἐν μέσσῃ ὑσμίνῃ δηϊοτῆτος.
ἔστι γὰρ ἀμφοτέροισιν ὀνείδεα μυθήσασθαι
πολλὰ μάλ᾽, οὐδ᾽ ἂν νηῦς ἑκατόζυγος ἄχθος ἄροιτο.
στρεπτὴ δὲ γλῶσσ᾽ ἐστὶ βροτῶν, πολέες δ᾽ ἔνι μῦθοι
παντοῖοι, ἐπέων δὲ πολὺς νομὸς ἔνθα καὶ ἔνθα.
250 ὁπποῖόν κ᾽ εἴπῃσθα ἔπος, τοῖόν κ᾽ ἐπακούσαις.
ἀλλὰ τίη ἔριδας καὶ νείκεα νῶϊν ἀνάγκη
νεικεῖν ἀλλήλοισιν ἐναντίον, ὥς τε γυναῖκας,
αἵ τε χολωσάμεναι ἔριδος πέρι θυμοβόροιο
νεικεῦσ᾽ ἀλλήλῃσι μέσην ἐς ἄγυιαν ἰοῦσαι,
255 πόλλ᾽ ἐτεά τε καὶ οὐκί· χόλος δέ τε καὶ τὰ κελεύει.
ἀλκῆς δ᾽ οὔ μ᾽ ἐπέεσσιν ἀποτρέψεις μεμαῶτα
πρὶν χαλκῷ μαχέσασθαι ἐναντίον· ἀλλ᾽ ἄγε θᾶσσον
γευσόμεθ᾽ ἀλλήλων χαλκήρεσιν ἐγχείῃσιν.»
Ἦ ῥα, καὶ ἐν δεινῷ σάκει ἤλασεν ὄβριμον ἔγχος,
260 σμερδαλέῳ· μέγα δ᾽ ἀμφὶ σάκος μύκε δουρὸς ἀκωκῇ.
Πηλεΐδης δὲ σάκος μὲν ἀπὸ ἕο χειρὶ παχείῃ
ἔσχετο ταρβήσας· φάτο γὰρ δολιχόσκιον ἔγχος
ῥέα διελεύσεσθαι μεγαλήτορος Αἰνείαο,
νήπιος, οὐδ᾽ ἐνόησε κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμὸν
265 ὡς οὐ ῥηΐδι᾽ ἐστὶ θεῶν ἐρικυδέα δῶρα
ἀνδράσι γε θνητοῖσι δαμήμεναι οὐδ᾽ ὑποείκειν.
οὐδὲ τότ᾽ Αἰνείαο δαΐφρονος ὄβριμον ἔγχος
ῥῆξε σάκος· χρυσὸς γὰρ ἐρύκακε, δῶρα θεοῖο·
ἀλλὰ δύω μὲν ἔλασσε διὰ πτύχας, αἱ δ᾽ ἄρ᾽ ἔτι τρεῖς
270 ἦσαν, ἐπεὶ πέντε πτύχας ἤλασε κυλλοποδίων,
τὰς δύο χαλκείας, δύο δ᾽ ἔνδοθι κασσιτέροιο,
τὴν δὲ μίαν χρυσέην, τῇ ῥ᾽ ἔσχετο μείλινον ἔγχος.
Δεύτερος αὖτ᾽ Ἀχιλεὺς προΐει δολιχόσκιον ἔγχος,
καὶ βάλεν Αἰνείαο κατ᾽ ἀσπίδα πάντοσ᾽ ἐΐσην,
275 ἄντυγ᾽ ὕπο πρώτην, ᾗ λεπτότατος θέε χαλκός,
λεπτοτάτη δ᾽ ἐπέην ῥινὸς βοός· ἡ δὲ διαπρὸ
Πηλιὰς ἤϊξεν μελίη, λάκε δ᾽ ἀσπὶς ὑπ᾽ αὐτῆς.
Αἰνείας δ᾽ ἐάλη καὶ ἀπὸ ἕθεν ἀσπίδ᾽ ἀνέσχε
δείσας· ἐγχείη δ᾽ ἄρ᾽ ὑπὲρ νώτου ἐνὶ γαίῃ
280 ἔστη ἱεμένη, διὰ δ᾽ ἀμφοτέρους ἕλε κύκλους
ἀσπίδος ἀμφιβρότης· ὁ δ᾽ ἀλευάμενος δόρυ μακρὸν
ἔστη, κὰδ δ᾽ ἄχος οἱ χύτο μυρίον ὀφθαλμοῖσι,
ταρβήσας ὅ οἱ ἄγχι πάγη βέλος. αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς
ἐμμεμαὼς ἐπόρουσεν ἐρυσσάμενος ξίφος ὀξύ,
285 σμερδαλέα ἰάχων· ὁ δὲ χερμάδιον λάβε χειρὶ
Αἰνείας, μέγα ἔργον, ὃ οὐ δύο γ᾽ ἄνδρε φέροιεν,
οἷοι νῦν βροτοί εἰσ᾽· ὁ δέ μιν ῥέα πάλλε καὶ οἶος.
ἔνθα κεν Αἰνείας μὲν ἐπεσσύμενον βάλε πέτρῳ
ἢ κόρυθ᾽ ἠὲ σάκος, τό οἱ ἤρκεσε λυγρὸν ὄλεθρον,
290 τὸν δέ κε Πηλεΐδης σχεδὸν ἄορι θυμὸν ἀπηύρα,
εἰ μὴ ἄρ᾽ ὀξὺ νόησε Ποσειδάων ἐνοσίχθων·
αὐτίκα δ᾽ ἀθανάτοισι θεοῖς μετὰ μῦθον ἔειπεν·
«ὢ πόποι, ἦ μοι ἄχος μεγαλήτορος Αἰνείαο,
ὃς τάχα Πηλεΐωνι δαμεὶς Ἄϊδόσδε κάτεισι,
295 πειθόμενος μύθοισιν Ἀπόλλωνος ἑκάτοιο,
νήπιος, οὐδέ τί οἱ χραισμήσει λυγρὸν ὄλεθρον.
ἀλλὰ τίη νῦν οὗτος ἀναίτιος ἄλγεα πάσχει,
μὰψ ἕνεκ᾽ ἀλλοτρίων ἀχέων, κεχαρισμένα δ᾽ αἰεὶ
δῶρα θεοῖσι δίδωσι, τοὶ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν;
300 ἀλλ᾽ ἄγεθ᾽ ἡμεῖς πέρ μιν ὑπὲκ θανάτου ἀγάγωμεν,
μή πως καὶ Κρονίδης κεχολώσεται, αἴ κεν Ἀχιλλεὺς
τόνδε κατακτείνῃ· μόριμον δέ οἵ ἐστ᾽ ἀλέασθαι,
ὄφρα μὴ ἄσπερμος γενεὴ καὶ ἄφαντος ὄληται
Δαρδάνου, ὃν Κρονίδης περὶ πάντων φίλατο παίδων,
305 οἳ ἕθεν ἐξεγένοντο γυναικῶν τε θνητάων.
ἤδη γὰρ Πριάμου γενεὴν ἤχθηρε Κρονίων·
νῦν δὲ δὴ Αἰνείαο βίη Τρώεσσιν ἀνάξει
καὶ παίδων παῖδες, τοί κεν μετόπισθε γένωνται.»
Τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα βοῶπις πότνια Ἥρη·
310 «ἐννοσίγαι᾽, αὐτὸς σὺ μετὰ φρεσὶ σῇσι νόησον
Αἰνείαν, ἤ κέν μιν ἐρύσσεαι, ἦ κεν ἐάσῃς
Πηλεΐδῃ Ἀχιλῆϊ δαμήμεναι, ἐσθλὸν ἐόντα.
ἤτοι μὲν γὰρ νῶϊ πολέας ὠμόσσαμεν ὅρκους
πᾶσι μετ᾽ ἀθανάτοισιν, ἐγὼ καὶ Παλλὰς Ἀθήνη,
315 μή ποτ᾽ ἐπὶ Τρώεσσιν ἀλεξήσειν κακὸν ἦμαρ,
μηδ᾽ ὁπότ᾽ ἂν Τροίη μαλερῷ πυρὶ πᾶσα δάηται
καιομένη, καίωσι δ᾽ ἀρήϊοι υἷες Ἀχαιῶν.»
Αὐτὰρ ἐπεὶ τό γ᾽ ἄκουσε Ποσειδάων ἐνοσίχθων,
βῆ ῥ᾽ ἴμεν ἄν τε μάχην καὶ ἀνὰ κλόνον ἐγχειάων,
320 ἷξε δ᾽ ὅθ᾽ Αἰνείας ἠδ᾽ ὁ κλυτὸς ἦεν Ἀχιλλεύς.
αὐτίκα τῷ μὲν ἔπειτα κατ᾽ ὀφθαλμῶν χέεν ἀχλύν,
Πηλεΐδῃ Ἀχιλῆϊ· ὁ δὲ μελίην εὔχαλκον
ἀσπίδος ἐξέρυσεν μεγαλήτορος Αἰνείαο·
καὶ τὴν μὲν προπάροιθε ποδῶν Ἀχιλῆος ἔθηκεν,
325 Αἰνείαν δ᾽ ἔσσευεν ἀπὸ χθονὸς ὑψόσ᾽ ἀείρας.
πολλὰς δὲ στίχας ἡρώων, πολλὰς δὲ καὶ ἵππων
Αἰνείας ὑπερᾶλτο θεοῦ ἀπὸ χειρὸς ὀρούσας,
ἷξε δ᾽ ἐπ᾽ ἐσχατιὴν πολυάϊκος πολέμοιο,
ἔνθα τε Καύκωνες πόλεμον μέτα θωρήσσοντο.
330 τῷ δὲ μάλ᾽ ἐγγύθεν ἦλθε Ποσειδάων ἐνοσίχθων,
καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
«Αἰνεία, τίς σ᾽ ὧδε θεῶν ἀτέοντα κελεύει
ἀντία Πηλεΐωνος ὑπερθύμοιο μάχεσθαι,
ὃς σεῦ ἅμα κρείσσων καὶ φίλτερος ἀθανάτοισιν;
335 ἀλλ᾽ ἀναχωρῆσαι, ὅτε κεν συμβλήσεαι αὐτῷ,
μὴ καὶ ὑπὲρ μοῖραν δόμον Ἄϊδος εἰσαφίκηαι.
αὐτὰρ ἐπεί κ᾽ Ἀχιλεὺς θάνατον καὶ πότμον ἐπίσπῃ,
θαρσήσας δὴ ἔπειτα μετὰ πρώτοισι μάχεσθαι·
οὐ μὲν γάρ τίς σ᾽ ἄλλος Ἀχαιῶν ἐξεναρίξει.»
340 Ὣς εἰπὼν λίπεν αὐτόθ᾽, ἐπεὶ διεπέφραδε πάντα.
αἶψα δ᾽ ἔπειτ᾽ Ἀχιλῆος ἀπ᾽ ὀφθαλμῶν σκέδασ᾽ ἀχλὺν
θεσπεσίην· ὁ δ᾽ ἔπειτα μέγ᾽ ἔξιδεν ὀφθαλμοῖσιν,
ὀχθήσας δ᾽ ἄρα εἶπε πρὸς ὃν μεγαλήτορα θυμόν·
«ὢ πόποι, ἦ μέγα θαῦμα τόδ᾽ ὀφθαλμοῖσιν ὁρῶμαι·
345 ἔγχος μὲν τόδε κεῖται ἐπὶ χθονός, οὐδέ τι φῶτα
λεύσσω, τῷ ἐφέηκα κατακτάμεναι μενεαίνων.
ἦ ῥα καὶ Αἰνείας φίλος ἀθανάτοισι θεοῖσιν
ἦεν· ἀτάρ μιν ἔφην μὰψ αὔτως εὐχετάασθαι.
ἐρρέτω· οὔ οἱ θυμὸς ἐμεῦ ἔτι πειρηθῆναι
350 ἔσσεται, ὃς καὶ νῦν φύγεν ἄσμενος ἐκ θανάτοιο.
ἀλλ᾽ ἄγε δὴ Δαναοῖσι φιλοπτολέμοισι κελεύσας
τῶν ἄλλων Τρώων πειρήσομαι ἀντίος ἐλθών.»
Ἦ, καὶ ἐπὶ στίχας ἆλτο, κέλευε δὲ φωτὶ ἑκάστῳ·
«μηκέτι νῦν Τρώων ἑκὰς ἕστατε, δῖοι Ἀχαιοί,
355 ἀλλ᾽ ἄγ᾽ ἀνὴρ ἄντ᾽ ἀνδρὸς ἴτω, μεμάτω δὲ μάχεσθαι.
ἀργαλέον δέ μοί ἐστι καὶ ἰφθίμῳ περ ἐόντι
τοσσούσδ᾽ ἀνθρώπους ἐφέπειν καὶ πᾶσι μάχεσθαι·
οὐδέ κ᾽ Ἄρης, ὅς περ θεὸς ἄμβροτος, οὐδέ κ᾽ Ἀθήνη
τοσσῆσδ᾽ ὑσμίνης ἐφέποι στόμα καὶ πονέοιτο·
360 ἀλλ᾽ ὅσσον μὲν ἐγὼ δύναμαι χερσίν τε ποσίν τε
καὶ σθένει, οὔ μ᾽ ἔτι φημὶ μεθησέμεν οὐδ᾽ ἠβαιόν,
ἀλλὰ μάλα στιχὸς εἶμι διαμπερές, οὐδέ τιν᾽ οἴω
Τρώων χαιρήσειν, ὅς τις σχεδὸν ἔγχεος ἔλθῃ.»
Ὣς φάτ᾽ ἐποτρύνων· Τρώεσσι δὲ φαίδιμος Ἕκτωρ
365 κέκλεθ᾽ ὁμοκλήσας, φάτο δ᾽ ἴμεναι ἄντ᾽ Ἀχιλῆος·
«Τρῶες ὑπέρθυμοι, μὴ δείδιτε Πηλεΐωνα.
καί κεν ἐγὼν ἐπέεσσι καὶ ἀθανάτοισι μαχοίμην·
ἔγχεϊ δ᾽ ἀργαλέον, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτεροί εἰσιν.
οὐδ᾽ Ἀχιλεὺς πάντεσσι τέλος μύθοις ἐπιθήσει,
370 ἀλλὰ τὸ μὲν τελέει, τὸ δὲ καὶ μεσσηγὺ κολούει.
τοῦ δ᾽ ἐγὼ ἀντίος εἶμι, καὶ εἰ πυρὶ χεῖρας ἔοικεν,
εἰ πυρὶ χεῖρας ἔοικε, μένος δ᾽ αἴθωνι σιδήρῳ.»
Ὣς φάτ᾽ ἐποτρύνων, οἱ δ᾽ ἀντίοι ἔγχε᾽ ἄειραν
Τρῶες· τῶν δ᾽ ἄμυδις μίχθη μένος, ὦρτο δ᾽ ἀϋτή.
375 καὶ τότ᾽ ἄρ᾽ Ἕκτορα εἶπε παραστὰς Φοῖβος Ἀπόλλων·
«Ἕκτορ, μηκέτι πάμπαν Ἀχιλλῆϊ προμάχιζε,
ἀλλὰ κατὰ πληθύν τε καὶ ἐκ φλοίσβοιο δέδεξο,
μή πώς σ᾽ ἠὲ βάλῃ ἠὲ σχεδὸν ἄορι τύψῃ.»
Ὣς ἔφαθ᾽, Ἕκτωρ δ᾽ αὖτις ἐδύσετο οὐλαμὸν ἀνδρῶν
380 ταρβήσας, ὅτ᾽ ἄκουσε θεοῦ ὄπα φωνήσαντος.
ἐν δ᾽ Ἀχιλεὺς Τρώεσσι θόρε φρεσὶν εἱμένος ἀλκήν,
σμερδαλέα ἰάχων, πρῶτον δ᾽ ἕλεν Ἰφιτίωνα,
ἐσθλὸν Ὀτρυντεΐδην, πολέων ἡγήτορα λαῶν,
ὃν νύμφη τέκε νηῒς Ὀτρυντῆϊ πτολιπόρθῳ
385 Τμώλῳ ὕπο νιφόεντι, Ὕδης ἐν πίονι δήμῳ·
τὸν δ᾽ ἰθὺς μεμαῶτα βάλ᾽ ἔγχεϊ δῖος Ἀχιλλεὺς
μέσσην κὰκ κεφαλήν· ἡ δ᾽ ἄνδιχα πᾶσα κεάσθη,
δούπησεν δὲ πεσών, ὁ δ᾽ ἐπεύξατο δῖος Ἀχιλλεύς·
«κεῖσαι, Ὀτρυντεΐδη, πάντων ἐκπαγλότατ᾽ ἀνδρῶν·
390 ἐνθάδε τοι θάνατος, γενεὴ δέ τοί ἐστ᾽ ἐπὶ λίμνῃ
Γυγαίῃ, ὅθι τοι τέμενος πατρώϊόν ἐστιν,
Ὕλλῳ ἐπ᾽ ἰχθυόεντι καὶ Ἕρμῳ δινήεντι.»
Ὣς ἔφατ᾽ εὐχόμενος, τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε.
τὸν μὲν Ἀχαιῶν ἵπποι ἐπισσώτροις δατέοντο
395 πρώτῃ ἐν ὑσμίνῃ· ὁ δ᾽ ἐπ᾽ αὐτῷ Δημολέοντα,
ἐσθλὸν ἀλεξητῆρα μάχης, Ἀντήνορος υἱόν,
νύξε κατὰ κρόταφον, κυνέης διὰ χαλκοπαρῄου.
οὐδ᾽ ἄρα χαλκείη κόρυς ἔσχεθεν, ἀλλὰ δι᾽ αὐτῆς
αἰχμὴ ἱεμένη ῥῆξ᾽ ὀστέον, ἐγκέφαλος δὲ
400 ἔνδον ἅπας πεπάλακτο· δάμασσε δέ μιν μεμαῶτα.
Ἱπποδάμαντα δ᾽ ἔπειτα καθ᾽ ἵππων ἀΐξαντα,
πρόσθεν ἕθεν φεύγοντα, μετάφρενον οὔτασε δουρί.
αὐτὰρ ὁ θυμὸν ἄϊσθε καὶ ἤρυγεν, ὡς ὅτε ταῦρος
ἤρυγεν ἑλκόμενος Ἑλικώνιον ἀμφὶ ἄνακτα
405 κούρων ἑλκόντων· γάνυται δέ τε τοῖς ἐνοσίχθων·
ὣς ἄρα τόν γ᾽ ἐρυγόντα λίπ᾽ ὀστέα θυμὸς ἀγήνωρ·
αὐτὰρ ὁ βῆ σὺν δουρὶ μετ᾽ ἀντίθεον Πολύδωρον
Πριαμίδην. τὸν δ᾽ οὔ τι πατὴρ εἴασκε μάχεσθαι,
οὕνεκά οἱ μετὰ παισὶ νεώτατος ἔσκε γόνοιο,
410 καί οἱ φίλτατος ἔσκε, πόδεσσι δὲ πάντας ἐνίκα·
δὴ τότε νηπιέῃσι ποδῶν ἀρετὴν ἀναφαίνων
θῦνε διὰ προμάχων, ἧος φίλον ὤλεσε θυμόν.
τὸν βάλε μέσσον ἄκοντι ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεὺς
νῶτα παραΐσσοντος, ὅθι ζωστῆρος ὀχῆες
415 χρύσειοι σύνεχον καὶ διπλόος ἤντετο θώρηξ·
ἀντικρὺ δὲ διέσχε παρ᾽ ὀμφαλὸν ἔγχεος αἰχμή,
γνὺξ δ᾽ ἔριπ᾽ οἰμώξας, νεφέλη δέ μιν ἀμφεκάλυψε
κυανέη, προτὶ οἷ δὲ λάβ᾽ ἔντερα χερσὶ λιασθείς.
Ἕκτωρ δ᾽ ὡς ἐνόησε κασίγνητον Πολύδωρον
420 ἔντερα χερσὶν ἔχοντα, λιαζόμενον ποτὶ γαίῃ,
κάρ ῥά οἱ ὀφθαλμῶν κέχυτ᾽ ἀχλύς· οὐδ᾽ ἄρ᾽ ἔτ᾽ ἔτλη
δηρὸν ἑκὰς στρωφᾶσθ᾽, ἀλλ᾽ ἀντίος ἦλθ᾽ Ἀχιλῆϊ
ὀξὺ δόρυ κραδάων, φλογὶ εἴκελος· αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς
ὡς εἶδ᾽, ὣς ἀνεπᾶλτο, καὶ εὐχόμενος ἔπος ηὔδα·
425 «ἐγγὺς ἀνὴρ ὃς ἐμόν γε μάλιστ᾽ ἐσεμάσσατο θυμόν,
ὅς μοι ἑταῖρον ἔπεφνε τετιμένον· οὐδ᾽ ἂν ἔτι δὴν
ἀλλήλους πτώσσοιμεν ἀνὰ πτολέμοιο γεφύρας.»
Ἦ, καὶ ὑπόδρα ἰδὼν προσεφώνεεν Ἕκτορα δῖον·
«ἆσσον ἴθ᾽, ὥς κεν θᾶσσον ὀλέθρου πείραθ᾽ ἵκηαι.»
430 Τὸν δ᾽ οὐ ταρβήσας προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ·
«Πηλεΐδη, μὴ δή μ᾽ ἐπέεσσί γε νηπύτιον ὣς
ἔλπεο δειδίξεσθαι, ἐπεὶ σάφα οἶδα καὶ αὐτὸς
ἠμὲν κερτομίας ἠδ᾽ αἴσυλα μυθήσασθαι.
οἶδα δ᾽ ὅτι σὺ μὲν ἐσθλός, ἐγὼ δὲ σέθεν πολὺ χείρων.
435 ἀλλ᾽ ἤτοι μὲν ταῦτα θεῶν ἐν γούνασι κεῖται,
αἴ κέ σε χειρότερός περ ἐὼν ἀπὸ θυμὸν ἕλωμαι
δουρὶ βαλών, ἐπεὶ ἦ καὶ ἐμὸν βέλος ὀξὺ πάροιθεν.»
Ἦ ῥα, καὶ ἀμπεπαλὼν προΐει δόρυ, καὶ τό γ᾽ Ἀθήνη
πνοιῇ Ἀχιλλῆος πάλιν ἔτραπε κυδαλίμοιο,
440 ἦκα μάλα ψύξασα· τὸ δ᾽ ἂψ ἵκεθ᾽ Ἕκτορα δῖον,
αὐτοῦ δὲ προπάροιθε ποδῶν πέσεν. αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς
ἐμμεμαὼς ἐπόρουσε κατακτάμεναι μενεαίνων,
σμερδαλέα ἰάχων· τὸν δ᾽ ἐξήρπαξεν Ἀπόλλων
ῥεῖα μάλ᾽ ὥς τε θεός, ἐκάλυψε δ᾽ ἄρ᾽ ἠέρι πολλῇ.
445 τρὶς μὲν ἔπειτ᾽ ἐπόρουσε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεὺς
ἔγχεϊ χαλκείῳ, τρὶς δ᾽ ἠέρα τύψε βαθεῖαν.
ἀλλ᾽ ὅτε δὴ τὸ τέταρτον ἐπέσσυτο δαίμονι ἶσος,
δεινὰ δ᾽ ὁμοκλήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
«ἐξ αὖ νῦν ἔφυγες θάνατον, κύον· ἦ τέ τοι ἄγχι
450 ἦλθε κακόν· νῦν αὖτέ σ᾽ ἐρύσατο Φοῖβος Ἀπόλλων,
ᾧ μέλλεις εὔχεσθαι ἰὼν ἐς δοῦπον ἀκόντων.
ἦ θήν σ᾽ ἐξανύω γε καὶ ὕστερον ἀντιβολήσας,
εἴ πού τις καὶ ἔμοιγε θεῶν ἐπιτάρροθός ἐστι.
νῦν αὖ τοὺς ἄλλους ἐπιείσομαι, ὅν κε κιχείω.»
455 Ὣς εἰπὼν Δρύοπ᾽ οὖτα κατ᾽ αὐχένα μέσσον ἄκοντι·
ἤριπε δὲ προπάροιθε ποδῶν· ὁ δὲ τὸν μὲν ἔασε,
Δημοῦχον δὲ Φιλητορίδην, ἠΰν τε μέγαν τε,
κὰγ γόνυ δουρὶ βαλὼν ἠρύκακε. τὸν μὲν ἔπειτα
οὐτάζων ξίφεϊ μεγάλῳ ἐξαίνυτο θυμόν·
460 αὐτὰρ ὁ Λαόγονον καὶ Δάρδανον, υἷε Βίαντος,
ἄμφω ἐφορμηθεὶς ἐξ ἵππων ὦσε χαμᾶζε,
τὸν μὲν δουρὶ βαλών, τὸν δὲ σχεδὸν ἄορι τύψας.
Τρῶα δ᾽ Ἀλαστορίδην, ― ὁ μὲν ἀντίος ἤλυθε γούνων,
εἴ πώς εὑ πεφίδοιτο λαβὼν καὶ ζωὸν ἀφείη,
465 μηδὲ κατακτείνειεν ὁμηλικίην ἐλεήσας,
νήπιος, οὐδὲ τὸ ᾔδη, ὃ οὐ πείσεσθαι ἔμελλεν·
οὐ γάρ τι γλυκύθυμος ἀνὴρ ἦν οὐδ᾽ ἀγανόφρων,
ἀλλὰ μάλ᾽ ἐμμεμαώς· ὁ μὲν ἥπτετο χείρεσι γούνων
ἱέμενος λίσσεσθ᾽, ὁ δὲ φασγάνῳ οὖτα καθ᾽ ἧπαρ·
470 ἐκ δέ οἱ ἧπαρ ὄλισθεν, ἀτὰρ μέλαν αἷμα κατ᾽ αὐτοῦ
κόλπον ἐνέπλησεν· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε
θυμοῦ δευόμενον· ὁ δὲ Μούλιον οὖτα παραστὰς
δουρὶ κατ᾽ οὖς· εἶθαρ δὲ δι᾽ οὔατος ἦλθ᾽ ἑτέροιο
αἰχμὴ χαλκείη· ὁ δ᾽ Ἀγήνορος υἱὸν Ἔχεκλον
475 μέσσην κὰκ κεφαλὴν ξίφει ἤλασε κωπήεντι,
πᾶν δ᾽ ὑπεθερμάνθη ξίφος αἵματι· τὸν δὲ κατ᾽ ὄσσε
ἔλλαβε πορφύρεος θάνατος καὶ μοῖρα κραταιή.
Δευκαλίωνα δ᾽ ἔπειθ᾽, ἵνα τε ξυνέχουσι τένοντες
ἀγκῶνος, τῇ τόν γε φίλης διὰ χειρὸς ἔπειρεν
480 αἰχμῇ χαλκείῃ· ὁ δέ μιν μένε χεῖρα βαρυνθείς,
πρόσθ᾽ ὁρόων θάνατον· ὁ δὲ φασγάνῳ αὐχένα θείνας
τῆλ᾽ αὐτῇ πήληκι κάρη βάλε· μυελὸς αὖτε
σφονδυλίων ἔκπαλθ᾽, ὁ δ᾽ ἐπὶ χθονὶ κεῖτο τανυσθείς.
αὐτὰρ ὁ βῆ ῥ᾽ ἰέναι μετ᾽ ἀμύμονα Πείρεω υἱόν,
485 ῾Ρίγμον, ὃς ἐκ Θρῄκης ἐριβώλακος εἰληλούθει·
τὸν βάλε μέσσον ἄκοντι, πάγη δ᾽ ἐν νηδύϊ χαλκός,
ἤριπε δ᾽ ἐξ ὀχέων· ὁ δ᾽ Ἀρηΐθοον θεράποντα
ἂψ ἵππους στρέψαντα μετάφρενον ὀξέϊ δουρὶ
νύξ᾽, ἀπὸ δ᾽ ἅρματος ὦσε· κυκήθησαν δέ οἱ ἵπποι.
490 Ὡς δ᾽ ἀναμαιμάει βαθέ᾽ ἄγκεα θεσπιδαὲς πῦρ
οὔρεος ἀζαλέοιο, βαθεῖα δὲ καίεται ὕλη,
πάντῃ τε κλονέων ἄνεμος φλόγα εἰλυφάζει,
ὣς ὅ γε πάντῃ θῦνε σὺν ἔγχεϊ δαίμονι ἶσος,
κτεινομένους ἐφέπων· ῥέε δ᾽ αἵματι γαῖα μέλαινα.
495 ὡς δ᾽ ὅτε τις ζεύξῃ βόας ἄρσενας εὐρυμετώπους
τριβέμεναι κρῖ λευκὸν ἐϋκτιμένῃ ἐν ἀλωῇ,
ῥίμφα τε λέπτ᾽ ἐγένοντο βοῶν ὑπὸ πόσσ᾽ ἐριμύκων,
ὣς ὑπ᾽ Ἀχιλλῆος μεγαθύμου μώνυχες ἵπποι
στεῖβον ὁμοῦ νέκυάς τε καὶ ἀσπίδας· αἵματι δ᾽ ἄξων
500 νέρθεν ἅπας πεπάλακτο καὶ ἄντυγες αἳ περὶ δίφρον,
ἃς ἄρ᾽ ἀφ᾽ ἱππείων ὁπλέων ῥαθάμιγγες ἔβαλλον
αἵ τ᾽ ἀπ᾽ ἐπισσώτρων· ὁ δὲ ἵετο κῦδος ἀρέσθαι
Πηλεΐδης, λύθρῳ δὲ παλάσσετο χεῖρας ἀάπτους.
Ιλιάδα – Τ
Θεομαχία.
Έτσι αρματώνοντ᾽ οι Αχαιοί προς τα κυρτά καράβια
ολόγυρά σου, αχόρταγε στον πόλεμον, Πηλείδη,
και οι Τρώες αρματώνονταν στον όχθον του πεδίου·
κι είπεν ο Ζευς της Θέμιστος απ᾽ την κορφήν του Ολύμπου,
5 να συναθροίσει τους θεούς, και αυτή παντού γυρνώντας
τους εκαλούσε στου Διός να συναχθούν το δώμα.
Κανείς από τους ποταμούς δεν έλειψεν ή μόνος
ο Ωκεανός, δεν έλειψε καμιά νύμφη απ᾽ όσες
κρατούν τα δάση, τες πηγές και τα χλωρά λιβάδια·
10 και εις το δώμα ως έφθαναν του νεφελοσυνάκτη,
εκάθιζαν στες αίθουσες τες καλοσκαλισμένες,
που ο νους του Ηφαίστου εποίησεν εις τον πατέρα Δία.
Και της θεάς υπάκουσεν ακόμη ο κοσμοσείστης·
ήλθεν από τη θάλασσαν στη μέση της συνόδου,
15 εκάθισε και την βουλήν ερώτα του Κρονίδη:
«Κεραυνοβόλε, τους θεούς τι πάλι συναθροίζεις;
Μη για τους Τρώας και Αχαιούς σκέπτεται κάτι ο νους σου;
Ότι στενά τώρ᾽ άναψαν την μάχην μεταξύ τους».
«Ω Ποσειδών, ενόησες», του απάντησεν ο Δίας,
20 «την σκέψιν πώς μ᾽ εκίνησεν εδώ να σας καλέσω
εις σύνοδον· πονώ γι᾽ αυτούς αν κι είναι αφανισμένοι·
αλλά εγώ καθήμενος στον Όλυμπον θα μείνω
να τέρπομαι κοιτάζοντας· σεις κατεβείτ᾽ οι άλλοι
όλ᾽ οι θεοί στον πόλεμον των Αχαιών και Τρώων,
25 τούτων ή εκείνων βοηθός, καθένας όπου κλείνει.
Ότι αν κτυπήσει ανέμποδα τους Τρώας ο Πηλείδης,
ουδέ στιγμήν την δύναμιν εκείνου θα κρατήσουν
αυτοί· και πριν τον έτρεμαν και να τον βλέπουν μόνον.
Και τώρα που του φίλου του τον αγριεύει ο φόνος,
30 φοβούμαι μη και πρόωρα το τείχος τους πατήσει».
Είπε και πόλεμον φρικτόν εσήκωσε ο Κρονίδης.
Και οι θεοί διχόγνωμα στον πόλεμον εμπήκαν,
η Ήρα με την Αθηνά στ᾽ Αχαϊκά καράβια,
ο γεωφόρος Ποσειδών, μ᾽ αυτόν ο δωροδότης
35 Ερμής, που ο νους του πάμπολλα σοφίσματα γνωρίζει,
ο Ήφαιστος με έπαρσιν πολλήν στην δύναμίν του
που εχώλαινεν και αχαμνά τα σκέλη του εσαλεύαν·
και με τους Τρώας πέρασεν ο λοφοσείστης Άρης
με την τοξεύτραν Άρτεμιν και ο μακρομάλλης Φοίβος
40 και με τον Ξάνθον η Λητώ και η πρόσχαρη Αφροδίτη.
Όσο μακράν απ᾽ τους θνητούς οι αθάνατοι απομέναν
περηφανεύοντ᾽ οι Αχαιοί, διότι εξαναφάνη
ο Αχιλλεύς που άφηνε τόσον καιρόν την μάχην.
Αλλά των Τρώων έπιασε τρόμος φρικτός τα μέλη,
45 καθώς εμπρός τους έβλεπαν τον γρήγορον Πηλείδην
όμοιον, στα όπλα ως έλαμπε, του ανθρωποφόνου Άρη.
Και όταν στην σμίξιν των ανδρών οι Ολύμπιοι κατεβήκαν
σηκώθ᾽ η Έρις, δυνατή κινήτρα των ανδρείων,
και κραυγήν έσυρ᾽ η Αθηνά πότε στον λάκκον έξω
50 του τείχους, πότε οπού βροντά το κύμα στ᾽ ακρογιάλι.
Και απ᾽ τ᾽ άλλο μέρος σκοτεινός σαν θύελλα ο Αρης,
πότε από την ακρόπολιν εκραύγαζε στους Τρώας,
και πότ᾽ απ᾽ τον Σιμόεντα εις την Καλλικολώνην.
Έτσ᾽ οι μακάριοι θεοί τους δυο στρατούς κινούσαν
55 με βαρύ πείσμα και χολήν ν᾽ ανοίξουν τον αγώνα.
Φρικτά εβρόντησε θεών και ανθρώπων ο πατέρας
από ψηλά και κάτωθεν της γης τ᾽ άπειρο πλάτος
και τα υψικόρυφα βουνά τινάζει ο κοσμοσείστης·
της Ίδης όλες οι ποδιές κι οι κορυφές εσειόνταν
60 και τ᾽ άρμενα των Αχαιών και η πόλις του Πριάμου.
Και ο βασιλέας των νεκρών κάτω απ᾽ την γην φοβήθη
ο Αϊδωνεύς και με κραυγήν πετάχθη από τον θρόνον,
μη σχίσει απάνω του την γην ο μέγας κοσμοσείστης,
και ιδούν θεοί και άνθρωποι την μαύρην κατοικίαν,
65 οπού κι οι αθάνατοι μισούν, φρικτήν και αραχνιασμένην.
Τόσην αντάραν οι θεοί σηκώναν πολεμώντας.
Διότι ενάντια εστέκονταν στον μέγαν Ποσειδώνα
ο Απόλλων Φοίβος που κρατεί τα φτερωμένα βέλη.
Και η γλαυκόφθαλμη Αθηνά στον ανδροφόνον Άρην,
70 της Ήρας πάλ᾽ η Άρτεμις, η αδελφή του Φοίβου
που στο κυνήγι ευφραίνεται με τα χρυσά της βέλη
και της Λητούς ο κρατερός Ερμής αγαθοδότης·
του Ηφαίστου ο μέγας ποταμός οπού τον λέγουν Ξάνθον
οι αθάνατοι, και Σκάμανδρον οι άνθρωποι ονομάζουν.
75 Κι ενώ θεών αντίμαχοι θεοί τότ᾽ εκινούσαν,
ο Αχιλλεύς τον Έκτορα στο πλήθος ν᾽ αντικρίσει
ελαχταρούσε, ότι η ψυχή τον έσπρωχνε μ᾽ εκείνου
το αίμα να ποτίσει εκεί τον πολεμάρχον Άρην.
Και τον Αινείαν σήκωσεν ενάντια στον Πηλείδην
80 ο Φοίβος και του εγέμισε τα στήθη ανδραγαθίαν.
Ομοιώθη του Λυκάονος εις την φωνήν ο Φοίβος,
του Πριαμίδη κι έλεγεν: «Ω βουληφόρ᾽ Αινεία,
τι γίναν οι φοβέρες σου με γεμιστό ποτήρι
που υπόσχοσουν κατέμπροσθεν στους βασιλείς της Τροίας
85 πως θα ᾽βγαινες στον πόλεμον ενάντια του Αχιλλέως;»
«Τι μ᾽ αναγκάζεις κι άθελα», του απάντησ᾽ ο Αινείας,
«Πριαμίδη, τον απόκοτον Πηλείδη ν᾽ αντικρίσω;
Δεν θα είναι αυτή πρώτη φορά που θα στηθώ εμπρός του·
άλλοτε μ᾽ εκυνήγησεν αυτός από την Ίδην,
90 σαν έπεσε τους μόσχους μας να λαφυραγωγήσει
και τα Λυρνήσσια πόρθησε και τα Πηδάσια τείχη·
αλλά εμένα εφύλαξεν η δύναμις του Δία
που την καρδιά μου εθάρρεψε και τα γοργά μου σκέλη.
Αλλέως θα μ᾽ εφόνευαν τα χέρια του Αχιλλέως,
95 κι η Αθηνά που ανοίγοντας τον δρόμον έμπροσθέν του
τον εκεντούσε Λέλεγας και Τρώας να θερίζει·
να μάχεται δεν δύναται θνητός με τον Πηλείδη,
τ᾽ είναι στο πλάγι του θεός που πάντοτε τον σκέπει·
έπειτα εκείνου ίσια πετά το βέλος ουδέ γέρνει
100 πριν σχίσει σάρκ᾽ ανθρώπινην· και αν ο θεός το τέλος
της μάχης ίδια ετέντωσε, εμέ δεν θα νικήσει
ευκόλως, αν κι επαίρεται στα ολόχαλκ᾽ άρματά του».
«Εμπρός, ω ήρως, ζήτησε», του απάντησεν ο Φοίβος,
«και συ την χάριν των θεών, αφθάρτων, αιωνίων·
105 σε γέννησε η διογέννητη, ως λέγουν, Αφροδίτη,
και αυτός από κατώτερον θεόν γενιοκρατιέται·
είναι αυτή κόρη του Διός, η άλλη του Νηρέως·
αλλ᾽ ίσια ρίξε τον σκληρόν χαλκόν, και μη δειλιάσεις
από τα λόγια τα πικρά και τους φοβερισμούς του».
110 Είπε και ανδρείαν έβαλε πολλήν στον βασιλέα
που ολόλαμπρος μες στ᾽ άρματα εβγήκε στους προμάχους·
και του Αγχίση τον υιόν είδεν ευθύς η Ήρα
πως μες στο πλήθος πήγαινεν ενάντια του Πηλείδου·
τους άλλους σύναξε θεούς και προς εκείνους είπε:
115 «Ω Ποσειδών και Αθηνά, σκεφθείτε σεις οι δύο
στον λογισμόν σας πώς αυτά τα πράγματα θα γίνουν·
ο Αινείας ολαρμάτωτος ενάντια στον Πηλείδην
εκίνησε ως τον έσπρωξε τώρα η φωνή του Φοίβου·
και ημείς ή θα τον κάμομεν εκείθε να μακρύνει,
120 ή κάποιος να στηθεί απ᾽ εμάς στο πλάγι του Αχιλλέως
να λάβει δύναμιν πολλήν και στην ψυχήν του θάρρος,
να μάθει ότι των θεών τον αγαπούν οι πρώτοι
και είν᾽ οι άλλοι ουτιδανοί που απ᾽ αρχής τους Τρώας
εις τους κινδύνους βοηθούν του φοβερού πολέμου·
125 και όλ᾽ ήρθαμε απ᾽ τον Όλυμπον να σμίξομε στην μάχην
τούτην, μη πάθει τι κακόν αυτός από τους Τρώας
σήμερα, και μετέπειτα θα πάθει ό,τ᾽ η μοίρα
του έγνεσε, όταν εις το φως τον έβγαλε η μητέρα·
και αν όλ᾽ αυτά θεού φωνή δεν τον πληροφορήσει
130 θα πάρει φόβον, αν θεός ενάντια του προβάλλει
στην μάχην· είναι φοβεροί θεοί φανερωμένοι».
Και ο κοσμοσείστης Ποσειδών σ᾽ εκείνην απαντούσε:
«Ω Ήρα, χωρίς αφορμήν δεν πρέπει να θυμώνεις·
μάχης αρχήν εις τους θεούς να δώσομε δεν θέλω
135 εμείς οι άλλοι πού ᾽μαστε ανώτεροι από εκείνους·
αλλ᾽ από πάτημα μακράν, σ᾽ αγνάντιο καθισμένοι
τώρα θα μείνομεν ημείς, και ας πολεμούν εκείνοι·
αλλ᾽ εάν μάχης κάμει αρχήν ο Άρης ή ο Φοίβος
ή εμπόδιον εις τον πόλεμον προσφέρουν του Αχιλλέως,
140 τότε κι εμείς θα σμίξομε μ᾽ εκείνους στον αγώνα
και πολύ γρήγορα, θαρρώ, θα φύγουν απ᾽ την μάχην
να έβρουν εις τον Όλυμπον τους άλλους αθανάτους
απ᾽ την ορμήν των δυνατών χεριών μας συντριμμένοι».
Είπε κι επροπορεύθηκεν ο Ποσειδών να φθάσει
145 στο τείχος το περίχωστο του θείου Ηρακλέους,
που υψηλόν η Αθηνά τού εσήκωσε και οι Τρώες,
να το ᾽χει καταφύγι του όσες φορές το κήτος
απ᾽ τ᾽ ακρογιάλι στην στεριά τον κατακυνηγούσε.
Κει ο Ποσειδών με τους θεούς εκάθισε τους άλλους
150 κι εσκέπασαν με σύγνεφο θαμπό τα σώματά τους.
Και ολόγυρά σου, ω φωτεινέ Απόλλων, και του Άρη
εκείνοι πέρα εκάθιζαν εις την Καλλικολώνην.
Συλλογισμένοι εκάθονταν και τα δυο μέρη ομοίως
και του πικρού πολέμου αρχήν να κάμουν δεν εστέργαν,
155 και όπου εκάθιζε ψηλά ο Ζευς εδιάβαζ᾽ όλα.
Έλαμπε ωστόσο απ᾽ τον χαλκόν κι εγέμισε η πεδιάδα
απ᾽ άνδρες κι ίππους και ως ομού προβαίναν τράνταζ᾽ όλη
από τα πόδια τους η γη και άνδρες εξαίσιοι δύο
ανάμεσα των δυο στρατών να κτυπηθούν ορμήσαν,
160 ο Αινείας του Αγχίση υιός και ο θείος Αχιλλέας.
Και πρώτος φοβεριστικά προχώρησεν ο Αινείας
το βαρύ κράνος κλίνοντας, και την ασπίδα εκράτει
εμπρός στο στήθος κι έσειε το χάλκινο κοντάρι.
Και απ᾽ τ᾽ άλλο μέρος ο Αχιλλεύς τού εχύθη ωσάν λεοντάρι
165 κακοποιό, που άνδρες πολλοί ζητούν να το φονεύσουν,
του τόπου όλος ο λαός· και πρώτα εμπρός προβαίνει
αψήφιστα, αλλ᾽ αν κανείς επάνω του ακοντίσει
μαζώνεται να πεταχθεί και ως χάσκει αφρόν γεμίζουν
τα δόντια του και μέσα του βόγγ᾽ η ψυχή γενναία.
170 Τα δυο πλευρά και τα μεριά με την ουρά του πλήττει
και τον εαυτόν του μόνο του στην μάχην εμψυχώνει,
και με το βλέμμ᾽ αστραφτερό, εμπρός ορμά να κόψει
κανέναν ή να πέσει αυτό ανάμεσα στους πρώτους.
Όμοια κινούσε ανδράγαθη καρδιά τον Αχιλλέα
175 εκεί τον μεγαλόψυχον Αινείαν ν᾽ απαντήσει.
Και όταν όρμησαν και οι δυο εβρέθηκαν αντίκρυ.
Ο πτεροπόδης Αχιλλεύς σ᾽ εκείνον πρώτος είπε:
«Αινεία, τι τόσο μακράν εβγήκες απ᾽ το πλήθος
εμπρός μου, τάχα επιθυμείς μ᾽ εμέ να πολεμήσεις;
180 Θαρρείς θα γίνεις βασιλεύς των ιπποδάμων Τρώων
και του Πριάμου ισότιμος; Αλλά και αν με φονεύσεις
γι᾽ αυτό σ᾽ εσέ ο Πρίαμος το σκήπτρο δεν θα δώσει.
Έχει παιδιά και ακέραιον κρατεί τον νουν του ακόμη.
Οι Τρώες μη σου εχώρισαν εξαίσιο περιβόλι
185 να το ᾽χεις κήπον εύμορφον και κάρπιμο χωράφι
αν με φονεύσεις; Εύκολα δεν θα το κατορθώσεις·
και άλλοτε σ᾽ εκυνήγησεν η λόγχη μου πιστεύω.
Ή δεν θυμάσαι όταν μακράν από τους μόσχους μόνον
με των ποδιών μου την ορμήν της Ίδης απ᾽ τα όρη
190 σ᾽ έδιωξα; Και δεν έστρεψες ποσώς εις την φυγήν σου.
Μου έφυγες στην Λυρνησσόν, κι εκείνην με το χέρι
της Αθηνάς και του Διός επόρθησα κι επήρα
λάφυρα τες γυναίκες τους να ζουν εις την δουλείαν.
Και σε τότ᾽ έσωσεν ο Ζευς με τους θεούς τους άλλους.
195 Αλλά κακά στοχάζεσαι πως τώρα θα σε σώσουν.
Αλλά να μην αντιταχθείς σ᾽ εμέ σε συμβουλεύω
και στρέψε οπίσω στον στρατόν πριν πάθεις απ᾽ εμένα·
αφού του γίνει το κακό τότε ο μωρός μαθαίνει».
Κι είπε ο Αινείας προς αυτόν: «Πηλείδη, μην ελπίσεις
200 ωσάν ανήλικο παιδί με λόγια να με σκιάξεις
ότι κι εγώ ξέρω καλά παρόμοια να προφέρω
πειρακτικά πικρότατα· κι εμείς ο ένας τ᾽ άλλου
την γενεάν γνωρίζομεν και τους γονείς ομοίως
από τες φήμες των θνητών, διότι τους δικούς μου
205 εσύ δεν είδες μήτ᾽ εγώ ποτ᾽ είδα τους δικούς σου.
Εσένα λέγουν γέννημα του σεβαστού Πηλέως
απ᾽ την θαλάσσιαν Θέτιδα με τες καλές πλεξίδες·
και ότ᾽ είμ᾽ εγώ πάλιν υιός του Αγχίση του γενναίου
καυχώμαι και μητέρα μου την Αφροδίτην έχω.
210 Ή τούτ᾽ ή εκείνοι σήμερα θα κλάψουν το παιδί τους·
ότι δεν θα χωρίσομεν, πιστεύω, εμείς οι δύο
με μόνα τα μωρόλογα και αυτού να παύσ᾽ η μάχη.
Και μάθ᾽, εάν το επιθυμείς, καλά να την γνωρίσεις
την ιδικήν μας γενεάν, αν και πολλοί την ξεύρουν·
215 πρώτον ο Ζευς τον Δάρδανον εγέννησε και κτίζει
την Δαρδανίαν, πριν εκεί στην πεδιάδα κάμουν
πάλιν οι θνητοί άνθρωποι την Ίλιον την αγίαν
και στες πολύβρυσες πλαγιές της Ίδης κατοικούσαν.
Τον Εριχθόνιον γέννησεν ο Δάρδανος, εκείνον
220 τον βασιλέα ξακουστόν για τα πολλά του πλούτη
που τρεις χιλιάδες έβοσκαν στον βάλτον του φοράδες
περήφανες στα τρυφερά πουλάρια που εγεννήσαν.
Και κει που εβόσκαν άναψεν απ᾽ έρωτα ο Βορέας
και, μαύρος ίππος στην μορφήν, εταίριασε μ᾽ εκείνες·
225 και δώδεκα εγέννησαν πουλάρια του Βορέα.
Και όταν σκιρτούσαν ελαφρά στην γην την σιτοδότρα
στο στάχυ επάνω έτρεχαν χωρίς να το λυγίσουν·
και όταν εις τα διάπλατα σκιρτούσαν της θαλάσσης
στην κορυφήν του κύματος ξακρίζουν τον αφρόν της.
230 Και από τον Εριχθόνιον των Τρώων βασιλέας
ο Τρως γεννήθη και απ᾽ αυτόν τρία λαμπρά βλαστάρια
ο Ίλος, ο Ασσάρακος και ο ισόθεος Γανυμήδης,
που εγεννήθη των θνητών ο πρώτος για το κάλλος,
που τον σηκώσαν οι θεοί για κείνα του τα κάλλη
235 να ζει μ᾽ αυτούς αθάνατος και κεραστής του Δία.
Γεννά και ο Ίλος τον λαμπρόν Λαομέδοντα και τούτος
τον Τιθωνόν, τον Πρίαμον, τον Λάμπον, τον Κλυτίον,
ως και τον Ικετάονα κακό του Άρη θρέμμα·
τον Κάπυν ο Ασσάρακος, ο Κάπυς τον Αγχίσην,
240 τούτος εμέ και ο Πρίαμος τον Έκτορα τον θείον·
την γενεάν, το αίμ᾽ αυτό καυχώμ᾽ εγώ πως έχω.
Ο Ζευς αυξάνει των θνητών ή κόβει την αξίαν
ως θέλει ο δυνατότατος των αθανάτων όλων·
αλλ᾽ ας μη φλυαρούμ᾽ εμείς σαν νήπια μωρολόγα
245 ακίνητ᾽ εδώ μένοντας στην μέσην του πολέμου·
κι εμείς να ειπούμε ονειδισμούς αμέτρητους μπορούμε
που πλοίον εκατόσκαρμο το βάρος δεν σηκώνει·
στρεφτή ᾽ναι η γλώσσα των θνητών και πλήθος ομιλίες
γεννά, κι εδώ κι εκεί πλατύς των λόγων είναι ο τόπος.
250 Ώστ᾽ όποιον λόγον και αν ειπείς, όμοιον και συ θ᾽
ακούσεις· αλλά τι ανάγκην έχομε ν᾽ αντιφιλονικούμεν
εμείς και να μολύνομεν, ως κάμνουν οι γυναίκες
όταν το πείσμα και η χολή μες στην καρδιά τους βράζει
και αντιγλωσσοδέρνονται του δρόμου μες στην μέσην,
255 μ᾽ αλήθειες και με ψέματα, ως η χολή τα πλάθει·
και συ την γενναιότητα με λόγια δεν θα κάμεις
να χάσω, ώσπου με τ᾽ άρματα μ᾽ εμέ θα πολεμήσεις.
Κι ευθύς με τα κοντάρια μας τώρ᾽ ας δοκιμασθούμε».
Κι έριξε μες στην φοβερήν ασπίδα το κοντάρι
260 το δυνατό κι εβρόντησεν εκείνη από τον κτύπον.
Και από το σώμα του μακράν τον κράτησε ο Πηλείδης
φοβούμενος μην εύκολα την σπάσει πέρα πέρα
του Αινείου το μακρόσκιον κοντάρι του ανδρειωμένου·
και δεν εννόησε ο μωρός ότι τα δοξασμένα
265 των θεών δώρ᾽ από θνητούς ευκόλως δε νικούνται,
μηδέ ποσώς υποχωρούν· και τότε την ασπίδα
δεν έσπασε το δυνατό κοντάρι του ανδρειωμένου.
Ότι την φύλαξε ο χρυσός, δώρο του Ηφαίστου θείον·
δυο δίπλες εδιαπέρασεν και τρεις ήσαν ακόμη,
270 τι πέντε δίπλες ο χωλός τεχνίτης είχε στρώσει,
δυο χάλκινες και μέσαθε του κασσιτέρου δύο,
μίαν χρυσήν, που εκράτησε το φράξινο κοντάρι.
Έριξε το μακρόσκιο κοντάρι και ο Πηλείδης
και του Αινείου κτύπησε την στρογγυλήν ασπίδα,
275 όπου χαλκός και τόμαρο λεπτά λεπτά την άκρην
εζώναν· τα διαπέρασε το πηλιακό κοντάρι
και την ασπίδα ετράνταξε· ο Αινείας τρομασμένος
την ύψωσε κι εμάζωξε το σώμα του από κάτω.
Και τους δυο κύκλους έσχισεν η λόγχη της ασπίδος,
280 επάνωθέν του επέταξε και μες στην γην εστάθη,
και άμα την λόγχη εξέφυγεν, ορθώθη ευθύς ο Αινείας
και αδημονία σκέπασε βαριά τους οφθαλμούς του,
από τον τρόμον πόπεσε πολύ σιμά του η λόγχη.
Τότε ο Πηλείδης έσυρε το ξίφος και του εχύθη
285 φωνάζοντας τρομακτικά· κι εφούκτωσ᾽ ο Αινείας
λίθον τρανόν θεόρατον, που δεν τον φέρναν δύο
των τωρινών θνητών, και αυτός τον έπαιζε και μόνος.
Αυτόν στο κράνος θα ᾽ριχνεν εκείνου ή στην ασπίδα
και απ᾽ όλεθρον θα εφύλαγεν η ασπίδα τον Πηλείδην
290 και τούτος θα του έσχιζε τα στήθη με το ξίφος,
αν να το ιδεί δεν πρόφθανεν ο μέγας κοσμοσείστης
που εστράφη ευθύς και έλεγε των άλλων αθανάτων:
«Οϊμέ, τον μεγαλόψυχον λυπούμαι τον Αινείαν
οπού ο Πηλείδης γρήγορα στον Άδην θα τον στείλει.
295 Ο ανόητος επείσθηκε εις ό,τι του είπε ο Φοίβος
που τώρ᾽ από τον όλεθρον δεν θα τον προφυλάξει.
Διατί τούτος ο άπταιστος θα υποφέρει τόσο
από αλλότρια βάσανα, που των επουρανίων
θεών προσφέρει πάντοτε χαριτωμένα δώρα;
300 Αλλ᾽ ας τον σώσομεν εμείς από την κακήν ώραν,
μήπως ο Ζευς πάρει χολήν, εάν τον θανατώσει
ο Αχιλλεύς· και να σωθεί διόρισεν η μοίρα.
Όπως μη άσπαρμο χαθεί το γένος του Δαρδάνου,
που ο Ζευς υπεραγάπησεν απ᾽ όλα τα παιδιά του,
305 όσα του εγεννήθηκαν από θνητές γυναίκες.
Ότ᾽ ήδη ο Ζευς εμίσησε το γένος του Πριάμου·
και όλων των Τρώων έπειτα θα βασιλεύσ᾽ η ρώμη
του Αινείου, και των τέκνων του τα τέκνα στον αιώνα».
Σ᾽ αυτόν η μεγαλόφθαλμη απάντησεν η Ήρα:
310 «Ω Ποσειδών, ο ίδιος συ σκέψου αν τον Αινείαν
θα σώσεις απ᾽ τον θάνατον ή αν θα τον αφήσεις
να σβήσουν την ανδρείαν του τα χέρια του Αχιλλέως.
Διότ᾽ η Αθηνά κι εγώ πολλούς ομόσαμ᾽ όρκους
πολλές φορές κατέμπροσθεν των αθανάτων όλων,
315 ποτέ να μη φυλάξομεν απ᾽ όλεθρον τους Τρώας
μηδ᾽ όταν σύρριζα καεί και στάκτη γίν᾽ η Τροία
καμένη από των Αχαιών τ᾽ ανδρειωμένα χέρια».
Τα λόγια τούτα ως άκουσεν ο μέγας κοσμοσείστης,
στην μάχην μέσα εκίνησε στων κονταριών τον κτύπον.
320 Και ως έφθασε όπου εβρίσκονταν ο Αινείας και ο Πηλείδης
άπλωσε πρώτα καταχνιά στα μάτια του Αχιλλέως,
κι έπειτα ευθύς το φράξινο κοντάρι λογχοφόρο
απ᾽ την ασπίδα ετράβηξε του ανδρειωμένου Αινείου.
Και αφού το ᾽θεσεν εμπρός στα πόδια του Αχιλλέως,
325 από την γην ανάερα τινάζει τον Αινείαν.
Και τάξες υπερπήδησε πολλές ανδρών και ίππων
ο Αινείας καθώς όρμησεν απ᾽ του θεού το χέρι,
ώσπου στην άκρην έφθασε της ταραχώδους μάχης,
που αρματωμέν᾽ οι Καύκωνες στον πόλεμον κινούσαν.
330 Σ᾽ αυτόν τότ᾽ επλησίασεν ο Ποσειδών και του ᾽πε:
«Αινεία, ποίος των θεών τα λογικά σου επήρε,
και σ᾽ έβαλε ν᾽ αντιταχθείς του φοβερού Πηλείδου;
Κι είναι από σε καλύτερος εκείνος στην ανδρείαν
και οι θεοί τον αγαπούν, όσο θνητόν κανέναν.
335 Αλλ᾽ όπου και αν απαντηθείς μ᾽ αυτόν τα οπίσω κάμε
μη κατεβείς και πρόμοιρα στην κατοικιά του Άδου.
Και οπόταν έβρει ο θάνατος και η μοίρα τον Πηλείδην,
τότε πολέμα ξέθαρρα εμπρός εις τους προμάχους,
και άλλος κανείς των Αχαιών εσέ δεν θα φονεύσει».
340 Είπε και αυτού τον άφησεν, αφού του εξήγησ᾽ όλα·
και από τα μάτια σκόρπισεν αμέσως του Αχιλλέως
την καταχνιά, και ως άνοιξε πλατιά τους οφθαλμούς του,
έλεγε με παράπονο στην ανδρικήν ψυχήν του:
«Μέγα το θαύμα οπού θωρούν τα μάτια τούτα εμπρός τους·
345 την λόγχην βλέπω κατά γης και όχι τον άνδρα πλέον,
που επάνω του την έριξα για να τον θανατώσω.
Ήταν αλήθει᾽ αγαπητός εις τους θεούς ο Αινείας,
κι εστοχαζόμουν ότι αυτός στα ψέματα εκαυχόνταν.
Ας πάει· και αν απ᾽ τον θάνατον πρόθυμα τώρα εσώθη,
350 δεύτερα να δοκιμασθεί μ᾽ εμέ δεν θα τολμήσει.
Αλλ᾽ ας κινήσω τον λαόν των Δαναών ανδρείων
εις άλλους Τρώας δοκιμή της λόγχης μου να γίνει».
Είπε, πηδά στα τάγματα και προσταγήν τους δίδει:
«Τους Τρώας πάρτε από σιμά, ω Αχαιοί γενναίοι,
355 άνδρας προς άνδρα ορμήσετε, με πόθον του πολέμου.
Κι είναι για με πράγμα βαρύ, όσην και αν έχω ανδρείαν
με τόσα πλήθη μόνος μου την μάχην να κρατήσω·
μήτ᾽ η Αθηνά μήτε ο θεός ο αθάνατος ο Άρης
με τέτοιο στόμα φοβερό πολέμου θα παλαίαν.
360 Αλλ᾽ όσον εγώ δύναμαι, με πόδια και με χέρια
και με καρδιά, μηδέ στιγμήν θα οκνήσω στον αγώνα.
Θα διαπερνώ τες φάλαγγες, και όποιος από τους Τρώας
εμπρός στην λόγχην μου ευρεθεί δεν θα χαρεί πιστεύω».
Και ο Έκτωρ πάλιν με κραυγές επρόσταζε τους Τρώας,
365 και να σταθούν τους έλεγεν ενάντια του Αχιλλέως:
«Μη, Τρώες γενναιόψυχοι, φοβείσθε τον Πηλείδην·
με λόγια και προς τους θεούς εγώ θα πολεμούσα·
όχι με τ᾽ άρματα, ότι αυτοί πολύ ᾽ναι ανώτεροί μας.
Ούδ᾽ ο Αχιλλεύς τα λόγια του θα κατορθώσει όλα
370 και απ᾽ ό,τι ελπίζει κολοβό μέρος πολύ θα μείνει.
Κι εγώ θα πέσω επάνω του και αν πύρινά ᾽χει χέρια,
και αν έχει χέρια πύρινα κι έχει βαφήν σιδήρου».
Και με τις λόγχες σηκωτές προχώρησαν οι Τρώες κι έσμιξ᾽
η ανδρεία των δυο στρατών μ᾽ αλαλαγμόν και βρόντον,
375 και τότε ο Φοίβος σίμωσε τον Έκτορα και του ᾽πε:
«Έκτωρ, μη πλέον προμαχείς εμπρός εις τον Πηλείδην,
αλλά στο πλήθος δέξου τον και απ᾽ όπου βράζ᾽ η μάχη,
μη σ᾽ ακοντίσ᾽ ή από σιμά σε πλήξει με το ξίφος».
Είπε και ο Έκτωρ έστρεψε στες φάλαγγες οπίσω
380 ότι, ως ομίλησε ο θεός, του εφόβισε τα στήθη.
Και με κραυγήν, ατρόμητος στους Τρώας ο Πηλείδης
επήδησε κι εκτύπησε τον γόνον του Οτρυντέως
εξαίσιον Ιφιτίωνα, πολλών λαών προστάτην·
νύμφη ναϊάς τον γέννησε του πορθητού πατρός του
385 στην πλούσιαν Ύδην κάτωθεν του χιονισμένου Τμώλου
και ως ίσια ορμούσ᾽ ενάντια του τον λόγχισε ο Πηλείδης
στην κεφαλήν κατάμεσα κι εσχίσθη εκείν᾽ εις δύο·
κι επάνω του, όπως βρόντησε, επαίρετ᾽ ο Πηλείδης:
«Κείτεσαι, συ που τρόμαζες τον κόσμον, Οτρυντείδη·
390 έχεις εδώ τον θάνατον και στην Γυγαίαν λίμνην
την γενεάν σου, κι είν᾽ εκεί το πατρικό σου κτήμα,
που ο βαθύς Έρμος δέχεται τον ιχθυοφόρον Ύλλον».
Είπε κι εκείνου εσκέπασε τους οφθαλμούς μαυρίλα,
κι οι άμαξες των Αχαιών με τους τροχούς τον κόψαν
395 στην πρώτην τάξιν· και ο Αχιλλεύς κτυπά τον πολεμάρχον
ανδρείον Δημολέοντα, του Αντήνορος βλαστάρι
στον μήλιγγα, ανάμεσα στο χάλκινό του κράνος.
Το κράνος δεν εκράτησε το χαλκοφόρο ακόντι,
που εσύντριψε το κόκαλο κι εγέμισ᾽ όλος αίμα
400 ο εγκέφαλος· κι ενέκρωσε μ᾽ όσην ορμήν και αν είχε.
Πάλιν τον Ιπποδάμαντα που επήδησε απ᾽ τ᾽ αμάξι
μεσόπλατα τον λόγχισεν ως έφευγεν εμπρός του
και ως ξεψυχούσ᾽ εμούγκριζεν, ως κάνει ταύρος όταν
στου Ελικωνίου τον βωμόν τον σέρνουν παλικάρια,
405 και όπως τους βλέπει ο Ποσειδών ευφραίνεται η καρδιά
του. Τόσο εβογγούσε ως έβγαινε η αδάμαστη ψυχή του.
Στον Πριαμίδην έπειτα Πολύδωρον εχύθη·
τούτον από τον πόλεμον εμπόδιζε ο πατέρας,
ότ᾽ ήταν το υστερόγεννο και αγαπητό παιδί του,
410 ανεμοπόδης φοβερός και τότε απ᾽ αγνωσιά του
μες στους προμάχους έτρεχε να δείξει πόσο αξίζουν
τα πόδια του, ώσπου έχασε την ποθητήν ζωήν του.
Εκείνον ο πτερόποδος ακόντισε Πηλείδης
στα νώτα εμπρός του ως έφευγε, της ζώνης όπου οι κόμποι
415 χρυσοί τον διπλόν θώρακα κλεισμένον εκρατούσαν.
Και η λόγχη αντίκρυ σχίζοντας τον ομφαλόν του εβρήκε·
σκούζοντας εγονάτισε, το φως δεν είδε πλέον
και με τα χέρια τ᾽ άντερα σκυμμένος εβαστούσε.
Άμ᾽ είδε τον αυτάδελφον Πολύδωρον ο Έκτωρ
420 χάμω στην γην να στρέφεται με τ᾽ άντερα στα χέρια,
θάμπωμα του ᾽λθε και μακράν ακόμη να γυρίζει
δεν έστερξε, αλλ᾽ εχύθηκεν επάνω στον Πηλείδην
ωσάν φωτιά, τινάζοντας την λόγχην· και ως τον είδε
ο Αχιλλέας εσκίρτησε και υπερηφάνως είπε:
425 «Κοντά ᾽ναι αυτός που μ᾽ έκαψε στα σπλάχνα, οπού τον
φίλο τον ποθητόν μού εφόνευσε· και ο ένας απ᾽ τον άλλον
πλέον δεν θα κρυβόμασθε στες δίπλες του πολέμου».
Και μ᾽ άγριο βλέμμα εκοίταξε τον Έκτορα και του ᾽πε:
«Πλησίασε, ταχύτερα να ιδείς τον όλεθρόν σου».
430 Και ατρόμητος του απάντησεν ο λοφοσείστης Έκτωρ:
«Μη ωσάν ανήλικο παιδί με λόγια εμέ να σκιάξεις,
Πηλείδη, ελπίσεις· επειδή κι εγώ καλά γνωρίζω
πειρακτικά πικρότατα παρόμοια να προφέρω.
Ότ᾽ είσαι ανδρείος κι είμ᾽ εγώ πολύ κατώτερός σου,
435 το ξεύρω, αλλά στην δύναμιν των αθανάτων μένει
εάν και αδυνατότερος ως είμαι, την ζωήν σου
θα σβήσει τούτ᾽ η λόγχη μου, ότι και αυτή πληγώνει».
Είπε, την λόγχην τιναχτά ρίχνει, και από το στήθος
του Αχιλλέως η Αθηνά την έγυρεν οπίσω
440 με σιγανή φυσηματιά· κι εγύρισεν η λόγχη
κι έπεσ᾽ εμπρός στου Έκτορος τα πόδια και ο Πηλείδης
του εχύθη επάνω ακράτητος με ορμήν να τον φονεύσει
κραυγάζοντας τρομακτικά· αλλ᾽ άρπαξεν ο Φοίβος
τον Έκτορ᾽ εύκολα ως θεός κι εσκέπασε με ομίχλην·
445 και τρεις του ετράβηξε φορές την λόγχην ο Πηλείδης
και τρεις φορές εκτύπησε τον σκοτεινόν αέρα·
και όταν με θείαν δύναμιν την τέταρτην του εχύθη
εβροντοφώνησε σ᾽ αυτόν με λόγια φτερωμένα:
«Και πάλιν, σκύλ᾽, εξέφυγες τον θάνατον· τον είδες
450 κοντά σου· πάλιν σ᾽ έσωσεν ο Φοίβος και σ᾽ εκείνον
ευχήσου οπόταν προχωρείς κει που κροτούν τ᾽ ακόντια.
Θα σε απαντήσω κι ύστερα και θα σε τελειώσω,
αν κάποιος είναι των θεών κι εμέ να βοηθήσει·
δια τώρα πάλιν θα χυθώ στους άλλους όποιον έβρω».
455 Είπε κι ευθύς τον Δρύοπα στον τράχηλον λογχίζει
και αυτού τον άφησε νεκρόν· και τον Φιλητορίδην
Δημούχον, μεγαλόσωμον, ακόντισε στο γόνα,
και την φυγήν τού έκοψε, κι έπειτα με το μέγα
ξίφος τού επήρε την ζωήν· κατόπιν στα δυο τέκνα
460 του Βίαντος, Λαόγονον και Δάρδανον εχύθη,
και κάτω από την άμαξαν τους βρόντησε, τον έναν
με το κοντάρι και σιμά τον άλλον με το ξίφος.
Και ο Τρως, υιός του Αλάστορος επρόσπεσεν εμπρός του,
ίσως τον πιάσει ζωντανόν και την ζωήν τού αφήσει,
465 αν ήθελε να σπλαχνισθεί την όμοιαν ηλικίαν,
μωρός, και δεν εννόησε, που δεν θα τον μαλάξει·
ότι δεν ήταν άνθρωπος γλυκός, δεν ήταν πράος,
αλλ᾽ ήταν σφόδρ᾽ αράθυμος· και να τον ικετεύσει
τον έπιανε απ᾽ τα γόνατα, κι εκείνος το συκώτι
470 του πλήγωσε με μάχαιραν, και ως το συκώτι εχύθη
το στήθος αίμα εγέμισε, κι εσκέπασε μαυρίλα
τα μάτια του· και ο Αχιλλεύς τον Μούλιον λογχίζει
στ᾽ αυτί και μέσ᾽ απ᾽ τ᾽ άλλο αυτί ξεβγήκε η χάλκιν᾽ άκρη.
Κατόπι ευθύς την κεφαλήν του Αγηνορίδου Εχέκλου
475 έσχισε με το ξίφος του, και ολόβολ᾽ η λεπίδα
από το αίμα επύρωσε· και του ᾽κλεισαν τα μάτια
η μοίρα η παντοδύναμη, και του θανάτου ο σκότος·
κι εκεί του Δευκαλίωνος την κλείδωσιν του αγκώνος
με λόγχην εδιατρύπησε· και αυτός με κρεμασμένο
480 το χέρι εστάθη κι έβλεπε τον θάνατον εμπρός του,
ώσπου τον σβέρκον του ᾽κοψεν εκείνος με το ξίφος
που η κεφαλή ροβόλησε μακράν μ᾽ όλο το κράνος·
τότ᾽ έξω από τον σφόνδυλα πετάχθη το μεδούλι,
και αυτός νεκρός ετέντωσε· κατόπιν τον Πειρείδην
485 Ρίγμον της Θράκης, μαχητήν εξαίσιον ακοντίζει·
εμπήχθ᾽ η λόγχη στην κοιλιά κι εβρόντησε απ᾽ τ᾽ αμάξι.
Ομοίως τον Αρηίθοον λογχίζει ακόλουθόν του,
μεσόπλατα, όπως έστρεψε τους ίππους και απ᾽ τ᾽ αμάξι
κάτω στην γην τον έσπρωξε κι οι ίπποι εταραχθήκαν.
490 Και όπως σ᾽ ηλιόκαυτο βουνό τρανή φωτιά μανίζει
και μέσα στες βαθιές λακκιές τα δένδρα καίοντ᾽ όλα
και ο άνεμος εδώ κι εκεί την φλόγα περιστρέφει,
τόσο και αυτός ωσάν θεός ελύσσα με την λόγχην
εδώ κι εκεί φονεύοντας, και η γη πλημμύριζ᾽ αίμα.
495 Και ως όταν πλατυμέτωπα δυο βόδι᾽ ανδρειωμένα
ζεύουν στ᾽ αλώνι τ᾽ όμορφο, κριθάρι να πατήσουν
και κάτω από τα πόδια τους εκείνο ξεπορτίζει·
όμοια τα στερεόποδα πουλάρια του γενναίου
Πηλείδου ασπίδες και νεκρούς πατούσαν, και τ᾽ αξόνι
500 και τα πλευρά της άμαξας μαυρίζαν απ᾽ το αίμα,
ως το ραντίζαν οι τροχοί και οι οπλές των ίππων.
Και πρόθυμος να δοξασθεί με νίκην ο Πηλείδης
είχε τα χέρι᾽ ανίκητα μ᾽ αίμα πηκτό βαμμένα.
Ιλιάδα – Φ
Έτσι αρματώνοντ᾽ οι Αχαιοί προς τα κυρτά καράβια
ολόγυρά σου, αχόρταγε στον πόλεμον, Πηλείδη,
και οι Τρώες αρματώνονταν στον όχθον του πεδίου·
κι είπεν ο Ζευς της Θέμιστος απ᾽ την κορφήν του Ολύμπου,
5 να συναθροίσει τους θεούς, και αυτή παντού γυρνώντας
τους εκαλούσε στου Διός να συναχθούν το δώμα.
Κανείς από τους ποταμούς δεν έλειψεν ή μόνος
ο Ωκεανός, δεν έλειψε καμιά νύμφη απ᾽ όσες
κρατούν τα δάση, τες πηγές και τα χλωρά λιβάδια·
10 και εις το δώμα ως έφθαναν του νεφελοσυνάκτη,
εκάθιζαν στες αίθουσες τες καλοσκαλισμένες,
που ο νους του Ηφαίστου εποίησεν εις τον πατέρα Δία.
Και της θεάς υπάκουσεν ακόμη ο κοσμοσείστης·
ήλθεν από τη θάλασσαν στη μέση της συνόδου,
15 εκάθισε και την βουλήν ερώτα του Κρονίδη:
«Κεραυνοβόλε, τους θεούς τι πάλι συναθροίζεις;
Μη για τους Τρώας και Αχαιούς σκέπτεται κάτι ο νους σου;
Ότι στενά τώρ᾽ άναψαν την μάχην μεταξύ τους».
«Ω Ποσειδών, ενόησες», του απάντησεν ο Δίας,
20 «την σκέψιν πώς μ᾽ εκίνησεν εδώ να σας καλέσω
εις σύνοδον· πονώ γι᾽ αυτούς αν κι είναι αφανισμένοι·
αλλά εγώ καθήμενος στον Όλυμπον θα μείνω
να τέρπομαι κοιτάζοντας· σεις κατεβείτ᾽ οι άλλοι
όλ᾽ οι θεοί στον πόλεμον των Αχαιών και Τρώων,
25 τούτων ή εκείνων βοηθός, καθένας όπου κλείνει.
Ότι αν κτυπήσει ανέμποδα τους Τρώας ο Πηλείδης,
ουδέ στιγμήν την δύναμιν εκείνου θα κρατήσουν
αυτοί· και πριν τον έτρεμαν και να τον βλέπουν μόνον.
Και τώρα που του φίλου του τον αγριεύει ο φόνος,
30 φοβούμαι μη και πρόωρα το τείχος τους πατήσει».
Είπε και πόλεμον φρικτόν εσήκωσε ο Κρονίδης.
Και οι θεοί διχόγνωμα στον πόλεμον εμπήκαν,
η Ήρα με την Αθηνά στ᾽ Αχαϊκά καράβια,
ο γεωφόρος Ποσειδών, μ᾽ αυτόν ο δωροδότης
35 Ερμής, που ο νους του πάμπολλα σοφίσματα γνωρίζει,
ο Ήφαιστος με έπαρσιν πολλήν στην δύναμίν του
που εχώλαινεν και αχαμνά τα σκέλη του εσαλεύαν·
και με τους Τρώας πέρασεν ο λοφοσείστης Άρης
με την τοξεύτραν Άρτεμιν και ο μακρομάλλης Φοίβος
40 και με τον Ξάνθον η Λητώ και η πρόσχαρη Αφροδίτη.
Όσο μακράν απ᾽ τους θνητούς οι αθάνατοι απομέναν
περηφανεύοντ᾽ οι Αχαιοί, διότι εξαναφάνη
ο Αχιλλεύς που άφηνε τόσον καιρόν την μάχην.
Αλλά των Τρώων έπιασε τρόμος φρικτός τα μέλη,
45 καθώς εμπρός τους έβλεπαν τον γρήγορον Πηλείδην
όμοιον, στα όπλα ως έλαμπε, του ανθρωποφόνου Άρη.
Και όταν στην σμίξιν των ανδρών οι Ολύμπιοι κατεβήκαν
σηκώθ᾽ η Έρις, δυνατή κινήτρα των ανδρείων,
και κραυγήν έσυρ᾽ η Αθηνά πότε στον λάκκον έξω
50 του τείχους, πότε οπού βροντά το κύμα στ᾽ ακρογιάλι.
Και απ᾽ τ᾽ άλλο μέρος σκοτεινός σαν θύελλα ο Αρης,
πότε από την ακρόπολιν εκραύγαζε στους Τρώας,
και πότ᾽ απ᾽ τον Σιμόεντα εις την Καλλικολώνην.
Έτσ᾽ οι μακάριοι θεοί τους δυο στρατούς κινούσαν
55 με βαρύ πείσμα και χολήν ν᾽ ανοίξουν τον αγώνα.
Φρικτά εβρόντησε θεών και ανθρώπων ο πατέρας
από ψηλά και κάτωθεν της γης τ᾽ άπειρο πλάτος
και τα υψικόρυφα βουνά τινάζει ο κοσμοσείστης·
της Ίδης όλες οι ποδιές κι οι κορυφές εσειόνταν
60 και τ᾽ άρμενα των Αχαιών και η πόλις του Πριάμου.
Και ο βασιλέας των νεκρών κάτω απ᾽ την γην φοβήθη
ο Αϊδωνεύς και με κραυγήν πετάχθη από τον θρόνον,
μη σχίσει απάνω του την γην ο μέγας κοσμοσείστης,
και ιδούν θεοί και άνθρωποι την μαύρην κατοικίαν,
65 οπού κι οι αθάνατοι μισούν, φρικτήν και αραχνιασμένην.
Τόσην αντάραν οι θεοί σηκώναν πολεμώντας.
Διότι ενάντια εστέκονταν στον μέγαν Ποσειδώνα
ο Απόλλων Φοίβος που κρατεί τα φτερωμένα βέλη.
Και η γλαυκόφθαλμη Αθηνά στον ανδροφόνον Άρην,
70 της Ήρας πάλ᾽ η Άρτεμις, η αδελφή του Φοίβου
που στο κυνήγι ευφραίνεται με τα χρυσά της βέλη
και της Λητούς ο κρατερός Ερμής αγαθοδότης·
του Ηφαίστου ο μέγας ποταμός οπού τον λέγουν Ξάνθον
οι αθάνατοι, και Σκάμανδρον οι άνθρωποι ονομάζουν.
75 Κι ενώ θεών αντίμαχοι θεοί τότ᾽ εκινούσαν,
ο Αχιλλεύς τον Έκτορα στο πλήθος ν᾽ αντικρίσει
ελαχταρούσε, ότι η ψυχή τον έσπρωχνε μ᾽ εκείνου
το αίμα να ποτίσει εκεί τον πολεμάρχον Άρην.
Και τον Αινείαν σήκωσεν ενάντια στον Πηλείδην
80 ο Φοίβος και του εγέμισε τα στήθη ανδραγαθίαν.
Ομοιώθη του Λυκάονος εις την φωνήν ο Φοίβος,
του Πριαμίδη κι έλεγεν: «Ω βουληφόρ᾽ Αινεία,
τι γίναν οι φοβέρες σου με γεμιστό ποτήρι
που υπόσχοσουν κατέμπροσθεν στους βασιλείς της Τροίας
85 πως θα ᾽βγαινες στον πόλεμον ενάντια του Αχιλλέως;»
«Τι μ᾽ αναγκάζεις κι άθελα», του απάντησ᾽ ο Αινείας,
«Πριαμίδη, τον απόκοτον Πηλείδη ν᾽ αντικρίσω;
Δεν θα είναι αυτή πρώτη φορά που θα στηθώ εμπρός του·
άλλοτε μ᾽ εκυνήγησεν αυτός από την Ίδην,
90 σαν έπεσε τους μόσχους μας να λαφυραγωγήσει
και τα Λυρνήσσια πόρθησε και τα Πηδάσια τείχη·
αλλά εμένα εφύλαξεν η δύναμις του Δία
που την καρδιά μου εθάρρεψε και τα γοργά μου σκέλη.
Αλλέως θα μ᾽ εφόνευαν τα χέρια του Αχιλλέως,
95 κι η Αθηνά που ανοίγοντας τον δρόμον έμπροσθέν του
τον εκεντούσε Λέλεγας και Τρώας να θερίζει·
να μάχεται δεν δύναται θνητός με τον Πηλείδη,
τ᾽ είναι στο πλάγι του θεός που πάντοτε τον σκέπει·
έπειτα εκείνου ίσια πετά το βέλος ουδέ γέρνει
100 πριν σχίσει σάρκ᾽ ανθρώπινην· και αν ο θεός το τέλος
της μάχης ίδια ετέντωσε, εμέ δεν θα νικήσει
ευκόλως, αν κι επαίρεται στα ολόχαλκ᾽ άρματά του».
«Εμπρός, ω ήρως, ζήτησε», του απάντησεν ο Φοίβος,
«και συ την χάριν των θεών, αφθάρτων, αιωνίων·
105 σε γέννησε η διογέννητη, ως λέγουν, Αφροδίτη,
και αυτός από κατώτερον θεόν γενιοκρατιέται·
είναι αυτή κόρη του Διός, η άλλη του Νηρέως·
αλλ᾽ ίσια ρίξε τον σκληρόν χαλκόν, και μη δειλιάσεις
από τα λόγια τα πικρά και τους φοβερισμούς του».
110 Είπε και ανδρείαν έβαλε πολλήν στον βασιλέα
που ολόλαμπρος μες στ᾽ άρματα εβγήκε στους προμάχους·
και του Αγχίση τον υιόν είδεν ευθύς η Ήρα
πως μες στο πλήθος πήγαινεν ενάντια του Πηλείδου·
τους άλλους σύναξε θεούς και προς εκείνους είπε:
115 «Ω Ποσειδών και Αθηνά, σκεφθείτε σεις οι δύο
στον λογισμόν σας πώς αυτά τα πράγματα θα γίνουν·
ο Αινείας ολαρμάτωτος ενάντια στον Πηλείδην
εκίνησε ως τον έσπρωξε τώρα η φωνή του Φοίβου·
και ημείς ή θα τον κάμομεν εκείθε να μακρύνει,
120 ή κάποιος να στηθεί απ᾽ εμάς στο πλάγι του Αχιλλέως
να λάβει δύναμιν πολλήν και στην ψυχήν του θάρρος,
να μάθει ότι των θεών τον αγαπούν οι πρώτοι
και είν᾽ οι άλλοι ουτιδανοί που απ᾽ αρχής τους Τρώας
εις τους κινδύνους βοηθούν του φοβερού πολέμου·
125 και όλ᾽ ήρθαμε απ᾽ τον Όλυμπον να σμίξομε στην μάχην
τούτην, μη πάθει τι κακόν αυτός από τους Τρώας
σήμερα, και μετέπειτα θα πάθει ό,τ᾽ η μοίρα
του έγνεσε, όταν εις το φως τον έβγαλε η μητέρα·
και αν όλ᾽ αυτά θεού φωνή δεν τον πληροφορήσει
130 θα πάρει φόβον, αν θεός ενάντια του προβάλλει
στην μάχην· είναι φοβεροί θεοί φανερωμένοι».
Και ο κοσμοσείστης Ποσειδών σ᾽ εκείνην απαντούσε:
«Ω Ήρα, χωρίς αφορμήν δεν πρέπει να θυμώνεις·
μάχης αρχήν εις τους θεούς να δώσομε δεν θέλω
135 εμείς οι άλλοι πού ᾽μαστε ανώτεροι από εκείνους·
αλλ᾽ από πάτημα μακράν, σ᾽ αγνάντιο καθισμένοι
τώρα θα μείνομεν ημείς, και ας πολεμούν εκείνοι·
αλλ᾽ εάν μάχης κάμει αρχήν ο Άρης ή ο Φοίβος
ή εμπόδιον εις τον πόλεμον προσφέρουν του Αχιλλέως,
140 τότε κι εμείς θα σμίξομε μ᾽ εκείνους στον αγώνα
και πολύ γρήγορα, θαρρώ, θα φύγουν απ᾽ την μάχην
να έβρουν εις τον Όλυμπον τους άλλους αθανάτους
απ᾽ την ορμήν των δυνατών χεριών μας συντριμμένοι».
Είπε κι επροπορεύθηκεν ο Ποσειδών να φθάσει
145 στο τείχος το περίχωστο του θείου Ηρακλέους,
που υψηλόν η Αθηνά τού εσήκωσε και οι Τρώες,
να το ᾽χει καταφύγι του όσες φορές το κήτος
απ᾽ τ᾽ ακρογιάλι στην στεριά τον κατακυνηγούσε.
Κει ο Ποσειδών με τους θεούς εκάθισε τους άλλους
150 κι εσκέπασαν με σύγνεφο θαμπό τα σώματά τους.
Και ολόγυρά σου, ω φωτεινέ Απόλλων, και του Άρη
εκείνοι πέρα εκάθιζαν εις την Καλλικολώνην.
Συλλογισμένοι εκάθονταν και τα δυο μέρη ομοίως
και του πικρού πολέμου αρχήν να κάμουν δεν εστέργαν,
155 και όπου εκάθιζε ψηλά ο Ζευς εδιάβαζ᾽ όλα.
Έλαμπε ωστόσο απ᾽ τον χαλκόν κι εγέμισε η πεδιάδα
απ᾽ άνδρες κι ίππους και ως ομού προβαίναν τράνταζ᾽ όλη
από τα πόδια τους η γη και άνδρες εξαίσιοι δύο
ανάμεσα των δυο στρατών να κτυπηθούν ορμήσαν,
160 ο Αινείας του Αγχίση υιός και ο θείος Αχιλλέας.
Και πρώτος φοβεριστικά προχώρησεν ο Αινείας
το βαρύ κράνος κλίνοντας, και την ασπίδα εκράτει
εμπρός στο στήθος κι έσειε το χάλκινο κοντάρι.
Και απ᾽ τ᾽ άλλο μέρος ο Αχιλλεύς τού εχύθη ωσάν λεοντάρι
165 κακοποιό, που άνδρες πολλοί ζητούν να το φονεύσουν,
του τόπου όλος ο λαός· και πρώτα εμπρός προβαίνει
αψήφιστα, αλλ᾽ αν κανείς επάνω του ακοντίσει
μαζώνεται να πεταχθεί και ως χάσκει αφρόν γεμίζουν
τα δόντια του και μέσα του βόγγ᾽ η ψυχή γενναία.
170 Τα δυο πλευρά και τα μεριά με την ουρά του πλήττει
και τον εαυτόν του μόνο του στην μάχην εμψυχώνει,
και με το βλέμμ᾽ αστραφτερό, εμπρός ορμά να κόψει
κανέναν ή να πέσει αυτό ανάμεσα στους πρώτους.
Όμοια κινούσε ανδράγαθη καρδιά τον Αχιλλέα
175 εκεί τον μεγαλόψυχον Αινείαν ν᾽ απαντήσει.
Και όταν όρμησαν και οι δυο εβρέθηκαν αντίκρυ.
Ο πτεροπόδης Αχιλλεύς σ᾽ εκείνον πρώτος είπε:
«Αινεία, τι τόσο μακράν εβγήκες απ᾽ το πλήθος
εμπρός μου, τάχα επιθυμείς μ᾽ εμέ να πολεμήσεις;
180 Θαρρείς θα γίνεις βασιλεύς των ιπποδάμων Τρώων
και του Πριάμου ισότιμος; Αλλά και αν με φονεύσεις
γι᾽ αυτό σ᾽ εσέ ο Πρίαμος το σκήπτρο δεν θα δώσει.
Έχει παιδιά και ακέραιον κρατεί τον νουν του ακόμη.
Οι Τρώες μη σου εχώρισαν εξαίσιο περιβόλι
185 να το ᾽χεις κήπον εύμορφον και κάρπιμο χωράφι
αν με φονεύσεις; Εύκολα δεν θα το κατορθώσεις·
και άλλοτε σ᾽ εκυνήγησεν η λόγχη μου πιστεύω.
Ή δεν θυμάσαι όταν μακράν από τους μόσχους μόνον
με των ποδιών μου την ορμήν της Ίδης απ᾽ τα όρη
190 σ᾽ έδιωξα; Και δεν έστρεψες ποσώς εις την φυγήν σου.
Μου έφυγες στην Λυρνησσόν, κι εκείνην με το χέρι
της Αθηνάς και του Διός επόρθησα κι επήρα
λάφυρα τες γυναίκες τους να ζουν εις την δουλείαν.
Και σε τότ᾽ έσωσεν ο Ζευς με τους θεούς τους άλλους.
195 Αλλά κακά στοχάζεσαι πως τώρα θα σε σώσουν.
Αλλά να μην αντιταχθείς σ᾽ εμέ σε συμβουλεύω
και στρέψε οπίσω στον στρατόν πριν πάθεις απ᾽ εμένα·
αφού του γίνει το κακό τότε ο μωρός μαθαίνει».
Κι είπε ο Αινείας προς αυτόν: «Πηλείδη, μην ελπίσεις
200 ωσάν ανήλικο παιδί με λόγια να με σκιάξεις
ότι κι εγώ ξέρω καλά παρόμοια να προφέρω
πειρακτικά πικρότατα· κι εμείς ο ένας τ᾽ άλλου
την γενεάν γνωρίζομεν και τους γονείς ομοίως
από τες φήμες των θνητών, διότι τους δικούς μου
205 εσύ δεν είδες μήτ᾽ εγώ ποτ᾽ είδα τους δικούς σου.
Εσένα λέγουν γέννημα του σεβαστού Πηλέως
απ᾽ την θαλάσσιαν Θέτιδα με τες καλές πλεξίδες·
και ότ᾽ είμ᾽ εγώ πάλιν υιός του Αγχίση του γενναίου
καυχώμαι και μητέρα μου την Αφροδίτην έχω.
210 Ή τούτ᾽ ή εκείνοι σήμερα θα κλάψουν το παιδί τους·
ότι δεν θα χωρίσομεν, πιστεύω, εμείς οι δύο
με μόνα τα μωρόλογα και αυτού να παύσ᾽ η μάχη.
Και μάθ᾽, εάν το επιθυμείς, καλά να την γνωρίσεις
την ιδικήν μας γενεάν, αν και πολλοί την ξεύρουν·
215 πρώτον ο Ζευς τον Δάρδανον εγέννησε και κτίζει
την Δαρδανίαν, πριν εκεί στην πεδιάδα κάμουν
πάλιν οι θνητοί άνθρωποι την Ίλιον την αγίαν
και στες πολύβρυσες πλαγιές της Ίδης κατοικούσαν.
Τον Εριχθόνιον γέννησεν ο Δάρδανος, εκείνον
220 τον βασιλέα ξακουστόν για τα πολλά του πλούτη
που τρεις χιλιάδες έβοσκαν στον βάλτον του φοράδες
περήφανες στα τρυφερά πουλάρια που εγεννήσαν.
Και κει που εβόσκαν άναψεν απ᾽ έρωτα ο Βορέας
και, μαύρος ίππος στην μορφήν, εταίριασε μ᾽ εκείνες·
225 και δώδεκα εγέννησαν πουλάρια του Βορέα.
Και όταν σκιρτούσαν ελαφρά στην γην την σιτοδότρα
στο στάχυ επάνω έτρεχαν χωρίς να το λυγίσουν·
και όταν εις τα διάπλατα σκιρτούσαν της θαλάσσης
στην κορυφήν του κύματος ξακρίζουν τον αφρόν της.
230 Και από τον Εριχθόνιον των Τρώων βασιλέας
ο Τρως γεννήθη και απ᾽ αυτόν τρία λαμπρά βλαστάρια
ο Ίλος, ο Ασσάρακος και ο ισόθεος Γανυμήδης,
που εγεννήθη των θνητών ο πρώτος για το κάλλος,
που τον σηκώσαν οι θεοί για κείνα του τα κάλλη
235 να ζει μ᾽ αυτούς αθάνατος και κεραστής του Δία.
Γεννά και ο Ίλος τον λαμπρόν Λαομέδοντα και τούτος
τον Τιθωνόν, τον Πρίαμον, τον Λάμπον, τον Κλυτίον,
ως και τον Ικετάονα κακό του Άρη θρέμμα·
τον Κάπυν ο Ασσάρακος, ο Κάπυς τον Αγχίσην,
240 τούτος εμέ και ο Πρίαμος τον Έκτορα τον θείον·
την γενεάν, το αίμ᾽ αυτό καυχώμ᾽ εγώ πως έχω.
Ο Ζευς αυξάνει των θνητών ή κόβει την αξίαν
ως θέλει ο δυνατότατος των αθανάτων όλων·
αλλ᾽ ας μη φλυαρούμ᾽ εμείς σαν νήπια μωρολόγα
245 ακίνητ᾽ εδώ μένοντας στην μέσην του πολέμου·
κι εμείς να ειπούμε ονειδισμούς αμέτρητους μπορούμε
που πλοίον εκατόσκαρμο το βάρος δεν σηκώνει·
στρεφτή ᾽ναι η γλώσσα των θνητών και πλήθος ομιλίες
γεννά, κι εδώ κι εκεί πλατύς των λόγων είναι ο τόπος.
250 Ώστ᾽ όποιον λόγον και αν ειπείς, όμοιον και συ θ᾽
ακούσεις· αλλά τι ανάγκην έχομε ν᾽ αντιφιλονικούμεν
εμείς και να μολύνομεν, ως κάμνουν οι γυναίκες
όταν το πείσμα και η χολή μες στην καρδιά τους βράζει
και αντιγλωσσοδέρνονται του δρόμου μες στην μέσην,
255 μ᾽ αλήθειες και με ψέματα, ως η χολή τα πλάθει·
και συ την γενναιότητα με λόγια δεν θα κάμεις
να χάσω, ώσπου με τ᾽ άρματα μ᾽ εμέ θα πολεμήσεις.
Κι ευθύς με τα κοντάρια μας τώρ᾽ ας δοκιμασθούμε».
Κι έριξε μες στην φοβερήν ασπίδα το κοντάρι
260 το δυνατό κι εβρόντησεν εκείνη από τον κτύπον.
Και από το σώμα του μακράν τον κράτησε ο Πηλείδης
φοβούμενος μην εύκολα την σπάσει πέρα πέρα
του Αινείου το μακρόσκιον κοντάρι του ανδρειωμένου·
και δεν εννόησε ο μωρός ότι τα δοξασμένα
265 των θεών δώρ᾽ από θνητούς ευκόλως δε νικούνται,
μηδέ ποσώς υποχωρούν· και τότε την ασπίδα
δεν έσπασε το δυνατό κοντάρι του ανδρειωμένου.
Ότι την φύλαξε ο χρυσός, δώρο του Ηφαίστου θείον·
δυο δίπλες εδιαπέρασεν και τρεις ήσαν ακόμη,
270 τι πέντε δίπλες ο χωλός τεχνίτης είχε στρώσει,
δυο χάλκινες και μέσαθε του κασσιτέρου δύο,
μίαν χρυσήν, που εκράτησε το φράξινο κοντάρι.
Έριξε το μακρόσκιο κοντάρι και ο Πηλείδης
και του Αινείου κτύπησε την στρογγυλήν ασπίδα,
275 όπου χαλκός και τόμαρο λεπτά λεπτά την άκρην
εζώναν· τα διαπέρασε το πηλιακό κοντάρι
και την ασπίδα ετράνταξε· ο Αινείας τρομασμένος
την ύψωσε κι εμάζωξε το σώμα του από κάτω.
Και τους δυο κύκλους έσχισεν η λόγχη της ασπίδος,
280 επάνωθέν του επέταξε και μες στην γην εστάθη,
και άμα την λόγχη εξέφυγεν, ορθώθη ευθύς ο Αινείας
και αδημονία σκέπασε βαριά τους οφθαλμούς του,
από τον τρόμον πόπεσε πολύ σιμά του η λόγχη.
Τότε ο Πηλείδης έσυρε το ξίφος και του εχύθη
285 φωνάζοντας τρομακτικά· κι εφούκτωσ᾽ ο Αινείας
λίθον τρανόν θεόρατον, που δεν τον φέρναν δύο
των τωρινών θνητών, και αυτός τον έπαιζε και μόνος.
Αυτόν στο κράνος θα ᾽ριχνεν εκείνου ή στην ασπίδα
και απ᾽ όλεθρον θα εφύλαγεν η ασπίδα τον Πηλείδην
290 και τούτος θα του έσχιζε τα στήθη με το ξίφος,
αν να το ιδεί δεν πρόφθανεν ο μέγας κοσμοσείστης
που εστράφη ευθύς και έλεγε των άλλων αθανάτων:
«Οϊμέ, τον μεγαλόψυχον λυπούμαι τον Αινείαν
οπού ο Πηλείδης γρήγορα στον Άδην θα τον στείλει.
295 Ο ανόητος επείσθηκε εις ό,τι του είπε ο Φοίβος
που τώρ᾽ από τον όλεθρον δεν θα τον προφυλάξει.
Διατί τούτος ο άπταιστος θα υποφέρει τόσο
από αλλότρια βάσανα, που των επουρανίων
θεών προσφέρει πάντοτε χαριτωμένα δώρα;
300 Αλλ᾽ ας τον σώσομεν εμείς από την κακήν ώραν,
μήπως ο Ζευς πάρει χολήν, εάν τον θανατώσει
ο Αχιλλεύς· και να σωθεί διόρισεν η μοίρα.
Όπως μη άσπαρμο χαθεί το γένος του Δαρδάνου,
που ο Ζευς υπεραγάπησεν απ᾽ όλα τα παιδιά του,
305 όσα του εγεννήθηκαν από θνητές γυναίκες.
Ότ᾽ ήδη ο Ζευς εμίσησε το γένος του Πριάμου·
και όλων των Τρώων έπειτα θα βασιλεύσ᾽ η ρώμη
του Αινείου, και των τέκνων του τα τέκνα στον αιώνα».
Σ᾽ αυτόν η μεγαλόφθαλμη απάντησεν η Ήρα:
310 «Ω Ποσειδών, ο ίδιος συ σκέψου αν τον Αινείαν
θα σώσεις απ᾽ τον θάνατον ή αν θα τον αφήσεις
να σβήσουν την ανδρείαν του τα χέρια του Αχιλλέως.
Διότ᾽ η Αθηνά κι εγώ πολλούς ομόσαμ᾽ όρκους
πολλές φορές κατέμπροσθεν των αθανάτων όλων,
315 ποτέ να μη φυλάξομεν απ᾽ όλεθρον τους Τρώας
μηδ᾽ όταν σύρριζα καεί και στάκτη γίν᾽ η Τροία
καμένη από των Αχαιών τ᾽ ανδρειωμένα χέρια».
Τα λόγια τούτα ως άκουσεν ο μέγας κοσμοσείστης,
στην μάχην μέσα εκίνησε στων κονταριών τον κτύπον.
320 Και ως έφθασε όπου εβρίσκονταν ο Αινείας και ο Πηλείδης
άπλωσε πρώτα καταχνιά στα μάτια του Αχιλλέως,
κι έπειτα ευθύς το φράξινο κοντάρι λογχοφόρο
απ᾽ την ασπίδα ετράβηξε του ανδρειωμένου Αινείου.
Και αφού το ᾽θεσεν εμπρός στα πόδια του Αχιλλέως,
325 από την γην ανάερα τινάζει τον Αινείαν.
Και τάξες υπερπήδησε πολλές ανδρών και ίππων
ο Αινείας καθώς όρμησεν απ᾽ του θεού το χέρι,
ώσπου στην άκρην έφθασε της ταραχώδους μάχης,
που αρματωμέν᾽ οι Καύκωνες στον πόλεμον κινούσαν.
330 Σ᾽ αυτόν τότ᾽ επλησίασεν ο Ποσειδών και του ᾽πε:
«Αινεία, ποίος των θεών τα λογικά σου επήρε,
και σ᾽ έβαλε ν᾽ αντιταχθείς του φοβερού Πηλείδου;
Κι είναι από σε καλύτερος εκείνος στην ανδρείαν
και οι θεοί τον αγαπούν, όσο θνητόν κανέναν.
335 Αλλ᾽ όπου και αν απαντηθείς μ᾽ αυτόν τα οπίσω κάμε
μη κατεβείς και πρόμοιρα στην κατοικιά του Άδου.
Και οπόταν έβρει ο θάνατος και η μοίρα τον Πηλείδην,
τότε πολέμα ξέθαρρα εμπρός εις τους προμάχους,
και άλλος κανείς των Αχαιών εσέ δεν θα φονεύσει».
340 Είπε και αυτού τον άφησεν, αφού του εξήγησ᾽ όλα·
και από τα μάτια σκόρπισεν αμέσως του Αχιλλέως
την καταχνιά, και ως άνοιξε πλατιά τους οφθαλμούς του,
έλεγε με παράπονο στην ανδρικήν ψυχήν του:
«Μέγα το θαύμα οπού θωρούν τα μάτια τούτα εμπρός τους·
345 την λόγχην βλέπω κατά γης και όχι τον άνδρα πλέον,
που επάνω του την έριξα για να τον θανατώσω.
Ήταν αλήθει᾽ αγαπητός εις τους θεούς ο Αινείας,
κι εστοχαζόμουν ότι αυτός στα ψέματα εκαυχόνταν.
Ας πάει· και αν απ᾽ τον θάνατον πρόθυμα τώρα εσώθη,
350 δεύτερα να δοκιμασθεί μ᾽ εμέ δεν θα τολμήσει.
Αλλ᾽ ας κινήσω τον λαόν των Δαναών ανδρείων
εις άλλους Τρώας δοκιμή της λόγχης μου να γίνει».
Είπε, πηδά στα τάγματα και προσταγήν τους δίδει:
«Τους Τρώας πάρτε από σιμά, ω Αχαιοί γενναίοι,
355 άνδρας προς άνδρα ορμήσετε, με πόθον του πολέμου.
Κι είναι για με πράγμα βαρύ, όσην και αν έχω ανδρείαν
με τόσα πλήθη μόνος μου την μάχην να κρατήσω·
μήτ᾽ η Αθηνά μήτε ο θεός ο αθάνατος ο Άρης
με τέτοιο στόμα φοβερό πολέμου θα παλαίαν.
360 Αλλ᾽ όσον εγώ δύναμαι, με πόδια και με χέρια
και με καρδιά, μηδέ στιγμήν θα οκνήσω στον αγώνα.
Θα διαπερνώ τες φάλαγγες, και όποιος από τους Τρώας
εμπρός στην λόγχην μου ευρεθεί δεν θα χαρεί πιστεύω».
Και ο Έκτωρ πάλιν με κραυγές επρόσταζε τους Τρώας,
365 και να σταθούν τους έλεγεν ενάντια του Αχιλλέως:
«Μη, Τρώες γενναιόψυχοι, φοβείσθε τον Πηλείδην·
με λόγια και προς τους θεούς εγώ θα πολεμούσα·
όχι με τ᾽ άρματα, ότι αυτοί πολύ ᾽ναι ανώτεροί μας.
Ούδ᾽ ο Αχιλλεύς τα λόγια του θα κατορθώσει όλα
370 και απ᾽ ό,τι ελπίζει κολοβό μέρος πολύ θα μείνει.
Κι εγώ θα πέσω επάνω του και αν πύρινά ᾽χει χέρια,
και αν έχει χέρια πύρινα κι έχει βαφήν σιδήρου».
Και με τις λόγχες σηκωτές προχώρησαν οι Τρώες κι έσμιξ᾽
η ανδρεία των δυο στρατών μ᾽ αλαλαγμόν και βρόντον,
375 και τότε ο Φοίβος σίμωσε τον Έκτορα και του ᾽πε:
«Έκτωρ, μη πλέον προμαχείς εμπρός εις τον Πηλείδην,
αλλά στο πλήθος δέξου τον και απ᾽ όπου βράζ᾽ η μάχη,
μη σ᾽ ακοντίσ᾽ ή από σιμά σε πλήξει με το ξίφος».
Είπε και ο Έκτωρ έστρεψε στες φάλαγγες οπίσω
380 ότι, ως ομίλησε ο θεός, του εφόβισε τα στήθη.
Και με κραυγήν, ατρόμητος στους Τρώας ο Πηλείδης
επήδησε κι εκτύπησε τον γόνον του Οτρυντέως
εξαίσιον Ιφιτίωνα, πολλών λαών προστάτην·
νύμφη ναϊάς τον γέννησε του πορθητού πατρός του
385 στην πλούσιαν Ύδην κάτωθεν του χιονισμένου Τμώλου
και ως ίσια ορμούσ᾽ ενάντια του τον λόγχισε ο Πηλείδης
στην κεφαλήν κατάμεσα κι εσχίσθη εκείν᾽ εις δύο·
κι επάνω του, όπως βρόντησε, επαίρετ᾽ ο Πηλείδης:
«Κείτεσαι, συ που τρόμαζες τον κόσμον, Οτρυντείδη·
390 έχεις εδώ τον θάνατον και στην Γυγαίαν λίμνην
την γενεάν σου, κι είν᾽ εκεί το πατρικό σου κτήμα,
που ο βαθύς Έρμος δέχεται τον ιχθυοφόρον Ύλλον».
Είπε κι εκείνου εσκέπασε τους οφθαλμούς μαυρίλα,
κι οι άμαξες των Αχαιών με τους τροχούς τον κόψαν
395 στην πρώτην τάξιν· και ο Αχιλλεύς κτυπά τον πολεμάρχον
ανδρείον Δημολέοντα, του Αντήνορος βλαστάρι
στον μήλιγγα, ανάμεσα στο χάλκινό του κράνος.
Το κράνος δεν εκράτησε το χαλκοφόρο ακόντι,
που εσύντριψε το κόκαλο κι εγέμισ᾽ όλος αίμα
400 ο εγκέφαλος· κι ενέκρωσε μ᾽ όσην ορμήν και αν είχε.
Πάλιν τον Ιπποδάμαντα που επήδησε απ᾽ τ᾽ αμάξι
μεσόπλατα τον λόγχισεν ως έφευγεν εμπρός του
και ως ξεψυχούσ᾽ εμούγκριζεν, ως κάνει ταύρος όταν
στου Ελικωνίου τον βωμόν τον σέρνουν παλικάρια,
405 και όπως τους βλέπει ο Ποσειδών ευφραίνεται η καρδιά
του. Τόσο εβογγούσε ως έβγαινε η αδάμαστη ψυχή του.
Στον Πριαμίδην έπειτα Πολύδωρον εχύθη·
τούτον από τον πόλεμον εμπόδιζε ο πατέρας,
ότ᾽ ήταν το υστερόγεννο και αγαπητό παιδί του,
410 ανεμοπόδης φοβερός και τότε απ᾽ αγνωσιά του
μες στους προμάχους έτρεχε να δείξει πόσο αξίζουν
τα πόδια του, ώσπου έχασε την ποθητήν ζωήν του.
Εκείνον ο πτερόποδος ακόντισε Πηλείδης
στα νώτα εμπρός του ως έφευγε, της ζώνης όπου οι κόμποι
415 χρυσοί τον διπλόν θώρακα κλεισμένον εκρατούσαν.
Και η λόγχη αντίκρυ σχίζοντας τον ομφαλόν του εβρήκε·
σκούζοντας εγονάτισε, το φως δεν είδε πλέον
και με τα χέρια τ᾽ άντερα σκυμμένος εβαστούσε.
Άμ᾽ είδε τον αυτάδελφον Πολύδωρον ο Έκτωρ
420 χάμω στην γην να στρέφεται με τ᾽ άντερα στα χέρια,
θάμπωμα του ᾽λθε και μακράν ακόμη να γυρίζει
δεν έστερξε, αλλ᾽ εχύθηκεν επάνω στον Πηλείδην
ωσάν φωτιά, τινάζοντας την λόγχην· και ως τον είδε
ο Αχιλλέας εσκίρτησε και υπερηφάνως είπε:
425 «Κοντά ᾽ναι αυτός που μ᾽ έκαψε στα σπλάχνα, οπού τον
φίλο τον ποθητόν μού εφόνευσε· και ο ένας απ᾽ τον άλλον
πλέον δεν θα κρυβόμασθε στες δίπλες του πολέμου».
Και μ᾽ άγριο βλέμμα εκοίταξε τον Έκτορα και του ᾽πε:
«Πλησίασε, ταχύτερα να ιδείς τον όλεθρόν σου».
430 Και ατρόμητος του απάντησεν ο λοφοσείστης Έκτωρ:
«Μη ωσάν ανήλικο παιδί με λόγια εμέ να σκιάξεις,
Πηλείδη, ελπίσεις· επειδή κι εγώ καλά γνωρίζω
πειρακτικά πικρότατα παρόμοια να προφέρω.
Ότ᾽ είσαι ανδρείος κι είμ᾽ εγώ πολύ κατώτερός σου,
435 το ξεύρω, αλλά στην δύναμιν των αθανάτων μένει
εάν και αδυνατότερος ως είμαι, την ζωήν σου
θα σβήσει τούτ᾽ η λόγχη μου, ότι και αυτή πληγώνει».
Είπε, την λόγχην τιναχτά ρίχνει, και από το στήθος
του Αχιλλέως η Αθηνά την έγυρεν οπίσω
440 με σιγανή φυσηματιά· κι εγύρισεν η λόγχη
κι έπεσ᾽ εμπρός στου Έκτορος τα πόδια και ο Πηλείδης
του εχύθη επάνω ακράτητος με ορμήν να τον φονεύσει
κραυγάζοντας τρομακτικά· αλλ᾽ άρπαξεν ο Φοίβος
τον Έκτορ᾽ εύκολα ως θεός κι εσκέπασε με ομίχλην·
445 και τρεις του ετράβηξε φορές την λόγχην ο Πηλείδης
και τρεις φορές εκτύπησε τον σκοτεινόν αέρα·
και όταν με θείαν δύναμιν την τέταρτην του εχύθη
εβροντοφώνησε σ᾽ αυτόν με λόγια φτερωμένα:
«Και πάλιν, σκύλ᾽, εξέφυγες τον θάνατον· τον είδες
450 κοντά σου· πάλιν σ᾽ έσωσεν ο Φοίβος και σ᾽ εκείνον
ευχήσου οπόταν προχωρείς κει που κροτούν τ᾽ ακόντια.
Θα σε απαντήσω κι ύστερα και θα σε τελειώσω,
αν κάποιος είναι των θεών κι εμέ να βοηθήσει·
δια τώρα πάλιν θα χυθώ στους άλλους όποιον έβρω».
455 Είπε κι ευθύς τον Δρύοπα στον τράχηλον λογχίζει
και αυτού τον άφησε νεκρόν· και τον Φιλητορίδην
Δημούχον, μεγαλόσωμον, ακόντισε στο γόνα,
και την φυγήν τού έκοψε, κι έπειτα με το μέγα
ξίφος τού επήρε την ζωήν· κατόπιν στα δυο τέκνα
460 του Βίαντος, Λαόγονον και Δάρδανον εχύθη,
και κάτω από την άμαξαν τους βρόντησε, τον έναν
με το κοντάρι και σιμά τον άλλον με το ξίφος.
Και ο Τρως, υιός του Αλάστορος επρόσπεσεν εμπρός του,
ίσως τον πιάσει ζωντανόν και την ζωήν τού αφήσει,
465 αν ήθελε να σπλαχνισθεί την όμοιαν ηλικίαν,
μωρός, και δεν εννόησε, που δεν θα τον μαλάξει·
ότι δεν ήταν άνθρωπος γλυκός, δεν ήταν πράος,
αλλ᾽ ήταν σφόδρ᾽ αράθυμος· και να τον ικετεύσει
τον έπιανε απ᾽ τα γόνατα, κι εκείνος το συκώτι
470 του πλήγωσε με μάχαιραν, και ως το συκώτι εχύθη
το στήθος αίμα εγέμισε, κι εσκέπασε μαυρίλα
τα μάτια του· και ο Αχιλλεύς τον Μούλιον λογχίζει
στ᾽ αυτί και μέσ᾽ απ᾽ τ᾽ άλλο αυτί ξεβγήκε η χάλκιν᾽ άκρη.
Κατόπι ευθύς την κεφαλήν του Αγηνορίδου Εχέκλου
475 έσχισε με το ξίφος του, και ολόβολ᾽ η λεπίδα
από το αίμα επύρωσε· και του ᾽κλεισαν τα μάτια
η μοίρα η παντοδύναμη, και του θανάτου ο σκότος·
κι εκεί του Δευκαλίωνος την κλείδωσιν του αγκώνος
με λόγχην εδιατρύπησε· και αυτός με κρεμασμένο
480 το χέρι εστάθη κι έβλεπε τον θάνατον εμπρός του,
ώσπου τον σβέρκον του ᾽κοψεν εκείνος με το ξίφος
που η κεφαλή ροβόλησε μακράν μ᾽ όλο το κράνος·
τότ᾽ έξω από τον σφόνδυλα πετάχθη το μεδούλι,
και αυτός νεκρός ετέντωσε· κατόπιν τον Πειρείδην
485 Ρίγμον της Θράκης, μαχητήν εξαίσιον ακοντίζει·
εμπήχθ᾽ η λόγχη στην κοιλιά κι εβρόντησε απ᾽ τ᾽ αμάξι.
Ομοίως τον Αρηίθοον λογχίζει ακόλουθόν του,
μεσόπλατα, όπως έστρεψε τους ίππους και απ᾽ τ᾽ αμάξι
κάτω στην γην τον έσπρωξε κι οι ίπποι εταραχθήκαν.
490 Και όπως σ᾽ ηλιόκαυτο βουνό τρανή φωτιά μανίζει
και μέσα στες βαθιές λακκιές τα δένδρα καίοντ᾽ όλα
και ο άνεμος εδώ κι εκεί την φλόγα περιστρέφει,
τόσο και αυτός ωσάν θεός ελύσσα με την λόγχην
εδώ κι εκεί φονεύοντας, και η γη πλημμύριζ᾽ αίμα.
495 Και ως όταν πλατυμέτωπα δυο βόδι᾽ ανδρειωμένα
ζεύουν στ᾽ αλώνι τ᾽ όμορφο, κριθάρι να πατήσουν
και κάτω από τα πόδια τους εκείνο ξεπορτίζει·
όμοια τα στερεόποδα πουλάρια του γενναίου
Πηλείδου ασπίδες και νεκρούς πατούσαν, και τ᾽ αξόνι
500 και τα πλευρά της άμαξας μαυρίζαν απ᾽ το αίμα,
ως το ραντίζαν οι τροχοί και οι οπλές των ίππων.
Και πρόθυμος να δοξασθεί με νίκην ο Πηλείδης
είχε τα χέρι᾽ ανίκητα μ᾽ αίμα πηκτό βαμμένα.
Ιλιάδα – Φ